ادامه جنگ رجیستری و دلخوری واردکنندگان موبایل
روزنامه هفت صبح | ۲۴ساعت پس از اینکه انجمن واردکنندگان موبایل از وقوع تخلفات سازمان‌یافته در بحث واردات گوشی موبایل به‌شیوه مسافری خبر داد و این اتفاق را هموار شدن قاچاق موبایل با استفاده از خلأهای قانونی خواند، معاون فنی گمرک ایران در واکنشی سریع اصل موضوع را تکذیب کرد اما در اظهارات خود به شگردهای ویژه‌ای اشاره کرد که معمولا برای دور زدن قوانین رجیستری کاربرد دارد.
به‌گفته مهرداد جمال‌ارونقی با توجه به تسهیلاتی که در خصوص واردات گوشی موبایل همراه مسافر از سوی گمرک برای مسافران اعمال شده، طبیعی است که واردکنندگان به صورت تجاری، تصور کنند راه برای ورود غیرقانونی گوشی موبایل از این طریق فراهم شده در صورتی که اینطور نیست.
*** چه چیزی واردکنندگان موبایل را دلخور‌کرده است؟
انجام رجیستری گوشی مسافری از ۱۲مهرماه در مبادی ورودی، تنها به‌صورت حضوری امکان‌پذیر بود اما تشکیل صف‌های طولانی و معطلی فراوان، صدای اعتراض مسافران را بلند کرد. گمرک ایران در واکنش به این اعتراض‌ها و با توجه به شرایط ویژه کرونایی از اول دی‌ماه این رویه را تغییر داد و اعلام کرد مسافرانی که گوشی موبایل همراه خود به کشور وارد می‌کنند تنها باید ثبت شناسه گوشی را در گمرک انجام دهند و باقی مراحل شامل واریز وجه به‌صورت غیرحضوری امکان‌پذیر است.
دو روز بعد از این اتفاق، انجمن واردکنندگان که از تجار سرشناس حوزه موبایل تشکیل می‌شود و به‌هرحال از فروش موبایل در کشور نفع تجاری می‌برد، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد خلأهای قانونی در شیوه جدید رجیستر موبایل مسافری، راه قاچاقچیان را هموار کرده است. اکانت رسمی این انجمن در توئیتر هم نوشته: قاچاق موبایل یک شبه رونق گرفته و دلالان [احتمالا به طمع سوءاستفاده از همین خلأهای قانونی] در مراکز خرید و فروش موبایل اقدام به خرید و فروش پاسپورت مسافری می‌کنند.
امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل در گفت‌وگو با ایسنا ادعا کرده بر اساس روش جدید، مسافر حتما باید شناسه گوشی موبایلی که قصد وارد کردن آن به کشور را دارد در فرودگاه اظهار کرده باشد اما در عمل سامانه شناسه موبایل را در فرودگاه کنترل نمی‌کند و مانند روال قبلی هر کس با یک پاسپورت و مهر ورود و خروج میتواند رجیستر موبایل را انجام دهد.
انجمن واردکنندگان موبایل می‌گوید همین مسئله به قاچاقچیان فرصت می‌دهد برای ثبت رجیستری، اقدام به خرید و فروش پاسپورت مسافری کنند. آنها حتی ادعا کرده‌‌اند خرید و فروش پاسپورت به منظور استفاده در ثبت و رجیستری گوشی موبایل از اول دی‌ماه به‌قدری زیاد شده که قیمت آن از پنج میلیون تومان ابتدا به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در نهایت به ۲۰۰هزار تومان رسیده است.این انجمن از دولت خواسته برای جلوگیری از سوء‌استفاده‌ها، گزارش آمار موبایل‌های مسافری رجیستر شده پس از اجرای شیوه‌نامه جدید را به‌صورت روزانه ارائه کند.
