آیا دلار در نیمه دوم مهر دنده معکوس می‌کشد؟
تکرار سناریوی مهر ۹۷ برای بازار ارز در مهر ۹۹ بسیار محتمل است. این پیش‌بینی گروهی از فعالان بازار ارز در روزهای میانی مهر ماه است. آنها با استناد به اتفاقات مهرماه سال ۱۳۹۷ به استقبال سقوط نرخ ارز رفته‌اند. به‌گزارش خبرگزاری مهر دو سال پیش و در روزهایی که نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۱۳هزار تومان در میانه شهریور در کمتر از یک‌ماه به بیش از ۱۸ هزار تومان در اوایل مهر رسیده بود بسیاری با اعلام نرخ‌های ۵۰هزارتومانی و بالاتر در انتظار ثبت رکوردهای نجومی در بازار ارز بودند.
اما نرخ ارز در آن مقطع موفق به کانال‌شکنی جدید نشد و با اعمال سیاست‌های جدید بانک مرکزی با سقوطی باورنکردنی به ۱۰هزار تومان در اواخر پاییز رسید؛ هرچند نرخ ۱۰هزار تومانی نیز ثابت نماند و با بروز برخی از نوسانات سال ۹۷ را با همان ۱۳هزار تومان اواسط شهریور به پایان رساند.
حالا و در اواسط مهر ماه ۹۹، یک روز پس از اعلام بازگشت ۲۶میلیارد دلار از ارزهای صادراتی سال‌های ۹۷ و ۹۸ توسط رئیس کل بانک مرکزی بازار ارز بار دیگر روندی نزولی به خود گرفته است. نرخ ارز در حالی که ۱۰روزی با سقف ۳۰هزار تومانی در جدال بود سرانجام موفق به شکست نشد و عقب نشست. قیمت دلار در بازار ارز از دیروز با ریزش همراه شده و هم اکنون با قیمت ۲۸هزار و ۵۰۰تومان در خیابان فردوسی مبادله می‌شود.
گزارش‌های میدانی نیز حاکی است از ظهر یکشنبه بر تعداد فروشنده‌های ارزی اضافه شده و خریداری در بازار دیده نمی‌شود؛ صراف‌ها و فعالان بازار اخبار مثبت همتی مبنی بر آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران، تسریع در بازگشت ارزهای صادراتی و بهبود روند صادرات نفتی کشور را عاملی مهم برای این کاهش نرخ می‌دانند و می‌گویند کاهش قیمت دلار احتمالاً ادامه‌دار باشد.
بسیاری از آنها نیز قبلاً در خصوص حساسیت بانک مرکزی به نرخ ۳۰هزار تومانی دلار هشدار داده بودند و اعتقاد داشتند بانک مرکزی با استفاده از منابع خود اجازه افزایش بیشتر نرخ دلار را نخواهد داد.
اکنون بار دیگر چشم صرافان، سفته بازان و فعالان بازار از فردوسی به ساختمان شیشه‌ای میرداماد دوخته شده است.
باید دید این بار نیز ماه مهر و سیاست‌های اعمالی بانک مرکزی توان افسار زدن بر اسب سرکش دلار را خواهند داشت یا نه؟ البته مرور آخرین صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی در خصوص بازار ارز و همزمانی آن با شروع ریزش بازار شاید مهر تاییدی بر احتمال ریزش قیمت‌هاست. همتی در جمع صادرکنندگان برتر عرصه بازگشت ارز تاکید کرده است که نرخ‌های طرح شده در بازار ارز واقعی نیست، نفع کشور در تقویت ارزش پول ملی است و بر همین اساس برای تعدیل نرخ ارز تلاش می‌کنیم.
از سوی دیگر در کنار رویدادهای داخلی، اتفاقات آمریکا نیز به کمک بانک مرکزی آمده است؛ عده‌ای کاهش شانس پیروزی ترامپ در انتخابات آبان ماه به دلیل ابتلای وی به ویروس کرونا را دلیل مهمی برای کاهش نرخ ارز می‌دانند هرچند گفته می‌شود در صورت پیروزی ترامپ نیز دست او برای افزایش فشار به ایران خالی است و او به سراغ توافق با ایران خواهد آمد؛ توافقی که بنا به پیش‌بینی برخی از جمله سیدکمال سیدعلی، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی می‌تواند باعث سقوط نرخ ارز به زیر ۲۰هزار تومان شود.
البته نمی‌توان تنها از دیدگاه خوشبینانه به بازار نگاه کرد. رضا صبری و مهدی دلبری در گفت‌وگو با تجارت نیوز در دو پیش‌بینی کاملا متفاوت از یکدیگر توضیح دادند که چرا ممکن است قیمت دلار دچار نوسان منفی یا مثبت شود. صبری درباره آینده قیمت دلار گفته: به‌نظر من دلار مسیر نزولی را پیش می‌گیرد. اخباری نظیر افزایش فروش نفت، بازگشت ارز حاصل از صادرات آن‌طور که رئیس کل بانک مرکزی گفته است و گشایش‌های سیاسی زمینه را برای تحقق این مسئله فراهم خواهد کرد.
او درباره تاثیر این اتفاق بر بازار سهام گفته است توجه به این نکته ضروری است که بسیاری از سهام دلاری بازار در دو ماه گذشته به اندازه سایر نمادها افت قیمت نداشته‌اند. این مسئله می‌تواند در صورت تحقق افت قیمت در دلار بازار را با شوک مواجه کند. من فکر می‌کنم که نسبت P در بازار بالا است و از آنجاکه افق پیش روی بهای ارز مشخص نیست تحلیل بر مبنای ارزش دارایی‌ها نیز چندان ممکن نخواهد بود.
اما نظر مهدی دلبری متفاوت است: فکر می‌کنم که در حال حاضر احتمال چندانی برای کاهش قیمت دلار وجود ندارد و با توجه به آنکه تراز تجاری منفی است، هر افتی در بازار به مثابه فرصتی برای رشد بازار ارز خواهد بود.
