سمند و پژو ۴۰۵ مي‌روند، تی‌اف۲۱ می‌آید
روزنامه هفت صبح | سمند و پژو 405 را نمي‌توان گفت محبوب بودند اما در آن سال‌هاي دهه هفتاد كه به بازار آمدند پرطرفدار شدند چرا كه پيكان را جاگذاشته و خودروي مناسبي براي قشر متوسط جامعه محسوب مي‌شدند. خودرويي كه به قول مخاطبانش با جان و دل كار مي‌كرد و لوازمش هم براي تعمير راحت پيدا مي‌شد.
حالا خبر آمده كه از اين دو خودرو قرار است خداحافظي شود. اول اصل خبر را بخوانيم، مدیرعامل ایران خودرو از توقف تولید دو خودروی سمند معمولی و پژو ۴۰۵ در روزهای آینده خبر داد.مهدی خطیبی مي‌گويد، با خداحافظی از این دو خودرو، تا یک ماه آینده خودروی تی اف 21 رونمایی می‌شود که تا حد زیادی ضمن تأمین نیاز بازار قیمت مناسبی هم خواهد داشت. در اين گزارش تاريخچه اين دو پرطرفدار داخلي را بررسي مي‌كنيم.
تاريخچه سمند در ايران
از اواسط دهه 70 که چند سالی از واردات خودرو می‌گذشت و خودروهای کره‌ای به تعداد فراوان و با مدل‌های متنوع وارد شدند، این سوال در ذهن افکار عمومی مطرح بود که چگونه صنعت خودروی کره که هم زمان با ایران کارش را شروع کرده بود حالا دارای مدل‌های متنوعی است اما هنوز پیکان در صنعت خودروی ایران بدون تغییر تولید می‌شود و این باعث شد فشار افکار عمومی بر روی این صنعت سنگینی کند.
همين موضوع باعث شد تا اسم خودروي ملي به گوش برسد. سمند یک خودروی سدان است که از سال ۱۳۷۹ توسط شرکت ایران خودرو تولید می‌شود و علاوه بر فروش در ایران، به کشورهای دیگر نیز صادر شده‌است. سمند براساس پلتفرم پژو ۴۰۵ ساخته‌شده‌است. این خودرو در ابتدا قرار بود جایگزین پیکان شود که با توجه به هزینه طراحی و قیمت نهایی آن، این امر محقق نشد. سمند در ادبیات فارسی به اسبی گفته می‌شود که رنگی متمایل به زرد دارد.
حاشيه‌هاي طراحي گرانقيمت سمند
همه حرف‌ها يك طرف و حاشيه‌هاي طراحي سمند هم در سمت ديگر قرار داشت. بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در سال 98 درباره هزينه طراحي سمند گفته بود، هفت سال زمان برای طراحی این خودرو صرف شده و این در حالی است که استاندارد طراحی در جهان، دو تا سه سال است و همچنین برای طراحی این خودرو در دهه هفتاد ۱۲۰ میلیارد تومان پول با ارز ۴۰۰ تومانی پرداخت شده که می‌شد با این مبلغ یک خط تولید کامل راه‌اندازی كرد.
حتي اعلام شده بود هزینه طراحی سمند بین ۱۲۰ میلیارد تا ۵۰۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.حتي امیر حسن کاکائی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی خودرو در همان سال به تابناك گفته بود، تا آنجا که من اطلاع دارم، برای طراحی سمند ۱۲۰ میلیارد تومان هم نبوده و ارقام خیلی بالاتر از این رقم بوده است!
تيم خارجي و داخلي طراحي سمند
اما ماجراي طراحي سمند هم داستاني دارد. وقتي بحث طراحي خودروي ملي بالا گرفت در آغاز طرح خودروی ملی چندان مشکل به نظر نمی‌رسید اما پس از شروع طرح عظمت آن کاملا مشخص شد. برای آغاز کار طراحی پلتفرم مطرح شد، هرچند در ابتدا این کار غیرممکن به نظر می‌رسید، اما روش پروتون مالزی که خودروی خود را با طراحی بدنه روی پلتفرم میتسوبیشی قرار می‌داد، انتخاب شد. بعد از مدتی مشخص شد حتی طراحی بدنه نیز کار بسیار دشواری است.
در همین زمان در کشور تایوان شرکت «فرست اتومیتو» انگلستان طراحی نمونه اولیه خودرویی بر روی شاسی و قوای محرکه خودرو پژو 405 برای تولید در شرکت تایوانی را به پایان رسانده بود، ناگهان شرکت تایوانی ورشکست شد و شرکت فرست اتومیتو که برای طراحی خودرو بسیار هزینه کرده بود، این طرح را به شرکت‌هایی در ایران، آرژانتین و چین پیشنهاد کرد. این پیشنهاد با اقدامات اولیه برای تولید خودروی ملی هم زمان بود و ایران خودرو این طرح را با اشتیاق پذیرفت، مرکز تحقیقات ایران خودرو با جمع آوری فارغ‌التحصیلان ممتاز دانشگاه‌های امیرکبیر، صنعتی شریف و چند دانشگاه صنعتی دیگر در ایران طراحی خودرو ملی را در کنار مشاوران خارجی شروع کرد.