با این حال معاون فنی گمرک ایران دیروز با همان خبرگزاری ایسنا مصاحبه کرده و ضمن تکذیب ادعاهای مطرح شده توسط انجمن واردکنندگان موبایل، گفته گمرک در رویه جدید همچنان نظارت و کنترل خود را به‌شکل جدی انجام می‌دهد و امکان انجام سوءاستفاده وجود ندارد. هرچند در همین مصاحبه مهرداد جمال‌ارونقی به مواردی اشاره کرده که مصدایق سوءاستفاده و تخلف در واردات گوشی موبایل به شیوه مسافری هستند اما گمرک موفق به کشف آنها شده است.
مهرداد جمال‌ارونقی می‌گوید مطابق بخشنامه گمرک ایران هر مسافر ورودی به ایران میتواند در هر سال تنها یک دستگاه گوشی موبایل به‌همراه خود وارد و ثبت کند درصورتی که برخی افراد سودجو نسبت به رجیستر تعداد بیشتری گوشی اقدام کنند یا ترفندهای دیگری را به کار ببرند و بخواهند با استفاده از یک گذرنامه تعداد بالایی شماره ثبت کنند، این اقدامات شناسایی شده و قطعا در خصوص لغو یا حذف این گوشی‌ها اقدام می‌کنیم ضمن اینکه رجیستری گوشی‌ها هم لغو خواهد شد.
معاون فنی گمرک به پیام هشداری اشاره می‌کند که در زمان ورود به سامانه، رجیستری برای متقاضی نمایش داده می‌شود و در آن آمده در صورتی که با یک گذرنامه، بیش از یک گوشی رجیستر شود، وجه واریزی بابت حقوق ورودی گوشی برگشت داده نمی‌شود. ضمن اینکه متخلفان به مراجع مختلف نظارتی معرفی خواهند شد.
او می‌گوید در همین دوره اخیر یعنی از اول دی‌ماه برخی افراد از این فضا سوءاستفاده کرده و تعداد زیادی گوشی تلفن همراه را با یک گذرنامه رجیستر کردند اما پس از بررسیهای انجام شده توسط سامانه، رجیستری بیش از سه‌هزار و ۴۰۰دستگاه گوشی لغو و این تصمیم توسط پیامک به افراد خاطی اعلام شد. معاون فنی گمرک در عین تکذیب ادعای انجمن واردکنندگان موبایل، تایید انجام برخی تخلفات از ابتدای دی‌ماه و اعلام خبر برخورد با سوءاستفاده‌گران در گفت‌وگو با ایسنا بخشی از شگردهای خاص مورد استفاده در واردات موبایل را نام برده است.
مثلا می‌گوید بخشی از آگهی‌های منتشر شده در سایت‌های نیازمندی‌ها و فروشگاه‌های آنلاین که ادعا می‌کنند گوشی‌های مدل بالا از جمله آیفون ۱۲ نو را رجیستری می‌کنند، در حقیقت کلاهبرداری است و افراد نباید فریب بخورند چون با فرض دور زدن قوانین ثبت گوشی، ممکن است وقع تخلف در دور جدید نظارت‌‌های سیستمی کشف شود و رجیستری بدون امکان برگشت دادن هزینه پرداخت شده، باطل شود. چون سامانه رجیستری با اتصال به سامانه‌‌‌های مرتبط مثل گذرنامه نیروی انتظامی، همتا و… امکان انجام دورهای جدید نظارت را فراهم می‌کند.
ارونقی می‌گوید به‌عنوان مثال پس از بررسیهای صورت گرفته گمرکات اجرایی متوجه شدند در مرزهای غربی و شرقی کشور، افرادی یک روز از کشور خارج شده و بعد از چند ساعت برمی‌گردند و همراه خود آیفون ۱۲ می‌آورند. آنها انتظار دارند با توجه به اینکه هر شخصی میتواند مسافری گوشی وارد کند، موبایل‌ها رجیستر شود اما گمرک قصد دارد علاوه‌بر این مسئله محدودیت‌‌‌هایی برای رجیستر گوشی توسط اتباع کشورهای همسایه افغانستان، ترکیه، عراق اتخاذ کند.
