همهچیز درباره چهارمین دوره ریاستجمهوری بشار اسد در سوریه
در دمشق دیروز یک بار دیگر رئیسجمهور سوریه قسم ریاستجمهوری خورد و در مراسم تحلیفش از مشارکت بالای مردم سوریه تشکر کرد. مراسم برخلاف تصورات اولیه در آرامش برپا شد. پیش از این دولت سوریه هشدار داده بود که تروریستها ممکن است در ادلب همزمان با شروع به کار مجدد اسد، دست به حملهای شیمیایی بزنند. اما گزارشی از اقداماتی از این دست منتشر نشد و سوریه حالا سالهای پیشرو را با بشار خواهد گذراند.
اسد که حالا بیشتر مناطق سوریه را در دست دارد، در سخنرانی خود که با حضور شخصیتهای سیاسی و فرهنگی و ورزشی صورت گرفت، گفت: «دشمنان خواستند کشور را تجزیه کنند اما مردم با وحدتشان تیر خلاص را به طرحهای آنها زدند. سوریها در داخل وطنشان هر روز باصلابتتر میشوند. آگاهی مردمی، دژ ما و معیاری است که با آن میزان قدرت و تواناییمان را میسنجیم. برخی مزدوران با کمک ترکیه برای طرحهایی جهت تدوین قانون اساسی تلاش کردند که تحت کنترل بیگانگان باشد. تمام طرحها و تلاشهای مزدوران به لطف پایداری مردم سوریه ناکام ماند.»
بشار اسد که این روزها عمیقا به روسها تکیه داده است، حالا ابایی ندارد از اینکه دشمنان خود را در منطقه با دست نشان دهد. او روزهایی را که کشورهای عربی پشتسر مخالفان و بعد معارضان مسلح سوریه ایستاده بودند فراموش نکرده است. اما حالا به نظر میرسد که سوریه بهدنبال یافتن متحدان منطقهای بیشتر است. کشورهای عربی هم مصرند تا او را به میان خود باردیگر راه دهند. اما اگر سخنان اسد را مبنا قرار دهیم کینهاش از اردوغان بیشتر از ریاض و ابوظبی به نظر میرسد.
جنگ در سوریه هرچند کماکان ادامه دارد اما به نقطهای رسیده که بیشتر نقاط کشور زیر نظر ارتش و دولت اداره میشوند. در مرز با عراق و ترکیه مناطقی در دست مخالفان و کردهاست که اسد هنوز نتوانسته آنها را دوباره زیر لوای خودش بیاورد. با همه اینها به نظر میرسد که اگر داعش همانطور که این روزها در عراق برای خود سر و صدای تازهای راه انداخته، نتواند دست به احیای خود در سوریه بزند، اوضاع بر وفق مراد بشار پیش میرود. در زندگی شخصیاش هم جنگ اسما، همسر محبوبش با سرطان به پایان رسیده. اختلافات با پسر داییاش به حذف او که فعال اقتصادی مهمی به حساب میآمد، منجر شده و زمان آن است که بعد از یک دهه اسد در وضعیت بهتری قرار بگیرد.
هر چند حالا خیال بشار اسد از هر زمان دیگری راحتتر شده و میداند که در قدرت ماندنی است اما اوضاع برای سوریه راحت نخواهد گذشت. جنگ در این کشور زیرساختهای اقتصادی و توسعه آن را نابود کرده و بسیاری از مناطق شهری باید دوبارهسازی شوند. اعتماد اجتماعی به اسد حال و روز خوبی ندارد و بحران اقتصادی مانند آنچه بر سر لبنان آمده در انتظار سوریه هم خواهد بود. به نظر میرسد که اسد هم برنامههای خود را برای بازگشت به جامعه بینالملل و کسب اعتماد دیگر کشورها دارد. در شرایط فعلی او طرفدار زیادی بین کشورهایی که بتوانند در سوریه سرمایهگذاری کنند، ندارد. ایران و روسیه حامیان اصلی دولت اسد هستند. اما این برای ساخت کشوری که کاملا نابود شده کافی نیست. متحدان غربی و منطقهای و کشورهای عربی ثروتمند که بتوانند وامهای کلانی را به دمشق بدهند، میتواند اوضاع را برای اسد آسانتر کند. جواب کشورهای عربی به او تاکنون مثبت بوده است. اما در ایجاد ارتباط با جامعه جهانی بعد از جنگ داخلی او با مشکلات زیادی روبهرو خواهد بود.
به گزارش ایندیپندنت که بهتازگی منتشر شده حتی اردوغان هم این روزها مایل است واقعیت حضور اسد در قدرت را بپذیرد. او که در جبهههای گوناگونی خودش را درگیر اختلافات کرده، دیگر نمیتواند به دشمنی با بشار ادامه دهد. در مقابل او نیاز دارد تا مسکو را با خود همراه کند و این موقعیتی مناسب است تا دل پوتین را به دست بیاورد. با سخنرانی روز تحلیف اسد اما به نظر میرسد که رئیسجمهور سوریه هنوز نتوانسته کینهاش را از آنکارا کنار بگذارد. اما بعید نیست که دمشق هم ضرورت همکاری با ترکیه را به کینههای شخصی ترجیح داده و به دست دوستی اردوغان جواب مثبت دهد.