درباره ديپلمات سعودی که در ایران سفیر شد

روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی| سفیر جدید عربستان در ایران روز یکشنبه 19 شهریور کار خود را رسما آغاز کرد. عبدالله بن سعود العنزی، هفته قبل به تهران رسید و از همان روز اول، اعلام کرد در دوران فعالیت دیپلماتیک خود در ایران بهدنبال پیشبرد روابط تهران و ریاض است. سفارت عربستان از سال 2016 و در پی حمله به آن از سوی معترضان به اعدام شیخ نمر، تعطیل شده بود و حالا پس از هفت سال العنزی نخستین سفیری است که به جای عبدالرحمن الشهری، سفیر قبلی پایش را در این ساختمان میگذارد.
عبداللهبن العنزی متولد ۱۹۶۴ میلادی در شهر طائف عربستان است و 59 سال سن دارد. او متعلق به طائفه بزرگ العنزه است که در بسیاری از مناطق حاشیه خلیجفارس و خاورمیانه پراکنده هستند و یکی از پرآوازهترین خاندانهای عربی بهشمار میآیند. برخی از تاریخنگاران معتقدند قبیله العنزه قدیمیترین قبیله در سرزمین حجاز بوده است.
العنزی کار خود را بهعنوان دیپلمات پس از اتمام تحصیلاتش در رشته علومسیاسی دانشگاه ملک سعود، شروع کرد. در سال 2021، او از سوی ملک سلمان به عنوان سفیر تامالاختیار در عمان منصوب شد. عبداللهبن العنزی جوایز متعدد محلی و بینالمللی، از جمله جایزه خادم حرمین شریفین در آمریکا در سال 2006 را دریافت کرده است.
سلطان هیثم بن طارق از عمان اخیراً از او به دلیل خدمات و تعهد به دیپلماسی با مدال درجه یک النعمان تجلیل به عمل آورده. از آنجایی که این مرد میانسال سعودی تحصیلاتش را در لندن و مدرسه اقتصاد ادامه داده، در دستگاه دیپلماسی عربستان بهعنوان فردی مسلط به دیپلماسی اقتصادی شناخته میشود. او مدیرکل اقتصادی وزارتخارجه و مسئول بخش اقتصادی هیات نمایندگی عربستان درسازمانملل بوده است.
عربستان سعودی و ایران روابط خود را در ماه مارس 2023 در توافقی با میانجیگری پکن از سر گرفتند. این اتفاق خیلی زود تغییراتی را در منطقه به وجود آورد. در ماه می، عربستان سعودی روابط خود را با سوریه، از سر گرفت. این در حالی بود که ریاض خودش را دشمن سرسخت بشار اسد به حساب میآورد. این کشور یک ماه بعد از این اتفاق، با حوثیها در یمن هم گفتوگوهایی را شکل داد.
دو طرف تصمیم دارند که روابط اقتصادی خود را گسترش دهند.
این موضوع یکی از مسائل مهم در رایزنیهای وزیرخارجه ایران در سفر هفتههای گذشته خود به عربستان بوده. هر چند که برخی از ناظران، معتقدند با توجه به اینکه تهران درگیر تحریمهای ظالمانه فراوان است، گسترش روابط اقتصادی میان ایران و عربستان نمیتواند اوضاع را برای تهران به شکل چشمگیری دچار تغییر کند.
برای سعودیها تامین امنیت خود و آرامکو بهعنوان مهمترین پالایشگاه نفت خاورمیانه از اهمیت بالایی برخوردار است. ریاض که در سالهای قبل برای امنیت خود دست به دامن ترامپ شده بود، پس از خروج او از کاخ سفید و سرد شدن روابط با آمریکا به ایجاد دوستیهایی در خاورمیانه روی آورد که در راس آنها دراز کردن دست دوستی به سمت ایران بود.
با وجود آنکه تهران و ریاض در مورد تامین امنیت خاورمیانه با یکدیگر توافق دارند و سعی میکنند با پیشنهادات غافلگیر کننده اقتصادی، یکدیگر را تحت تاثیر قراردهند اما بهنظر میرسد در واقعیت رسیدن به نقطهای که دو کشور تبدیل به متحد یکدیگر شوند، به سادگی امکانپذیر نباشد. هنوز پروندههای زیادی بر روی میز قرار دارند. ایران سهم خود را از میدان گازی آرش میخواهد که کویت و عربستان مایل نیستند تهران را در آن شریک کنند.
از سوی دیگر سایه احتمال برقراری روابط میان ریاض و رژیمصهیونیستی بر سر روابط عربستان و ایران سنگینی میکند. همین حالا هم طرح کریدور حمل و نقل هند و خاورمیانه که عربستان هم در آن شریک است و به تازگی رونمایی شده، موجبات خرسندی نتانیاهو را بهعنوان یکی از پیشنهادکنندگان این طرح ایجاد کرده است. راهاندازی این کریدور میتواند به منافع اقتصادی ایران، روسیه و چین آسیب وارد کند. تعارض در برخی منافع، میان دو کشور، مانند دیواری علیه صمیمیت میان تهران و ریاض کار میکند.