آیا کره‌جنوبی بالاخره بدهی‌اش را پس می‌دهد؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی| یک: هفت میلیارد از دارایی‌های ایران در دست کره‌جنوبی مانده است و این کشور تا امروز کمترین همکاری را برای بازپرداخت پول نفت به کشورمان داشته است. بسیاری از کشورها از جمله کره‌جنوبی به بهانه تحریم‌های ایالات متحده، حاضر به پرداخت پول نفتی که از ایران خریده‌اند نیستند.
سئول پس از اجرای توافق هسته‌ای خیلی زود وارد تبادلات تجاری با ایران شد. شرکت‌های لوازم الکترونیک و لوازم خانگی صف بستند و البته خیلی زود این کشور تبدیل به یکی از خریداران عمده نفت ما شد. با این‌حال وقتی اوضاع به‌دلیل خروج ترامپ از توافق هسته‌ای بهم ریخت، کره‌جنوبی یکی از نخستین کشورهایی بود که بلافاصله روابط تجاری خود را با تهران به حالت تعویق درآورد.
* دو: نزدیک به دوسال است که کره‌جنوبی تمایلی برای پرداخت پول نفت ایران از خود نشان نداده است. این کشور حتی وقتی مجاز به فروش دارو به ایران شد، از این فرصت استفاده نکرد و شرط و شروطی گذاشت که تهران با آن موافقت نکرد. از جمله اینکه گفت تنها حاضر است در قبال داروهای مرتبط با کرونا به ایران کمک کند. این پیشنهاد درحالی صورت گرفت که ایران از این منظر خودکفاست و نیازی به داروهای کره‌جنوبی ندارد.
* سه: ایران به کره‌جنوبی هشدار داده بود که اگر دست به اقدامی برای بازگرداندن پول نزند، از طریق حقوقی اقدام خواهد کرد. برخی کارشناسان معتقدند در شرایطی که ایران به‌دلیل کرونا دچار کسری بودجه شده است، کشورهایی که از روابط خوبی با تهران برخوردار بوده‌اند نباید رفتاری مانند کره‌جنوبی از خود نشان دهند. به‌ویژه آنکه بدهی سئول به ایران مربوط به زمانی است که هیچ تحریم و محدودیتی برای تجارت با تهران وجود نداشته است.
* چهار: حالا روز گذشته خبرگزاری یونهاپ، به نقل از یک منبع مطلع مدعی شد که ایران و کره‌جنوبی برای راه‌اندازی کارگروهی جهت توسعه تجارت بشردوستانه بین دوکشور به توافق رسیده‌اند. به نوشته خبرگزاری یونهاپ، یک منبع مطلع از این موضوع بامداد یکشنبه(به وقت تهران) گفت که کره‌جنوبی و ایران توافق کرده‌اند که برای توسعه تجارت بشردوستانه به‌عنوان بخشی از تلاش‌ها جهت حفظ همکاری‌های دوجانبه ذیل معافیت‌های تحریمی آمریکا، کارگروه مشترکی ایجاد کنند.
این منبع می‌گوید که مباحثات بین دو کشور در سطح مدیران کل، با هدف بررسی منظم چگونگی همسان‌سازی درخواست ایران برای دارو و تجهیزات پزشکی با چیزی که صادرکنندگان کره جنوبی می‌توانند ارائه دهند، انجام می‌شود. یونهاپ به نقل از این منبع- که نامش را فاش نکرد- نوشت: «دوطرف در زمان مباحثات ویدئوکنفرانسی سطح بالا که هفته قبل برگزار شد، به این توافق رسیده‌اند.
در این گفت‌وگوها طرف ایرانی تمایل خود را برای خرید چندصدمیلیون دلار از محصولات کره‌جنوبی ابراز کرد.» این خبرگزاری اذعان کرد که دارایی ایران در دو بانک کره‌جنوبی مجموعا به ارزش هفت‌میلیارد دلار از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۹ به بهانه تحریم‌های آمریکا بر واردات نفت ایران توسط سئول، بلوکه شده است.
* پنج: یونهاپ هفته قبل گزارش کرده بود، معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی در امور اقتصادی، ریاست طرف کره‌ای را در جلسه‌ای برعهده خواهد داشت که قرار است با شرکت مقامات سایر وزارتخانه‌ها و آژانس‌های تجاری این کشور برگزار شود. محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و داروی ایران و مقامات بانک مرکزی از طرف ایران در این جلسه حضور خواهند داشت. روز پنجشنبه اما یک مقام وزارت خارجه کره‌جنوبی ادعا کرده بود، آمریکا اجازه انتقال پول ایران به کانال سوئیس را نمی‌دهد.
* شش: هنوز نمی‌توان به‌درستی گفت که اقدام کره‌جنوبی تا چه اندازه می‌تواند موثر باشد. آنچه از متن خبر یونهاپ مشخص است، ایران در صورت چنین توافقی تنها می‌تواند داروهای تولیدشده توسط کره جنوبی را بخرد. این درحالی است که امیدواری‌هایی وجود داشت که چنین محدودیت‌هایی حذف شود.
از سوی دیگر امیدواری‌ها در مورد اینکه این هفت‌میلیارد دلار، به کانال بشردوستانه سوئیس تزریق شود هم بی‌رنگ شده است. به‌نظر می‌آید ایالات متحده هرچند در ظاهر می‌گوید با فعالیت این کانال که با هدف فروش کالاهای ضروری و از جمله دارو به ایران باز شده، مشکلی ندارد اما هرطور شده می‌خواهد از تاثیرگذاری آن کم کند. پیش از این مشابه چنین وضعیتی در مورد کانال مالی با اروپایی‌ها هم وجود داشت.
* هفت: پیش از اینکه کار به اینجا بکشد، کره‌جنوبی برخی محموله‌های کم‌ارزش و پراکنده را به ایران ارسال کرده و روی آنها مانور تبلیغاتی داده بود. با این‌حال سخنگوی وزارت خارجه کشورمان این اقدامات را ملموس ندانسته و گفته بود که منتظر محموله‌های یک یا دومیلیاردی نیستیم.
به‌نظر می‌رسد که ایران برای اینکه بتواند حقش را از سئول بگیرد، جدی است. با این‌حال کره‌جنوبی به‌عنوان یکی از کشورهای نزدیک به ایالات متحده، عدم تمایلش به پرداخت بدهی به تهران را با مخالفت آمریکا توجیه می‌کند. این وضعیت در صورتی که اصلاح نشود می‌تواند الگوی بدی برای دیگر کشورها باشد و روابط بین تهران و سئول را هم دچار مشکلات اساسی کند.
