تهران - دهلی، یک جدایی آرام
روزنامه هفت صبح | یک رسانه هندی در گزارشی نوشته که تهران، هند را از پروژه ریلی چابهار کنار گذاشته است. روزنامه هندو مدعی شده که علت این اتفاق از سویی تأخیر در پرداخت‌های هند ذکر و از سوی دیگرتوافقنامه استراتژیک ایران با چین بوده است. اما ماجرای جدایی تهران و دهلی از چه قرار است؟
* یک: چهار سال پیش وقتی مودی به تهران آمد، همه از اتفاقی که قرار بود در چابهار بیفتد هیجان زده بودند. آن سفر برای هر دو کشور اهمیت زیادی داشت. قرارداد ریلی چابهار یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این سفر بود. برای ایران این اتصال ریلی سود بزرگ اقتصادی داشت و با اتصال ریلی بندر چابهار به زاهدان و امتداد آن به شبکه راه‌آهن ایران، هند قصد داشت با دور زدن پاکستان، ارتباطات اقتصادی خود را با افغانستان و کشورهای آسیای میانه گسترش دهد. حالا ایران می‌گوید قصد دارد پروژه را بدون یک شریک خارجی و با اختصاص ۴۰۰میلیون دلار، پیش ببرد.
* دو: در گزارشی که منتشر شده، کم کاری طرف هندی آشکار است. این کشور با وجود گذشت ۴ سال از قرارداد هنوز به غیر از یک سری فعالیت‌های مهندسی، اقدام عملی نداشته است و از نظر مالی هم بدهی زیادی به ایران برای این طرح دارد. رمز این بی‌عملی هند را می‌شود در رفتار‌های اخیر این کشور دانست.
بعد از خروج ایالات متحده از برجام و شروع تحریم‌ها علیه ایران، هند یکی از کشورهایی بود که تلاش کرد بی‌سر و صدا تهران را تنها بگذارد. با توجه به حجم مبادلات دو کشور و اینکه دهلی نو یکی از مهم‌ترین خریداران نفتی از ایران بود، جدایی از بازار طلای سیاه برای دولت مودی آسان پیش نرفت. اما به هر حال این دولت توانست برای اینکه خودش را درگیر مشکلات ایران نکند، راه دیگری در پیش بگیرد. اما هنوز مشخص نیست که ادعای رسانه‌های هندی تا چه اندازه صحت دارد.
* سه: روز دوشنبه نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در گفت‌وگو با ایلنا برخی موضوعات را شفاف کرده است. او در مورد روابط دو کشور گفته:«بیشتر تجارت ما براساس ذخایر روپیه در هند است که در قبال خرید نفت این منابع را داشتیم طبیعتا با کاهش خرید نفت، این ذخایر نیز در حال کاهش است از همین روی فعلا اولویت ما واردات غذا و دارو است.»
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در مورد واکنش هند به قرارداد ۲۵ سال ایران و چین گفت: هر کشوری سیاست مستقلی دارد و اگر این قرارداد در حوزه گسترش تجارت باشد، هند هیچ موضعی نخواهد داشت. البته با خود هند مذاکرات زیادی را در زمینه تعرفه‌های ترجیحی برگزار کرده‌ایم تا تجارت دو کشور گسترش یابد. او خاطرنشان کرده که: همکاری ما با هند در بندر چابهار ادامه دارد و ورود کالاها و ترانزیت به این بندر هیچ مشکلی ندارد هرچند که در ۴ ماه اخیر کرونا تمام امور را تحت تاثیر قرار داده است.
