تبلیغ نوشابه خانم بازیگر ممنوع شد
روزنامه هفت صبح، فرید عطارزاده | مدت‌ها بود که تبلیغ یک نوشابه را در تلویزیون می‌دیدیم که شقایق دهقان در آن بازی کرده و بسیار دیده شده بود؛ تبلیغی که در آن گفته می‌شد این نوشابه از پایه شیر درست شده و همچنین قند کمتری نسبت به سایر نوشابه‌های معمول دارد و بنابراین سلامت‌تر است. این نوشابه همچنین مارکتینگ گسترده‌ای در اینستاگرام انجام داده و بسیاری از اینفلوئنسرها چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم این نوشابه را تبلیغ کردند.
روز گذشته اما نامه‌ای از سوی وزارت بهداشت منتشر شد که بسیاری از مصرف‌کنندگان را شوکه کرد. در این نامه که به امضای مدیرکل دفتر بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت رسیده، آمده است: «با توجه به تبلیغات اخیر شرکت … در مورد نوشیدنی … به استحضار می‌رساند این نوشیدنی با توجه به اینکه یک نوشیدنی قندی محسوب می‌شود به عنوان انواع نوشیدنی غیرمیوه‌ای، از اقلام فهرست کالاهای آسیب‌رسان محسوب شده و تبلیغ آن ممنوع می‌باشد. لذا خواهشمند است مراتب به اداره کل ارشاد ابلاغ گردد و از ادامه تبلیغ آن ممانعت به عمل بیاید.»
*** بازار پرسود نوشابه
سال گذشته گزارشی منتشر شد که در آن ادعا شده بود:«جدیدترین آمارها نشان می‌دهد مصرف سرانه نوشابه در ایران حدود ۴۲لیتر در سال است، در حالی که این میزان در کشورهای دیگر حدود ۱۱ تا ۱۲ لیتر است.این آمار به این معنی است که هر ایرانی در سال تا چهار برابر متوسط جهانی نوشابه‌های گازدار مصرف می‌کند. همین هم شده تا ایرانیان مقام اول مصرف نوشابه در دنیا را به نام خود کنند.»
از سوی دیگر، پرس و جوها نشان می‌دهد که به طور متوسط روزانه در حدود ۵ تا ۶میلیون قوطی نوشابه در کشور تولید و وارد می‌شود. اگر نوشابه‌های خانواده و شیشه‌ای را هم به آن اضافه کنیم، متوجه خواهیم شد که در حدود ۱۰میلیون قوطی نوشابه در روز در کشور تولید می‌شود که آمار قابل توجهی است. نکته جالب‌تر اینکه اکثر این بازار بزرگ در دست دو برند خارجی یعنی کوکاکولا (و خانواده آن یعنی فانتا و اسپرایت) و پپسی (و خانواده آن یعنی میراندا و سون‌آپ) است که البته در ایران تولید میشوند.
و هنوز کسی نفهمیده آن‌ها با چه فرمولی با وجود تحریم‌های آمریکا همچنان در بازار ایران با قدرت مشغول هستند و حتی روی جعبه‌ها و قوطی‌های آن‌ها نوشته شده: «اصل». بنابراین در این بازار پر سود که چند رقیب قدر در آن حضور دارند قاعدتا حضور هرگونه برند تازه واردی سخت خواهد بود و مشکلات آن‌ها از لحاظ مارکتینگ و رقابت بسیار پیچیده و حتی خطرناک است.
قبل از بررسی احتمالات بیاییم و ببینیم که این نوشیدنی جدید شرکت کاله چه چیزی است. در سایت «کاله» اینگونه آمده است: «دیگر خودتان را با مصرف نوشابه‌های معمولی و مضر به سمت چاقی، دیابت و پوکی استخوان نبرید. نوشابه …حاوی کلسیم است و نسبت به نوشابه‌های معمولی ۴۰درصد کمتر شکر دارد. اسید موجود در این نوشیدنی به جای اسید فسفریک اسید لاکتیک است که برای سلامت شما مضر نیست.
