پوتین و هنر کناره‌گیری با حفظ قدرت
روزنامه هفت صبح | رئیس‌جمهور روسیه احتمالا در سال ۲۰۲۴ ریاست‌جمهوری را ترک می‌کند اما قصد بازنشستگی ندارد. این مسئله می‌تواند برای ثبات روسیه و همچنین برای خود او خطرناک باشد.
آینده پوتین و روسیه
روزنامه نیویورک‌تایمز درباره کناره‌گیری ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه از قدرت و پیامدهای آن و همچنین قصد او پس از کناره‌گیری از ریاست‌جمهوری نوشته است: «چندین سال پیش بنا به دلایلی که هرگز توضیح داده نشد، ولادیمیر پوتین به مدت بیش از یک‌هفته از انظار عمومی ناپدید شد و مسکو را درباره سرنوشت خود دچار سردرگمی کرد.»
* یک: هنگامی که پوتین دوباره سروکله‌اش پیدا شد، پاسخ به پرسش‌های پیش آمده را با بیان اینکه «بدون شایعات حوصله آدم سر می‌رود»، از سر باز کرد.این غیبت کوتاه اما چیزی را درباره سیاست روسیه نشان داد. پوتین پس از ۲۰سال رهبری روسیه، سرپرستی جامعه‌ای سیاسی را در دست دارد که شاید بیش از حضور او، از غیبتش هراسان باشد.
این مسئله بیش از هرچیز دیگری به توضیح دلیل استفاده او از سخنرانی وضعیت کشور در روز چهارشنبه کمک می‌کند که برای اعلام غافلگیرکننده سازمان‌دهی مجدد دولت، چهارسال پیش از زمانی که قصد کناره‌گیری دارد، انجام شد. در این میان پرسشی مطرح می‌شود که به‌نظر می‌رسد خود پوتین نیز درحال دست‌و‌پنجه نرم‌کردن با آن است؛ آیا او می‌تواند بدون ایجاد تشنج در نظام سیاسی روسیه و در خطر قراردادن میراث و حتی امنیت خود کناره‌گیری کند؟
* دو: دنیل تریسمن، استاد علوم سیاسی دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: برای بیشتر رهبران خودکامه ترک قدرت کاملا خطرناک است. برای کناره‌گیری از قدرت بدون پیامدهای منفی باید همه‌چیز بسیار خوب پیش برود و نظام دارای ثبات باشد.بازنشستگی رهبران خودکامه معمولا با پیامد مطلوبی همراه نیست و می‌تواند مرگ، حبس یا تبعید را به‌دنبال داشته باشد. این روند در روسیه نیز سابقه داشته است؛ جایی که پوتین با ۶۷سال سن و در‌حالی‌که پدربزرگ شده است، بیش از هر رهبر روس دیگری به‌جز استالین در تاریخ معاصر آن حکومت کرده است. در ۱۰۰سال پیش از روی کار‌آمدن پوتین در شب سال نوی ۱۹۹۹، تنها سه‌رهبر از ۹رهبر روسیه بازنشسته شدند. باقی آنان یا در هنگام تصدی قدرت مردند یا اعدام شدند.
* سه: اصلاحات قانون اساسی پوتین برنامه‌ای را برای ایمن ماندن و جلوگیری از بروز درگیری‌های داخلی در صورت عدم تمایلش برای باقی‌ماندن در جایگاه ریاست‌جمهوری پس از پایان دوره فعلی‌اش در سال ۲۰۲۴ ارائه می‌کند. کلید حل این مسئله این است که نشان داده شود، او قصد ندارد پس از ترک ریاست‌جمهوری، قدرت را واگذار کند. سرگئی بلانوفسکی، جامعه‌شناس و ناظر تحولات سیاست روسیه می‌گوید: او نمی‌تواند تنها از کسی درخواست کند که در غیابش جایش را پر کند. در نظام روسیه، اتحادهای اولیگارش‌ها، ژنرال‌ها، فرمانداران، ماموران اطلاعاتی و روسای شرکت‌های نفتی برای قدرت و پول رقابت می‌کنند. آن‌ها عموما خارج از انظار عمومی اطلاعات مخربی را درباره یکدیگر منتشر می‌کنند و کاری می‌کنند که رقبایشان دستگیر یا تبعید شوند.
* چهار: پوتین به‌جای دادگاه‌ها در این نزاع‌ها حکمیت کرده و از تشدید تنش‌ها جلوگیری می‌کند. به گفته کنستانتین گازه، جامعه‌شناس دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی مسکو، در صورت بازنشستگی پوتین و ترک این جایگاه، «جنگ داخلی به راه خواهد افتاد». این جنگ هم‌اکنون نیز خود را نشان داده است. برای نمونه، در سال ۲۰۱۷ الکسی وی.اولیوکایف، یک وزیر سابق اقتصاد و عضو جناح لیبرال سیاست روسیه در یک کلاهبرداری با ایگور آی.سچین، مدیر قدرتمند شرکت نفت دولتی روسیه همکاری کرد. او درنهایت به‌خاطر پذیرش رشوه‌ای دو‌میلیون دلاری از این شرکت نفتی مجرم شناخته شد. اولیوکایف که هم‌اکنون در حال گذراندن هشت‌سال محکومیت خود در یک تبعیدگاه است، می‌گوید، جرم او ساختگی است.
* پنج: به‌نظر می‌رسد تغییراتی که از سوی پوتین مطرح شده‌اند، برای حفظ جایگاه حکمیتش در این نزاع‌ها طراحی شده‌اند. این تغییرات قدرت را از ریاست‌جمهوری سلب و آن را میان پارلمان و نهادی که به‌تازگی قدرت گرفته، موسوم به شورای دولت تقسیم کرده و پیش از آن‌که هرگونه جانشین احتمالی جایگاه او را پر کند، ریاست‌جمهوی را تضعیف می‌کند.یک تغییر دیگر احتمالا از پوتین در برابر اقدامات حقوقی خارجی مانند شکایت مرتبط با ساقط شدن یک هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط یک موشک روسی در سال ۲۰۱۴ در‌صورت کناره‌گیری او از ریاست جمهوری حفاظت می‌کند. پوتین طرحی را برای ممانعت از الزامات پیمانی در صورتی که ناقض قانون اساسی روسیه باشند، ارائه کرده است.
