مردان نقشهای سخت
روزنامه هفت صبح، صوفیا نصرالهی | بعد از برگزاری اسکار هفته گذشته و برنده شدن خواکین فینیکس بهعنوان بهترین بازیگر مرد سال در نقش «جوکر»، سایت هالیوود ریپورتر برندگان جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را در دهه دوم قرن بیستویکم بررسی کرده است. دهه دوم سینمایی قرن بیستویکم با اسکار هفته گذشته سال ۲۰۲۰ به پایان رسید و نوبت جمعبندیها رسیده است. اسامیای که در این یکدهه اخیر برنده جایزه اسکار شدهاند، وزن زیادی دارند.
آنها از نسلهای مختلفی آمدهاند و شیوههای متفاوتی هم در بازیگری دارند. جف بریجز، لئوناردو دیکاپریو ، کریستین بیل، دنیل دیلوئیس، متیو مککاناهی و جی.کی سیمونز همگی در دهه دوم قرن بیستویکم برنده جایزه اسکار شدهاند. کریستف والتز و ماهرشالا علی در طول این ۱۰سال موفق شدهاند هرکدام دوجایزه اسکار(البته برای نقش مکمل) به خانه ببرند. والتز هر دوبار برای بازی در فیلمهای کوئنتین تارانتینو جایزه را کسب کرده است.
یکبار برای فیلم «حرامزادههای بیآبرو» و بار دیگر برای «جانگوی رهاشده از بند». ماهرشالا علی هم برای دو فیلم «مهتاب» بری جنکینز و «کتاب مرجع» پیتر فارلی جایزه را برده که هر دو فیلم درباره مبارزه با تبعیض نژادی بودند. امسال هم نوبت خواکین فینیکس بود که برای بازی در نقش «جوکر» جایزه را به خانه ببرد. خیلیها منتظر و نگران بازی فینیکس در این نقش بودند. بههرحال این نقشی است که پیشتر هیث لجر فقید در فیلم «شوالیه تاریکی» خیلی خوب از پس آن برآمده بود و کسی تصور نمیکرد «جوکر» را بشود دوباره زنده کرد. با اینحال «جوکر» فینیکس با رویکردی کاملا متفاوت موفق شد.
آنقدر متفاوت که حتی مقایسه بازی او با هیث لجر از اساس اشتباه است. «جوکر» داستان زندگی دلقکی به نام آرتور فلک را روایت میکرد و شرح اینکه چطور فساد شهر گاتهام، او را در خودش غرق میکند. جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد هم به برد پیت رسید که در نقش کلیف بوث، یک بدلکار دهه شصتی هالیوود بازی درخشان، گرم و سهل و ممتنعی از خودش جلوی دوربین کوئنتین تارانتینو نشان داد و بعد از سالها ستارهبودن بالاخره توانست بهعنوان یک بازیگر هم اسکار را به خانه ببرد. این فهرستی از همه بازیگران و نقشهایی است که در دهه گذشته برنده جایزه اسکار شدند.
برندگان جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد
*** جف بریجز / فیلم: قلب دیوانه / اسکار ۲۰۱۰ / کارگردان: اسکات کوپر
جف بریجز اولینبار سال ۱۹۷۲ برای بازی در فیلم «آخرین نمایش فیلم» ساخته پیتر باگدانوویچ نامزد دریافت جایزه اسکار نقش مکمل شد. دومین نامزدی اسکارش را برای نقش مکمل فیلم «رعد و برق» ساخته مایکل چیمینو دوسال بعد کسب کرد. فیلمی که در آن با کلینت ایستوود همبازی بود. اولین نامزدیاش برای بازیگر نقش اصلی سال ۱۹۸۵ با فیلم «استارمن» بود و بعد از آن یکبار دیگر سال ۲۰۰۱ برای فیلم «رقیب» ساخته راد لوری دوباره نامزد دریافت اسکار نقش مکمل شد.
