داروی زایمان در کدام پیچ گیر کرد؟

روزنامه هفت صبح، نگین باقری| از دو هفته پیش در توئیتر برخی از پرستاران و متخصصان زنان خبر دادند که کمبود داروی اکسیتوسین در بخش زایمان به یک دردسر بزرگ برای زنان باردار تبدیل شده. اهمیت این دارو چیست؟ اکسیتوسین نقش مهمی در کنترل و مدیریت خونریزیهای هنگام زایمان دارد و میتواند خونریزیهای بعد از زایمان طبیعی را کاهش دهد. با اینکه وزارت بهداشت کمبود این دارو در بازار را رد کرده، رئیس انجمن متخصصین زنان و زایمان ایران 22 شهریور در نامهای به رئیس سازمان غذا و دارو از کمبود این دارو خبر داده بود که دیروز در برخی از کانالهای خبری پزشکان هم منتشر شد.
او همچنین ادامه داده که این دارو مرگ و میر مادران را کاهش خواهد داد و به همین خاطر هم باید کمبود آن زود برطرف شود. دکتر سودابه کاظمی در توضیح نامه خود با روزنامه هفت صبح هم گفتوگوی کوتاهی داشت و تایید کرد که هنوز مشکل برطرف نشده. حالا ابهام اینجاست که چرا در روزهایی که مشوقهای زیادی برای افزایش زایمان وجود دارد، داروی زایمان کمیاب شده؟
چرا داروی زایمان کم شد؟
دکتر کاظمی میگوید ابتدا گفته شد که ماده اولیه این دارو در کشور نایاب شده اما بعد از این زمزمهها و شایعاتی هم وجود داشت که این ماجرا به رقابت دو شرکت برمیگردد که تولیدکننده این داروی مهم هستند. بررسیها نشان میدهد که شرکت ابوریحان تا سال 1386 هم این آمپول را راهی بازار کرده اما در فروردین ماه آن سال به دلیل آنچه عدم اثرگذاری این دارو خوانده شده بود، از سطح بازار جمعآوری شد.
نکته مهمی که از زبان او به خبرنگار روزنامه هفت صبح منتقل شد این بود که در برخی از شهرها بین بیمارستانها توزیع نشده اما در داروخانههای شهر در دسترس بیماران است. نکته عجیب این خبر در این است که یک مدیر داروخانه در پاسداران این توضیح را درباره خرید اکسیتوسین میدهد:«این آمپول را در همه داروخانهها نمیتوان پیدا کرد. علاوه بر این فروش آن هم بسیار سخت بوده و به جز با کارت ملی ممکن نخواهد بود.»
بعد از اظهارنظر وزارت بهداشت مبنی بر اینکه خط تولید این دارو دوباره به راه افتاده، از شنبه هفته گذشته باز بین برخی از بیمارستانها داروی اکسیتوکسین توزیع شد اما عملا تعداد آن چیزی نبود. برای هر زایمان ممکن است هشت آمپول از این دارو نیاز باشد ولی مثلا به یک بیمارستان در شهر مهاباد کلا 50 بسته از این دارو داده شده. همچنین مراکز درمانی مختلف به رئیس انجمن زنان و زایمان خبر دادهاند که توزیع همین میزان محدود هم نامناسب بوده و با وجود تامین برخی از شهرها، به برخی دیگر داده نشده.
به غیر از این دلایل که بالاتر آورده شد، با کمیاب شدن این دارو فرضیه استفاده از آن برای مصارف دیگر هم قوت گرفت اما دکتر کاظمی آن را رد کرد و گفت اغلب استفاده آن برای کاهش خونریزی زایمان یا حتی سقط بوده. به گفته او در روزهای کمبود این دارو، از داروی دیگری استفاده میشود که اثری که از آن انتظار میرود ندارد ولی فعلا جز آن، چاره دیگری وجود ندارد.