۵ نکته درباره توافق ناگهانی ایران و عربستان
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| دیروز، حوالی ظهر بود که سایت نورنیوز که در فضای رسانه‌ای مشهور است که به شورای امنیت ملی نزدیک است؛ در توئیتی نوشت: «دریابان علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران طی چند روز گذشته در یک کشور خارجی مشغول مذاکرات بسیار مهمی است. اعلام قریب‌الوقوع نتایج این مذاکرات، تحولات قابل ملاحظه‌ای را رقم خواهد زد.»
کمی بعد از این توئیت رازآلود، رفع ابهام شد چرا‌که یک بیانیه مشترک سه‌جانبه از سوی عربستان سعودی، ایران و جمهوری خلق چین منتشر شد و معلوم شد که:
یک: بعد از تلاش‌های جمهوری عراق و عمان در سال‌های 2021 و 2022 که منجر به نتیجه‌ای نشده، شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین، اخیرا درخواستی داشته تا میانجی بهبود روابط میان عربستان سعودی و ایران شود.
دو: او ظاهرا در سفر خود به عربستان (که البته حسابی هم به‌خاطر بیانیه‌های بی‌سابقه علیه ایران جنجالی شد) با عربستانی‌ها در این زمینه حرف زده و در سفر ابراهیم رئیسی به پکن هم با او به توافق رسیده است که میزبان گفت‌وگوهایی میان دو کشور باشد.
سه: پس از آن چین طی ۶-۱۰ مارس ۲۰۲۳ یعنی دوشنبه 15 اسفند تا جمعه 19 اسفند میزبان گفت‌وگوهای رسمی میان عربستان سعودی و ایران بوده است. این گفت‌وگوها در پکن میان هیات عربستان سعودی به‌ریاست دکتر مساعد بن محمد العیبان وزیر دولت، عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی، و هیات ایرانی به ریاست آقای علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران انجام شد و در نهایت اسنادی بین این دو و نیز وانگ یی، عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی، و مدیر دفتر امور خارجه حزب کمونیست چین امضا شد.
چهار: در این مذاکرات در مورد چه چیزهایی صحبت شده است؟ واقعا نمی‌دانیم. پرونده‌هایی که میان ایران و عربستان است کم نیست. در منطقه وضعیت یمن، بحرین، لبنان، عراق و سوریه، به توافق این دو کشور نیاز دارد. بین خود دو کشور چند پرونده در خصوص شبکه ایران اینترنشنال، حمایت از برخی معارضان ایرانی، مرکز اعتدال که گفته شده یک مرکز رسانه‌ای علیه ایران است و نیز پرونده حمله به آرامکو یا ماجرای منا و نیز توقف حج عمره وجود دارد اما فعلا مشخص نیست که این پرونده‌ها به چه شکل حل و فصل شده است.
پنج: فقط در بیانیه مشترک دو طرف آمده است که: دو کشور عربستان سعودی و ایران نسبت به از سرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارت‌خانه‌ها و مراکز دیپلماسی حداکثر تا دو ماه دیگر به توافق رسیده، و نسبت به حاکمیت ملی کشورها و عدم دخالت در امور داخلی آن‌ها تأکید کرده‌اند، و بنا شد که وزرای امور خارجه عربستان سعودی و ایران برای فعال‌سازی این توافق و مقدمه‌چینی جهت تبادل سفرا، و تقویت روابط فیمابین نشستی مشترک برگزار کنند.
در این جلسه همچنین نسبت به فعال‌سازی سند همکاری امنیتی فیما بین که در سال 2001 به امضای دو کشور رسید، و سند همکاری اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، علمی، فرهنگی، ورزشی و امور جوانان امضا شده میان دو کشور در سال 1998 توافق شد و هر سه کشور نسبت به عنایت و توجه خود برای تقویت صلح و امنیت منطقه و جهان تأکید کردند.