سال ۲۰۱۰ بالاخره برای بازی در نقش یک خواننده موسیقی کانتری بزرگ، به نام بد بلیک در فیلم «قلب دیوانه» به کارگردانی اسکات کوپر جایزه اسکار را گرفت. مگی جیلنهال در این فیلم همبازی او بود و او هم نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد. بعد از اولین اسکارش، جف بریجز بازهم برای بازی در فیلمهای «شهامت واقعی» برادران کوئن و «حتی اگر از آسمان سنگ ببارد» دیوید مکنزی نامزد اسکار شده است. همان سال اسکار بهترین بازیگر مکمل به کریستف والتز برای بازی در نقش یک افسر نازی در فیلم «حرامزادههای بیآبرو» کوئنتین تارانتینو رسید. فیلمی که نامزد چند جایزه مهم دیگر هم شد.
*** کالین فرث / فیلم: سخنرانی پادشاه / اسکار ۲۰۱۱ / کارگردان: تام هوپر
کالین فرث در فیلمهایی مثل «بیمار انگلیسی»، «خاطرات بریجیت جونز»، «شکسپیر عاشق» و «درواقع عشق» بازی کرده بود، پیش از آنکه برای نقش اصلیاش در فیلم «مرد مجرد» تام فورد نامزد دریافت جایزه اسکار شود. او سال بعد برای بازی در فیلم «سخنرانی پادشاه» تام هوپر اسکار را برد. فیلم علاوه بر اسکاری که برای فرث به ارمغان آورد، برنده جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه شد، بهعلاوه اینکه برای جئوفری راش هم نامزدی نقش مکمل را بههمراه داشت.
فرث در این فیلم نقش شاهجورج انگلستان را بازی میکرد. پادشاهی که زمان جنگ جهانی دوم بر تخت سلطنت نشسته بود و یک مشکل داشت. وقت هیجان، لکنت زبانش زیاد میشد و حالا در آن وضعیت باید برای سخنرانی تهییجکننده مردم خودش را آماده کند. فرث بعد از اولین اسکارش در فیلمهایی مثل «مردان پادشاه: سرویس مخفی» و «بازگشت مری پاپینز» و امسال «۱۹۱۷» ظاهر شد. فیلمهایی که بهجز اثر سام مندس بقیه بیشتر آثاری عامهپسند بودند. آن سال کریستین بیل برای فیلم «مبارز» جایزه اسکار مکمل را گرفت.
*** ژان دوژاردن/ فیلم: آرتیست / اسکار ۲۰۱۲ /کارگردان: میشل هازاناویشس
فیلمی صامت و موزیکال به فرمت سینمای کلاسیک با فیلمبرداری سیاه و سفید که اسکار بهترین بازیگر مرد را برای بازیگر فرانسوی، ژان دوژاردن به ارمغان آورد. فیلم برنده پنج اسکار شد ازجمله بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین موسیقی و چندین نامزدی دیگر هم در بخش بازیگر زن مکمل برای برهنیس بژو و فیلمنامه به نامش ثبت شد. «آرتیست» درباره یک بازیگر سینمای کلاسیک بود. ژان دوژاردن نقش یک ستاره خودشیفته سینما را در دوران صامت بازی میکرد که با یک رقصنده جوان رابطه برقرار میکند. بعد از آن دیگر شاهد بازی درخشانی از دوژاردن نبودیم. کریستوفر پلامر همان سال برای فیلم «تازهکارها» برنده اسکار مکمل شد.
