همه‌چیز درباره روش شکایت از قبض گاز، برق، آب و تلفن
روزنامه هفت صبح، گروه بازار| تابستان مبلغ قبض آب و برق بعضی از مشترکان را تا مرز سکته پیش می‌برد و در زمستان قبض گاز خرج روی دست مشترکان پرمصرف و بدمصرف می‌گذارد. این وسط مشترکان خوش‌مصرف هستند که برایشان فرقی ندارد چه فصلی از سال است. همیشه تابستان و زمستان طبق الگو مصرف می‌کنند و خیالشان از بابت هزینه‌ای که هر ماه یا هر 45 روز یک بار باید بپردازند راحت است.
اعداد و ارقام قبض برق، گاز، آب و تلفن اگر طبق الگوی مصرف باشند همان گوشه و کنار هزینه‌های ماهانه پرداخت می‌شوند و تمام. اما گاهی این حساب و کتاب به‌هم می‌ریزد و رقم قبض جدید آن چیزی نیست که همیشه بود، اینجاست که باید یک جای بزرگتر در کنار تمام هزینه‌ها برای آنها در نظر گرفت، اما گاهی این اعداد آن‌قدر زیاد است که احساس می‌کنیم یک جای کار می‌لنگد، یعنی اشتباه شده و باید به آن اعتراض کرد. در این صورت باید چه‌کار کنیم؟
مثلا اگر این ماه و بعد از سرمای شدید و برف و باران که شعله بخاری‌ها را بالا کشیدیم و قبض گازی که برایمان صادر شد آن چیزی نبود که فکر می‌کردیم، به کجا باید برویم و شکایتمان را کجا ثبت کنیم؟ ما در این گزارش نحوه محاسبه قبض‌ها را بررسی کرده‌ایم و راه را هم نشان داده‌ایم، اینکه اگر رقم قبض‌تان شما را سکته داد به کجا اعتراض کنید و چطور شکایتتان را ثبت کنید و جواب بگیرید.
قبض آب
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور گفته قیمت واقعی آب ۱۰ هزار تومان در هر مترمکعب است، اما اصلا نگران نشوید این رقم در قبض آب لحاظ نمی‌شود چون قیمت تمام شده آب برای بخش خانگی به‌طور متوسط کمتر از هزار تومان به‌ازای مصرف هر مترمکعب است. البته متوسط رقم دریافتی از مشترکان در همه بخش‌های مصرفی، هزار و 500 تا دو هزار و 700 تومان به‌ازای هر مترمکعب است. البته این اعداد فقط برای خوش‌مصرف‌هاست چون بدمصرفها باید به‌ازای هر مترمکعب بیشتر از الگو حدود 12 هزار تومان بپردازند.
اما الگوی مصرف آب برای اشتراک‌های خانگی به‌ازای هر واحد چقدر است؟ شرکت آب و فاضلاب فعلا 14 مترمکعب معادل 14هزار لیتر در ماه را ملاک قرار داده است. یعنی هر مشترک در ماه پایین‌تر از این عدد مصرف داشته باشد از نرخ یارانه‌ای آب برخوردار می‌شود، در غیر این صورت در گروه بدمصرفها قرار می‌گیرد. بهتر است بدانید که مشترکان براساس میزان مصرف به سه دسته خوش‌مصرف، پرمصرف و بدمصرف دسته‌بندی می‌شوند.
مشترکان با مصرف 1 تا 14 مترمکعب در ماه مشترک خوش‌مصرف معرفی و مشمول تعرفه عادی هستند. اما اگر میزان مصرفی آب مشترکی در طول ماه بیش از 28 مترمکعب باشد به‌عنوان مشترک بدمصرف تلقی شده و مشمول تعرفه پلکانی و ضرایب غیر‌یارانه‌ای می‌شود. در این صورت قیمت قبض آب خیلی بالا می‌رود چون قیمت غیر‌یارانه‌ای آب شامل مجموع هزینه‌های تأمین آب، هزینه آب خام و انرژی الکتریکی است و باعث افزایش صفرهای موجود در قبض آب می‌شود.
طبق اعلام اتابک جعفری مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، متوسط قبض آب پرمصرف‌ها ۵۰۰ تا 800 هزار تومان ثبت شده اما ممکن است این عدد به دو تا سه میلیون تومان هم برسد. اما اگر نسبت به میانگین ماه‌های قبل، ناگهان تغییر زیادی در قبض آب‌بها رخ دهد، چگونه باید پیگیری کنیم و شکایات خود را به کجا اطلاع دهیم؟ اولین قدم این است که رقم فعلی کنتور خود را به شرکت آب و فاضلاب منطقه خود که روی قبض آب اعلام شده اطلاع بدهید.
