ادعای یک نشریه درباره علت توقف مذاکرات وین
نشریه «دیپلماتیک» از قول یک روزنامهنگار مطرح آمریکایی به بررسی وضعیت برجام و بازگشت به توافق هستهای پرداخته است. گفتوگوها در وین فعلا تا وقت نامعلومی متوقف شده و بهنظر میرسد که انتخابات برگزار شده در ایران وضعیت را کندتر کرده است.
لارا روزن، روزنامهنگار آمریکایی نوشت: قدرتهای بینالمللی منتظرند تا ایران در پی انتخابات ریاست جمهوری و پیش از شروع دور جدید مذاکرات احیای برجام در وین، رایزنیهای داخلی خود را انجام دهد.
به انتظارات برای پیشرفت سریع در مذاکرات وین در مدت زمان باقیمانده تا شروع به کار ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور جدید ایران، کاهش یافته است، زیرا به نظر میرسد که ایران به دوره انتقال دولت رسیده و بهدنبال ایجاد اجماع داخلی در مورد چگونگی پیش بردن این پرونده است.
در جریان سفر کوتاه وزیر امور خارجه هند به ایران در روز پنجشنبه و دیدار این دیپلمات ارشد هندی با رئیسی، رئیسجمهور منتخب ایران، علی باقری (یا علی باقری کنی مشاور سیاست خارجی رئیسی) در کنار محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه جلسه نشسته بود.
در دوره ریاست جمهوری احمدینژاد از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ در زمانی که جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بود، باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت بینالملل وی و همچنین مذاکرهکننده هستهای ایران بود.
رسانههای ایرانی حدس میزنند که ممکن است باقری همچنین ریاست تیم سیاست خارجی رئیسی در دوره انتقالی را عهدهدار شود.
در همین حال، رئیسی دو نماینده را برای پیوستن به کمیته تطبیق برجام که وظیفه بررسی مذاکرات وین، ایجاد اجماع در مورد مراحل بعدی و تهیه توصیههایی برای اقدامات بعدی توسط شورایعالی امنیت ملی ایران را برعهده دارد، فرستاد: باقری و علی حسینی تاش.
اسفندیار باتمانقلیچ، کارشناس اقتصادی ایران میگوید: اگرچه ممکن است رایزنیهای دوره انتقالی روند از سرگیری مذاکرات وین را کند کرده باشد، اما بعید به نظر میرسد که تیم رئیسی تصمیم بگیرد مسیر خود را تغییر دهد و از مذاکرات احیای فاصله بگیرد.
باتمانقلیچ، یکی از اعضای مهمان در شورای روابط خارجی اروپا و بنیانگذار پایگاه تحلیلی بورس و بازار گفت: آنها انگیزهای برای تغییر سیاست ندارند، زیرا در شرایط فعلی، تحت فشار حداکثری قرار دارند. انتخاب سیاست با ایران است.
وی اضافه کرد که گرچه ممکن است این نگرانی وجود داشته باشد که از نظر ایدئولوژیک، شاید وضعیت موجود برای برخی از اطرافیان رئیسی بهتر باشد، اما با این وجود، رها کردن مذاکرات پس از این تلاش عظیم برای احیای برجام، تصمیمی غیرمنتظره و نامحتمل است.
باتمانقلیچ افزود: هنوز جای وحشت و نگرانی نیست. من فکر میکنم احتمالا دلیل اصلی تاخیر ایران در بازگشت به وین، تغییر کارکنان و مدیریت دوره انتقال است.
بزرگترین محدودیت کنونی چیست؟
هنری رُم تحلیلگر ارشد مسائل ایران در گروه اوراسیا، گفت: اگر توافق، قبل یا کمی بعد از روی کار آمدن رئیسی در ماه اوت منعقد شود، تفاوت زیادی نمیکند.
رم گفت: تیم رئیسی از دور در این مذاکرات حاضر هستند و اینکه احیای برجام در زمان ریاست جمهوری روحانی، نهایی شود یا نه، عامل تعیینکننده بزرگی در موفقیت توافق نیست. وی افزود: من فکر میکنم بزرگترین محدودیت در اینجا سرعت نزدیک شدن به زمان گریز هستهای ایران و پیشرفتهای برنامه هستهای این کشور است. مراسم تحلیف چندان قابل توجه نیست. از نظر من ساعت هستهای مهمتر از ساعت انتقال سیاسی است.
وی افزود: من فکر میکنم روحانی و تیمش در طی مذاکرات وین به شدت محدود شدهاند و این محدودیتها اکنون بیشتر نیز شده است.
رم افزود: تصور من این است که هنوز همه طرفها به اندازه کافی شوق و علاقه دارند تا بتوانند دوباره وارد توافق شوند. فکر میکنم که این ممکن است. هیچوقت قرار نبود که این روند سادهای باشد. بازگشت به توافق دشوارتر از آن است که به نظر میرسد. با این وجود، محرکهای اصلی که ایرانیان را به تصمیمگیری سوق میدهد هنوز بسیار قوی هستند.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده از سرگیری مذاکرات وین در انتظار تصمیم ایران است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ۶ جولای گفت: هیچ چیز در دنیای دیپلماسی قطعی نیست، اما من فکر میکنم ما انتظار داریم که هفتمین دوره مذاکرات برگزار شود… و تیم ما مشتاقانه منتظر است تا در مرحله بعدی مذاکرات شرکت کند.
روحانی، در جلسه هیات دولت در این هفته، گفت اینکه این مذاکرات در وین به نتیجه برسد یا نه و اینکه چه مدت طول میکشد بیشتر به تصمیم ایران بستگی دارد.
روحانی در جلسه هیات دولت گفت: ما میتوانیم این هفته تصمیمی بگیریم و [تحریمها] را پایان دهیم یا میتوانیم تصمیم بگیریم که ماهها ادامه پیدا کند.
یک تحلیلگر ایرانی گفت: ما میشنویم که روحانی میگوید، اساسا توافق در حال حاضر در دست ایران است. وی افزود امیدوار است که طرفین پنجره ژوئیه برای پیشرفت در مذاکرات را از دست ندهند.
تریتا پارسی، کارشناس ایران در موسسه کوینسی، نیز گفت: من فکر میکنم این [احیای برجام] اتفاق خواهد افتاد. زیرا هیچیک از دو طرف پلن B خوبی ندارند.