*** دنیل دیلوئیس/ فیلم: لینکلن / اسکار ۲۰۱۳/ کارگردان: استیون اسپیلبرگ
دنیل دیلوئیس از آن بازیگرهایی است که نیازی به معرفی ندارد. فیلم «لینکلن» سومین اسکار دیلوئیس را برایش به ارمغان آورد؛ او در کنار بازیگران تاریخسازی مثل مریل استریپ، جک نیکلسون، اینگرید برگمن و والتر برانن قرار گرفت که هرکدام سه اسکار در کارنامهشان داشتند. اولین اسکار را سال ۱۹۹۰ برای فیلم «پای چپ من» جیم شرایدن گرفت و بعد از آنهم برای فیلمهایی مثل «دار و دسته نیویورکیها» نامزد دریافت اسکار شد.
دومین اسکارش را سال ۲۰۰۸ برای فیلم «خون بهپا خواهد شد» پل توماس اندرسون گرفت. در فیلم اسپیلبرگ او نقش لینکلن را بعد از جنگ داخلی آمریکا بازی میکند. زمان سختی برای لینکلن که میخواهد قانون آزادی بردهها را به مجلس ببرد. دیلوئیس با استفاده از عکسهای بهجا مانده از لینکلن سعی کرد میمیک صورت او و حتی حرکاتش موقع سخنرانی را تقلید کند.
سال درخشانی بود چون اسکار مکمل را هم کریستف والتز برای «جانگوی رهاشده از بند» گرفت.
*** متیو مککاناهی/فیلم: باشگاه خریداران دالاس/ اسکار ۲۰۱۴/ کارگردان: ژان مارک والی
متیو مککاناهی با بازی در فیلم «گیج و مبهوت» ریچارد لینکلیتر کارنامه کاریاش را در سینما شروع کرد و با بازی در درامهایی مثل «ماد» کارش را توسعه داد. او در فیلم جان مارک والی نقش ران وودروف را بازی میکند. مردی که مبتلا به ایدز است و بعد از امتحانکردن چند داروی غیرقانونی روی خودش، باشگاهی به نام خریداران دالاس را تاسیس میکند تا داروهایی را که روی خودش جواب داده، بهصورت غیرقانونی به دیگر مبتلایان ایدز بفروشد و پولی به جیب بزند. اما سازمان دارو و غذا هم بیکار نمینشیند. اما ران درنهایت راهی برای قانونیکردن باشگاه پیدا میکند. آن سال گروه بازیگران «باشگاه خریداران دالاس» برنده بزرگ جوایز بودند. جرد لتو هم برای بازی در نقش مکمل همین فیلم جایزه اسکار را گرفت.
*** ادی ردمین/فیلم: تئوری همهچیز/ اسکار ۲۰۱۵ /کارگردان: جیمز مارش
ردمین با فیلمهایی مثل «چوپان خوب» به هالیوود پا گذاشت و پیش از فیلم «تئوری همهچیز» هم نقش ماریوس را در فیلم موزیکال «بینوایان» تام هوپر بازی کرده بود. او در فیلم «تئوری همهچیز» نقش فیزیکدان مشهور، استیفن هاوکینگ را بازی میکند. این فیزیکاخترشناس مشهور در دوران دانشکده عاشق دختری میشود و با او ازدواج میکند. هاوکینگ مشغول تحقیق روی سیاهچالههاست اما بدنش دچار مشکل میشود و ماهیچههایش بهتدریج ضعیف میشوند.
او متوجه میشود که دچار بیماری ALS شده است و بهزودی تمامی ماهیچههای بدنش از کار میافتند. با اینحال او و همسرش بچهدار میشوند و هاوکینگ روی تئوریهایش کار میکند. ازدواجش دچار بحرانهایی میشود اما همسرش حتی بعد از جدایی هم دوست او میماند. نقشهای بیوگرافیک همیشه مورد توجه داوران اسکار قرار میگیرند. اما برنده چشمگیر بازیگری آن سال، جیکی سیمونز برای نقش مکمل فیلم «ویپلش» بود.