شماره تلفن 122 هم هست که شبانه‌روزی به مشترکان جواب می‌دهد. یک راه دیگر هم وجود دارد. باید به سایت شرکت آب و فاضلاب شهرتان مراجعه کنید و فرم‌های «ارسال شکایت و درخواست» را پر کنید. بعد از تکمیل فرم شکایت یک شماره پیگیری دریافت می‌کنید و چند روز بعد با وارد کردن این شماره در قسمت «پیگیری شکایت» پاسخ خود را می‌گیرید.
قبض برق
طبق اعلام مسئولان ۷۵درصد مشترکان برق زیر الگوي مصرف منطقه قرار دارند و ۲۵درصد یعنی حدود هفت میلیون مشترک، جزو مشترکان پرمصرف هستند. درباره اعداد هم اگر بخواهید بدانید بیشترین قبوضی که برای مشترکان پرمصرف صادر شده در محدوده پنج میلیون تومان است، اما برای بعضی از مشترکان قبض ۲۰ یا ۲۵ میلیون تومانی هم صادر شده است. از این اعداد که بگذریم نحوه محاسبه قبض برق چگونه است؟
لطفا به این نکته توجه کنید که سقف الگوی مصرف برق در فصول گرم و سرد سال متفاوت است. چون برای هر منطقه الگویی تعریف شده که بر این اساس پنج منطقه شامل یک منطقه عادی و چهار منطقه گرمسیر وجود دارد. بیش از ۸۰درصد مناطق کشور در گروه مناطق عادی قرار می‌گیرند؛ شهرهایی مانند تهران، تبریز، مشهد و غیره در این گروه قرار دارند. الگوی مصرف برق در این مناطق عادی ۳۰۰ کیلووات ساعت است. مشترکانی که بیشتر از این میزان برق مصرف کنند، در گروه مشترکان پرمصرف قرار می‌گیرند.
اما اگر وارد جزئیات شویم تعرفه برق مشترکانی که در ماه کمتر از ۱۰۰ کیلووات ساعت مصرف می‌کنند رایگان محاسبه می‌شود که تعداد آنها حدود ۱۰ میلیون مشترک گزارش شده است. بعد از این گروه مشترکانی که زیر ۳۰۰ کیلووات ساعت مصرف داشته باشند، در گروه خوش‌مصرف‌ها قرار می‌گیرند که حدود ۸۶درصد از مشترکان در این بخش قرار دارند و هزینه برق ماهانه آنها حدود ۱۵ هزار تا 25 هزار تومان است. بهای هر صفر تا 100 کیلووات حدود 600 تا 913 ریال برای ماه‌های غیر‌گرم و گرم است.
حالا که به این اعداد و ارقام رسیدیم، اگر قبض برق این ماهتان آمد و یک رقم عجیب و غریب دیدید چه‌کار باید بکنید؟ اگر تردیدی در میزان مصرف برق ماهانه خود داريد می‌توانید در سامانه «برق من» در بخش بازرسی کنترل درخواست خود را ثبت کنید. البته در سایت شرکت برق شهر محل سکونتان هم یک میز خدمت معرفی شده که با کلیک روی آن می‌توانید درخواست شکایتتان را ثبت کنید. اگر حوصله مراجعه حضوری دارید می‌توانید به شرکت برق محل زندگی‌تان بروید و در بخش شکایات به‌صورت مکتوب ثبت کنید.
قبض گاز
طبق گفته مسلم رحمانی سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران برای تعیین گازبها، علاوه بر توجه به اقلیم‌ها، ۱۲ پلکان تعریف شده، یعنی چقدر بالاتر می‌رویم، این میزان مصرف افزایش پیدا می‌کند. اقلیم اول، اقلیم خیلی سرد و اقلیم پنجم، اقلیم خیلی گرم است. پلکان اول تا سوم ۶۴درصد از مشترکان بخش خانگی هستند. طبق گفته رحمانی ۲۹ میلیون مصرف‌کننده در بخش خانگی وجود دارد، ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار مشترک در بخش خانگی داریم که ۶۴درصد از آنها مصرف گازی طبق الگوی مصرف دارند.
این مشترکان درمجموع فقط ۳۵درصد از مصرف گاز بخش خانگی در فصل سرد را به‌خود اختصاص می‌دهند. اما پله‌های چهارم تا دهم، مشترکان پرمصرف هستند که ۳۵درصد را شامل می‌شوند و ۶۰درصد گاز بخش خانگی را مصرف می‌کنند. دو پله آخر مشترکان بسیار پرمصرف هستند و 4/5درصد مصرف گاز را به‌خود اختصاص می‌دهند. این مشترکان صاحبان ویلاها و منازل بزرگ هستند و از گاز خانگی برای گرم کردن استخر و جکوزی استفاده می‌کنند.