افراد با سنین مختلف می‌توانند از طعم این نیوشابه لذت ببرند… این نوشیدنی حاوی قند شیر (لاکتوز) است و همین امر باعث می‌شود نسبت به نوشابه‌های معمولی، قند مضر کمتر و برای سلامتی به ویژه سلامت دهان و دندان کم زیان‌تر باشد. در نوشابه‌های معمولی از ساکاروز و گلوکوز استفاده می‌شود که ضمن ایجاد کالری بالا و زمینه‌سازی برای چاقی، سبب دیابت و فشار خون بالا نیز میشوند. اسید لاکتیک یا همان اسید شیر که حاصل تخمیر طبیعی شیر در این نوشیدنی است در مقایسه با اسیدهای مصنوعی نوشابه‌های معمولی از جذب کلسیم جلوگیری نمی‌کند. اسید لاکتیک همان چیزی است که ترشی ماست و دوغ را به وجود می‌آورد و یک ماده آرام‌بخش است.»
*** موضع وزارت بهداشت
دکتر جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره این نامه به هفت‌صبح می‌گوید: «تبلیغات این برند به گونه‌ای است که این نوشیدنی نه تنها ضرری ندارند بلکه مفید هم است. اینکه گفته شود قند موجود در این نوشیدنی ضرر ندارند چون از قند شیر تهیه شده، از نظر ما مبنای علمی ندارد. ممکن است این نوشیدنی ضرر کمتری نسبت به نوشابه‌های معمول داشته باشد اما نوع تبلیغات آن که به بینندگان القا شود این نوشیدنی دارای فایده هم است برای ما قابل قبول نیست.
این برند باید برای اثبات ادعاهای خود همه رفرنس‌ها و نتایج آزمایشگاهی را نزد مسئولان وزارت بهداشت و اعضای کمیته مدیریت بیماری‌های غیرواگیر بیاورد تا بررسی شود. البته ذکر این نکته ضروری است که منظور از آن نامه این نیست که تولید این نوشیدنی باید متوقف شود یا مجوزهای لازم برای تولید و توزیع را ندارد. خظاب ما به صداوسیماست که طبق توافقات صورت گرفته نباید این دست از کالاها در آن تبلیغ شود اما متاسفانه در برخی موارد این موضوع رعایت نمی‌شود.»
*** آیا پای جنگ برندها در میان است؟
این اتفاقات اما ممکن است زوایای دیگری نیز داشته باشد که از نظرها دور مانده باشد. در این رابطه امیر اشکان حسینی، کارشناس مارکتینگ به هفت صبح می‌گوید: «در مورد حاشیه‌های این نوشیدنی جدید باید به مسئله مارکتینگ نیز نگاه کرد. در بازار پر سود نوشابه ایران، چند برند خارجی حضور دارند که قدرت آن‌ها در بازار انکار ناپذیر است. تجربه نشان داده نه تنها در ایران بلکه در هر جای دنیا زمانی که این برندهای خارجی نوشابه یک رقیب محلی یا لوکال را در میدان رقابت می‌بینند، از هر تلاشی برای کنار زدن آن دریغ نمی‌کنند.
حتی دیگر از برندهای مشهور قدیمی مانند زمزم خبری نیست و خط تولید آن‌ها به همین برندهای مشهور اختصاص یافته است. در چنین فضایی این که برند کاله توانسته چند درصد از این بازار را از آن خود کند که قطعا برای سایر برندها یک زنگ خطر است. حتی در یک مقطع زمانی شایعه شد در جنوب کشور که استقبال از این محصول افزایش یافته بود؛ شبنامه‌ای در سوپرمارکت‌ها و منازل پخش شد که این نوشیدنی خطر دارد!. البته همه این‌ها یک فرضیه است و همه اتفاقات را باید در یک ظرف دید.»
*** تکلیف این نوشیدنی چه می‌شود؟
با توجه به ماجراهایی که توضیح دادیم باید منتظر باشیم و ببینیم در این هفته چه سرنوشتی برای این برند مشهور داخلی رقم می‌خورد. آیا همه ادعاهای این برند که توسط بازیگرانی مانند شقایق دهقان در تلویزیون (با دستمزد حدودا ۵۰۰ میلیونی) و اینفلوئنسرهای مشهوراینستاگرامی تبلیغ می‌شود، رد خواهد شد یا «کاله» خواهد توانست از این گردنه به سلامت عبور کند؟