*** لئوناردو دیکاپریو / فیلم: از گور برگشته / اسکار ۲۰۱۶ / کارگردان: الخاندرو گونزالس ایناریتو
هرچند آقای فراستی معتقد بود خرس از دیکاپریو بهتر بازی کرده اما اعضای آکادمی اسکار با او همعقیده نبودند. دیکاپریو البته سالها قبل اولین نامزدی اسکارش را برای نقش مکمل در فیلم «چه چیزی گیلبرت گریپ را خورد؟» به کارگردانی لسه هالستروم کسب کرده بود. پیش از آنکه با بازی در فیلم «تایتانیک» جیمز کامرون شهرت کسب کند. بعدتر برای «مرحوم» اسکورسیزی هم نامزد دریافت اسکار شد اما آن را کسب نکرد. در فیلم «از گور برگشته» نقش یک تاجر پوست خز را بازی میکند که در جنگل گرفتار میشود و باید برای بقای خودش حتی با حمله خرس هم دست و پنجه نرم کند. اسکار مکمل آن سال به مارک رایلنس برای بازی در فیلم «پل جاسوسها» ساخته استیون اسپیلبرگ رسید.
*** کیسی افلک/ فیلم: منچستر بای دی سی / اسکار ۲۰۱۷ / کارگردان: کنت لونرگان
کیسی افلک در فیلمهای «اوشن»، «ویل هانتینگ خوب» و چند فیلم دیگر ظاهر شده بود اما اولین نامزدی اسکارش را برای فیلم «قتل جسی جیمز بهدست رابرت فورد بزدل» بهدست آورد. در فیلم کنت لونرگان افلک نقش مردی را بازی میکند که از شهر زادگاهش و زندگی بریده اما مجبور میشود سرپرستی برادرزادهاش را برعهده بگیرد و دوباره به آن شهر برگردد. بازگشت او خاطرات تراژیک ازدستدادن فرزندانش را برایش زنده میکند و کمکم یاد میگیرد که دوباره به زندگی برگردد. آن سال ماهرشالا علی برای بازی در فیلم «مهتاب» برنده جایزه نقش مکمل شد.
*** گری اولدمن / فیلم: تاریکترین ساعت / اسکار ۲۰۱۸/ کارگردان:جو رایت
بازیگری با کارنامهای پربار که از دهه هشتاد آغاز میشود و بارها مورد توجه جوایز گلدن گلوب، امی و حتی اسکار برای فیلم «بندزن، خیاط، سرباز، جاسوس» سال ۲۰۱۲ قرار گرفته بود. اما اولین اسکارش را برای بازی در فیلم جو رایت برد. او در این فیلم نقش وینستون چرچیل، سیاستمدار بزرگ انگلیسی را بازی میکند. گریم گری اولدمن او را به شدت شبیه چرچیل کرده و همین باعث شد که حتی او بیشتر در نقش چرچیل فرو برود. چرچیلِ اولدمن کاراکتر پیچیدهای دارد و یکی از جذابترین فیلمهای بیوگرافیک این سالهاست. چرچیلی که در مقطع مهمی از تصمیمگیری قرار دارد.سام راکول با «سه بیلبورد خارج از ابینگ میزوری» برنده جایزه نقش مکمل شد.
*** رامی مالک / فیلم: بوهمین راپسودی / اسکار ۲۰۱۹ / کارگردان: برایان سینگر
رامی مالک را بهخاطر شباهتش به فردی مرکوری برای بازی در این فیلم انتخاب کردند و منتقدان تحت تاثیر انرژی او قرار گرفتند. البته بسیاری هم معتقدند که کاراکتر مرکوری جذاب بوده و رامی مالک گاهی حتی بیش از اندازه در بازیاش اغراق کرده است. رامی مالک با سریال «آقای روبات» مشهور شد و در سینما، در فیلمهایی مثل «شبی در موزه» بازی کرده بود و شهرت چندانی نداشت.
همان سال ماهرشالا علی برای بازی در نقش دکتر دان شرلی، پیانیست آفریقایی-آمریکایی مشهور، جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد مکمل را برد.