طراحی شرکت فرست اتومیتو برای ایران معایب فراوانی داشت. این خودرو اتاق نسبتا کوچک و ارگونومی متناسب با افراد کوتاه قد شرق آسیا داشت. کارشناسان مرکز تحقیقات ایران خودرو در کنارکارشناسان فرست اتومیتو و بعضی کارشناسان خارجی ارگونومی و تا حدودی سیستم تعلیق را دوباره طراحی کردند، این طرح را حتی تا امروز شاید بتوان جدی‌ترین طرح کارآموزی کارشناسان داخلی در زمینه طراحی خودرو قلمداد کرد.در طرح سمند مهندسان ایرانی به صورت مشترک با تیم خارجی به بررسی محاسبات مهندسی خودروی سمند پرداختند و طراحی بدنه با گروه فرست اتومیتو انگلیسی و با همکاری گروهی از مهندسان آلمانی، اتریشی، کره‌ای و ایرانی آغاز شد.
حواشي گران شدن سمند!
سمند خودرويي كه روي پلتفرم پژو405 سوار شده و اصلا هم نام ملي با توجه به قيمتش را نتوانست يدك بكشد در سال گذشته با افزايش قيمت نجومي و عجيبي همراه شد. اين خودرو كه در سال‌هاي پاياني توليد خود به سر مي‌برد سال گذشته حواشي زيادي پيرامون افزايش قيمتش داشت. مثلا سمند در يك روز 17 ميليون تومان افزايش قيمت داشت! قيمت سمند LXساده ساخت 1401 در حال حاضر 311 ميليون تومان است.
داستان پژو405
خودروي ديگري كه در ليست خداحافظي قرار دارد پژو405 است كه اين خودرو همچنان در بين مخاطبانش محبوب است. پژو از آن شركت‌هاي فرانسوي است كه در ايران كم با بحران و حاشيه روبه‌رو نشده است. پژو 405 برای اولین‌بار در سال 1984 در فرانسه تولید شد. طراحی به‌روز و مشخصات فنی جذاب این خودرو، آن را تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین سواری‌های بازار اروپا کرد.
بعد از عرضه این خودرو در بازار و درو کردن تمام رکوردهای فروش، در اتفاقی بی‌سابقه این خودرو با رای بسیار بالا به‌عنوان بهترین خودرو سال اروپا برگزیده شد. پژو 405 به لطف پذیرش قطعنامه 598 توسط سازمان ملل در سال 1367 با عقد قراردادی به مدت سه سال بین پژو و ایران‌خودرو، وارد بازار خودرو ایران شد. در قطعنامه 598، مسئله تعیین خودروی سواری با هماهنگی کامل سازمان و وزارتخانه مطرح شد که سازمان ملل آن را پذیرفت.
در پایان دهه شصت بود که قرارداد واردات و مونتاژ پژو 405 بین ایران‌خودرو و پژو منعقد شد. در آن زمان 405 خودرویی مدرن و جذاب بود که توانسته بود عنوان خودروی سال اروپا را نیز کسب کند. در ابتدا سری GL این خودرو به بازار ایران عرضه شد که با استقبال چندانی مواجه نشد؛ اما دو رخداد 405 را به سوگلی بازار ایران بدل کرد. اولی قطع واردات خودرو و محدود شدن بازار خودرو و دومی، عرضه نمونه بهتر GLX بود.
لوكس‌ترين مونتاژي ايران
برای 405 پیشرانه‌های 1.4 لیتری تا 2 لیتری 8 سوپاپه بنزینی با قدرتی بین 64 تا 125 اسب بخار در کنار گونه بنزینی 16 سوپاپ 1.9 لیتری و 2 لیتری به قدرت 160 اسب بخار پیشرانه‌های اصلی 405 بودند. در کنار این دو گونه دیزلی 1.9 لیتری و توربو دیزلی 1.8 لیتری با قدرت‌های 68 و 92 اسب بخار نیز برای این خودرو قابل سفارش بود. بهترین شتاب صفرتا100 ثبت شده برای گونه‌های دیزلی 12.2 ثانیه و برای گونه‌های 8 سوپاپ بنزینی 9.7 ثانیه و برای گونه‌های 16 سوپاپه در حدود 8.5 ثانیه است.
پژو روآ فرزند پيكان
ایران خودرو در سال ۱۳۸۵ تولید و عرضه برند به اصطلاح بهبود یافته پژو آردی را تحت عنوان روآ (ROA) با موتور OHV یا همان موتور بهبود یافته پیکان آغاز کرد. تولید روآ در نیمه سال ۱۳۸۸ متوقف و روآی سال با موتور پایه گاز سوز OHVG جایگزین آن شد. پژو روآ از همان روزهای نخست برای قشر متوسط جامعه در نظر گرفته شده بود.
نیروی محرکه این خودرو موتور پیکان با بهینه‌سازی فنی است. پس از سال ۱۳۸۸ طرح پژو ۴۰۵ معمولی به روآی سال نیز اختصاص یافت که دارای رخ و چهره کامل پژو ۴۰۵ بود و تنها وجه تمایز آن با ۴۰۵ استفاده از سپرهای تک رنگ مشکی برای جلو و عقب بود. اين خودرو در ايران دوام نياورد چون مصرف سوخت بالايي داشت.
هنوز هم پرطرفدار
پژو 405 همچنان پرطرفدار است. در حال حاضر قيمت اين خودرو به اين شرح است، قيمت پژو 405 جي ال ايكس دوگانه سوز، 337 ميليون تومان است.