ریز قیمت‌ها هم به این شکل است، در بخش خانگی مشترکین کم‌مصرف که در پله اول قرار می‌گیرند، 414 ریال پرداخت می‌کنند که تا پله 12 همین روند افزایش پیدا می‌کند تا برسد به هزار و 995 تومان، یعنی حدود دو هزار تومان به‌ازای هر مترمکعب که گازبها بر مبنای آن صادر می‌شود، اما اگر مشترکی بسیار پرمصرف شناخته شود، گازبها تقریبا به قیمت خوراک پتروشیمی‌ها یعنی براساس قیمت صادراتی است که بین پنج تا شش هزار تومان قیمت دارد، محاسبه می‌شود.
اگر دوست دارید جزو کسانی باشید که قبض گازشان مجانی می‌شود باید این نکات را رعایت کنید. اگر در ماه‌های بسیار سرد سال، مصرف گاز را به حداکثر 70درصد الگوی متعارف مصرف (سقف پله سه جدول پلکانی) برسانید، گازبهای شما صد درصد رایگان می‌شود.
اما امکان شکایت هم وجود دارد، اگر قبض گاز را دیدید و از رقم گازبها دست روی قلبتان گذاشتید، می‌توانید به رقم عجیب و غریب آن اعتراض کنید، البته اگر مشترک کم‌مصرفی باشید و مطمئن باشید که الگوی مصرف را رعایت کرده‌اید.
در این صورت امکان اعلام شکایت و اعتراض نسبت به محاسبه گازبهای مشترکان خانگی با ثبت شکایت در سامانه بازرسی و پاسخگویی به شکایات شرکت ملی گاز ایران فراهم شده است و مشترکان گاز طبیعی می‌توانند با مراجعه به آدرسnigc.ir/services شکایات خود را ثبت کنند.
قبض تلفن
قبل از هر چیز باید به این نکته توجه کنید که اگر تا آبانماه فقط هزینه تماس‌های تلفنی را پرداخت می‌کردید، از آبانماه به‌بعد باید یک هزینه اضافه برای نگهداری از خط تلفن به اضافه پنج هزار تومان مالیات بر ارزش افزوده بپردازید. یعنی طبق مصوبه ابلاغی سازمان تنظیم بازار، مشترکان چه مکالمه داشته باشند و چه نداشته باشند، باید هزینه نگهداری و مالیات را به مخابرات پرداخت کنند.
مبلغی که برای هزینه نگهداری خط تلفن ثابت برای استان تهران در نظر گرفته شده ۲۰ هزار تومان است اما به دلیل اینکه مالیات هم به آن اضافه می‌شود، در نهایت ۲۵ هزار تومان می‌شود. افزایش تعرفه هزینه تلفن ثابت هم به این شکل است، در شهر تهران در مقابل ۴۴۴۴ دقیقه مکالمه به‌عنوان حداقل تعداد دقایق مکالمه، هزینه‌ای معادل ۲۰ هزار تومان، برای سایر مراکز استان‌ها به‌ازای حداقل ۳۳۳۳ دقیقه مکالمه ۱۵ هزار تومان به‌عنوان حداقل پرداخت و سایر شهرها به‌ازای ۲۶۶۶ دقیقه مکالمه معادل ۱۰ هزار تومان تعیین شده است.
یعنی این اعداد به اضافه آن 20 هزار تومان ثابت هزینه نگهداری و مالیات. ولی اگر به نظرتان اعداد و ارقام قبض تلفن این ماهتان با حساب و کتاب شما نمی‌خواند می‌توانید به آن اعتراض کنید. برای این کار باید به سایت مخابرات مراجعه کنید. مشترکان تلفن ثابت که طبق گفته وزیر ارتباطات حدود 29 میلیون مشترک هستند، می‌توانند برای دریافت صورت‌حساب به‌روز (میان‌دوره) و پایان‌دوره تلفن ثابت خود به نشانی tci.ir مراجعه کرده و در قسمت مخابرات من ثبت‌نام کنند.
اگر بعد از دریافت ریز صورت‌حساب مکالمات شهری، بین‌شهری و بین‌الملل خود مغایراتی در آن مشاهده کردید در همان سایت می‌توانید فرم شکایت را پر کنید و کدرهگیری شکایت خود را نیز دریافت کنید. البته این شکایت را به‌صورت حضوری و با مراجعه به شرکت مخابرات محل زندگی خود نیز می‌توانید انجام بدهید و به‌صورت مکتوب به رقم جدید قبض‌تان شکایت کنید. اما یادتان باشد در قبض‌های جدید آن رقم نگهداری خط تلفن لحاظ می‌شود، یعنی اگر تا قبل از آبانماه به‌طور متوسط ماهی 30 هزار تومان برای قبض تلفن پرداخت می‌کردید از این به‌بعد باید حدود 25 هزار تومان به آن رقم اضافه کنید.
