ارمنستان از دست آذربایجان به ستوه آمد
روزنامه هفت صبح | ارمنستان میگوید نیروهای نظامی آذربایجان، کشوری که تا همین چند ماه پیش با یکدیگر در جنگ و درگیری بودهاند حالا دوباره به خاک این کشور تعرض کردهاند. رسانههای این کشور میگویند در سه و نیم کیلومتری از خاک ارمنستان، ۲۵۰ نیروی نظامی از کشور همسایه وارد شده و پیشروی کرده است. نیکول پاشینیان میگوید آنها تلاش کردهاند تا دریاچه سو را محاصره کنند اما مانور نظامی ارمنیها مانع از پیروزی آذربایجانیها شده است. باکو حرفهای پاشینیان را رد میکند و میگوید ما تنها از مرزهای خود با استفاده از پست مرزبانی حفاظت میکنیم.
* پاییز امسال جمهوری آذربایجان با همراهی روسیه موفق شد تا سرزمینهایی را که در تصرف ارمنستان بود بازگرداند. بسیاری از مردم این مناطق که در سه دهه اخیر ساکن روستاهای مرزی بودند، جابهجا شدند تا جای آنها را مردم آذربایجان بگیرند. براساس جنگی ۴۴ روزه با تعداد زیادی کشته و خرابی، باکو بالاخره توانست قرهباغ را که از نظر تاریخی مورد مناقشه بوده، بازپس بگیرد. یک پیمان سهجانبه که به دست پوتین الهام علیاف و نیکول پاشینیان به امضا رسید، به جنگی که خرابی بسیاری به بار آورد پایان داد. اما به نظر میرسد اوضاع همچنان در مرز آذربایجان و ارمنستان خوب نیست.
* در حالی که مشکلات مرزی بین باکو و ایروان حل نشده باقی ماندهاند، نخست وزیر ارمنستان، علیاف را متهم به دست زدن به اقدامات خرابکارانه و غیرقابل قبول میکند. ارمنستان میگوید نقشهای که براساس آن دریاچه سو در سمت آذربایجان قرار دارد، جعلی است. واقعیت این است که به دلیل عدم رسیدگی به مرزها در دهههای گذشته، کسی نمیداند که مرزهای این دو کشور دقیقا در کجا شروع و در کجا تمام میشوند.
جمهوری آذربایجان در قبال اتهامهایی که از سوی ایروان زده شده، اوضاع را با سکوت برگزار کرده است. باکو از آنجا که این زمینها را متعلق به خود میداند، اعتراض ارمنستان را هم به رسمیت نمیشناسد. پاشینیان از رئیسجمهور روسیه خواسته تا با کمک نظامی، در حفظ تمامیت ارضی این کشور کمک کند.
با این حال مردم کشورش هنوز او را به خاطر از دست رفتن قرهباغ در پاییز ۹۹ نبخشیدهاند. برای پاشینیان بازگشت چهرهای مطلوب برای مردم کشورش دیگر به آسانی قبل نیست. او متهم میشود که در قبال حفظ زمینهایی که ارمنیها در آن ساکن بودهاند کمکاری کرده و در مقابل عملکرد روسیه که هزاران نیروی محافظ صلح را در مرز دو کشور مستقر کرده، دچار کمکاری شده است.
* در حالی که جهان از اتفاقاتی که در سرزمینهای اشغالی در جریان است متاثر شده، ارمنستان و آذربایجان در حال ورود به درگیریهای احتمالی بعدی هستند. ترس از این درگیریهای بیپایان باعث شده آمریکا و فرانسه از آذربایجان بخواهند فوری نیروهایش را عقب بکشد. ایران هم از دو طرف خواسته که خویشتنداری خود را حفظ کنند. هرچند درگیری مسلحانهای در روزهای اخیر جریان نداشته اما تجربه تاریخی نشان میدهد هر جرقهای در مرز آذربایجان و ارمنستان میتواند خطرناک و خونبار باشد.
بهویژه آنکه بهنظر نمیرسد ایروان بخواهد یک بار دیگر بخشهایی از مناطق تحت نفوذش را در کمتر از یک سال از دست بدهد. درخواست دولت ارمنستان از روسیه طبق پیمان دفاعی سال ۱۹۹۷ با این کشور صورت گرفته است. روسیه در حال حاضر، مطابق توافق صلح ارمنستان و جمهوری آذربایجان ۲ هزار نیروی صلحبان به قرهباغ فرستاده و در ارمنستان پایگاه نظامی دارد.