آیا اشرف غنی واقعا رئیسجمهور میشود؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | بالاخره تکلیف انتخابات افغانستان مشخص و اشرف غنی، رئیسجمهور فعلی این کشور در سمت خود ابقا شد. این در حالیست که او تنها ۹۲۳ هزار رای و ۵۰٫۶۴ درصد از آرای کل رای دهندگان را به دست آورده که در مقایسه با جمعیت ۳۵ میلیونی این کشور رقم عجیبی است.
* یک: همزمان عبدالله عبدالله در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته در دیدار با شورای انسجام مجاهدین گفته که «نتیجه تقلبی را نمیپذیریم و تنها نتیجه آرای پاک و شفاف برای ما قابل قبول است.» او تهدید کرده که در صورتی که واقعا اشرف غنی بخواهد رئیسجمهور شود، دولت موازی تشکیل خواهد داد.
چهار سال پیش هم افغانستان با مشکلی مشابه روبهرو شد تا اینکه جان کری که آن زمان وزیرخارجه دولت اوباما بود، با سفر به کابل و گفتوگو با طرفین موضوع رئیس دولت اجرایی را مطرح کرد و عبدالله تبدیل به مرد شماره دو افغانستان شد. او به تازگی و در آخرین دیدارش با سرپرست سفارت آمریکا گفته که نتایج انتخابات را نخواهد پذیرفت.
* دو: نتایج انتخابات در حالی اعلام شد که آمریکا و طالبان در حال دسترسی به یک توافق با یکدیگر هستند که بر اساس آن قرار است طالبان برای مدتی مشخص دست از حملات خود بردارد و اگر این روش جواب دهد دو طرف در مورد آتش بس دائمی و خروج آمریکا از خاک این کشور توافق خواهند کرد.
این تصمیمات البته در حالی گرفته شده که بخشهایی از خاک افغانستان در دست نیروهای طالبان است و به گفته مردمی که در این مناطق زیر سلطه طالبان زندگی میکنند، رفتار این گروه تفاوت زیادی با زمانی که قدرت را در این کشور در دهه نود میلادی در دست داشتند، به وجود نیامده است. با این حال به اعتقاد کارشناسان این توافق بسیار شکننده است. چرا که گروههای افغانستانی و نمایندگان دولتی و غیردولتی هیچ گونه مشارکتی در آن نداشتهاند و این موضوع باعث خواهد شد که هر نوع توافقی با مشکلات زیادی روبهرو شود.
* سه: میزان مشارکت در انتخاباتی که در مهرماه امسال در افغانستان برگزار شد بسیار پایینتر از حد تصور بود. این در حالی بود که امنیت نسبی در افغانستان برقرار بود و در روزهای منتهی به رایگیری حملات طالبان کم شده بود. با این حال تعداد کمی از مردم این کشور حاضر شدند تا پای صندوقهای رای بروند. در انتخابات چهار سال پیش رفتار طالبان با رای دهندگان یکی از دلایلی بود که این بار مردم این کشور رغبت چندانی به حضور در پای صندوقهای رای نداشته باشند.
از سوی دیگر به گفته برخی از کارشناسان، ناامیدی مردم از بهبود اوضاع باعث شد تا اقبال عمومی برای تغییر شرایط کم باشد. این بار هم اشرف غنی و عبدالله عبدالله به عنوان کاندیداهای اصلی حاضر بودند و مردم این کشور با توجه به سابقهای که از عملکرد دولت داشتند، تمایلی به مشارکت سیاسی از خود نشان ندادند. به ویژه اینکه شاخصهای انسانی در افغانستان، در دولت غنی بدتر شده و امنیت جانی غیرنظامیان هم کمتر از گذشته شده است.
* چهار: در حال حاضر زلمی خلیلزاد که در پاکستان بود در راه افغانستان است تا به سروسامان گرفتن اوضاع در این کشور کمک کند. اما بسیاری از مردم معتقدند دخالت جان کری در انتخابات قبلی باعث بروز اختلافات بیشتر شد و کمتر کسی حالا روی خوش به این دخالتها در افغانستان نشان میدهد. پیشبینی میشود که اگر عبدالله عبدالله باز هم نتایج را نپذیرد، بحران دیگری در افغانستان شکل خواهد گرفت. برخی میگویند با توجه به توافق میان آمریکا و طالبان دست کم ممکن است خطری از جانب این گروه مردم عادی را تهدید نکند.
اما برخی هم معتقدند که این توافق نمیتواند مانع از بروز خشونتها و ادامه آنها شود. زیرا گروههای مسلح در افغانستان تنها به طالبان محدود نمیشود و در میان طالبان هم انشقاق بسیاری به وجود آمده است. به احتمال زیاد در صورتی که عبدالله عبدالله و اشرف غنی نتوانند به توافق برسند، تشکیل دولت در افغانستان باز هم به تعویق خواهد افتاد و این اتفاق میتواند به درگیریها و مشکلات زیادی در این کشور منجر شود.