همای سعادت بر دوش ماهیگیرها و دامپزشک‌ها
روزنامه هفت صبح | نتایج آمارگیری نیروی کار در سال گذشته نشان می‌دهد همان طور که پیش بینی می شد مردان در بازار کار ایران شانس بیشتری برای پیداکردن شغل دارند.مرکز آمار حقایق جالبی درباره وضعیت بازار و نیروی کار در سال ۱۴۰۰ منتشر کرده و به سوال‌های زیادی در این زمینه پاسخ داده است.
* اینکه زنان و مردان شاغل چرا شغل خود را ترک می‌کنند و چگونه به دنبال شغل جدیدی می‌گردند، یا وقتی فردی بیکار می‌شود با توجه به جنسیتی که دارد برای یافتن شغل جدید چند ماه باید منتظر بماند. یا پاسخ به این سوال مهم که تحصیل در کدام رشته برای زنان و مردان بهتر است و می‌توان خیلی سریع شغل پیدا کرد. آمارگیری نیروی کار در سال ۱۴۰۰ نتایج جالب دیگری هم دارد که در ادامه این مطلب می‌خوانید.
* نرخ بیکاری در جوانان و در کل زنان بیشتر است. نتایج آمارگیری بازار کار ۱۴۰۰ نشان می‌دهد گروه سنی ۲۰ تا ۲۴سال بیشترین نرخ بیکاری را در بین گروه‌های سنی دارند. حدود ۲۵درصد از افراد فعال این سنین یعنی کسانی که شغل دارند یا دنبال کار هستند، بیکار می‌مانند. نرخ بیکاری برای زنان ۲۰ تا ۲۴ سال نیز به ۴۰درصد می‌رسد. براساس این آمار فقط در سنین بالای ۴۵سال، نرخ بیکاری مردان بیشتر از زنان است.
* نتایج این آمار نشان می دهد، زنانی که در رشته‌هایی مثل پزشکی، پرستاری و همچنین معلمی درس خوانده‌اند شانس بیشتری برای شاغل شدن دارند. زنان تحصیلکرده علوم تربیتی هم نرخ اشتغال بالایی دارند.
* مردانی که در رشته‌های دامپزشکی، کشاورزی، جنگل‌داری و ماهیگیری تحصیل کرده‌اند بیشترین نرخ اشتغال را دارند. بعد از این رشته‌ها تحصیل در بازرگانی، علوم اداری و حقوق نیز اشتغال‌زاترین است. این آمار نشان می‌دهد تحصیل در رشته‌های هنر و علوم انسانی و رشته‌های نظری مثل علوم تجربی، ریاضی و آمار به اشتغال مردان و زنان کمک زیادی نمی‌کند.
* دستمزد پایین، اخراج یا تعدیل نیرو و مسائل خانوادگی مهمترین دلایل ترک شغل برای زنان هستند.
* طبق این آمار برای مردان شاغل، موقتی‌بودن کار مهمترین دلیل مشخص ترک شغل است. همچنین این آمار تفاوت زیادی در سهم پایین‌بودن درآمد و مسائل خانوادگی برای ترک شغل بین مردان و زنان نشان می‌دهد.
درآمد پایین برای زنان نیز این موضوع را ثابت می‌کند که به طور متوسط دستمزد کمتری به زنان داده می‌شود. طبق این آمار سهم بیشتر اخراج نیرو نشان‌دهنده امنیت شغلی کمتر برای زنان است.
* ۵۰درصد از زنان بیکار که به دنبال کار هستند بیشتر از ۱۸ ماه در این وضعیت باقی می‌مانند تا شغل پیدا کنند ولی مدت انتظار مردان بیکار برای پیداکردن شغل خیلی کمتر است. آمار نشان می‌دهد ۳۲درصد آن‌ها فقط یک تا دو ماه دنبال شغل جدید می‌گردند. البته ۲۸درصد از آن‌ها نیز بین ۱۰ تا ۱۹ ماه دنبال کار می‌گردند.
* براساس این آمار بیشتر شاغلان ایرانی بیش از ۴۰ ساعت در هفته کار می‌کنند. البته بین بخش‌خصوصی و بخش دولتی تفاوت‌های جالبی وجود دارد. بیش از ۵۰درصد شاغلین بخش دولتی بین ۴۱ تا ۴۸ساعت در هفته کار می‌کنند این متغیر برای حقوق‌بگیر خصوصی ۳۸درصد، برای کارفرما ۳۱درصد و برای نیروی کار مستقل حدود ۲۶درصد است.
* جالب این که وقتی مدت ساعت کار در هفته به اعداد بالاتری می رسد سهم بخش خصوصی به شکل معناداری بیشتر می شود. در واقع ۳۱ درصد از شاغلین بخش خصوصی در بازه بیش از ۴۹ ساعت در هفته کار می‌کنند در حالی‌که تنها ۱۷ درصد از کارمندان دولتی کار بالای ۴۹ ساعت در هفته راتجربه می‌کنند .
* براساس آمار حدود ۶۷۹هزار نفر از شاغلان، دوشغله هستند. اکثریت این جمعیت دوشغله، یعنی ۶۲۵هزار نفر، شغل اولشان در بخش خصوصی است. از این تعداد نیز، ۱۴۴هزار نفر از حقوق‌بگیران بخش خصوصی و ۴۰۵هزار نفر مستقل هستند. در این میان ۵۳هزار حقوق‌بگیر بخش دولتی نیز دوشغله هستند.
* طبق این آمار نیروی کار جوان علاقه زیادی به کشاورزی ندارد. در بخش کشاورزی، جنگل‌داری و ماهیگیری میانگین سنی نیروی کار بیشتر از قبل شده است و جایگزین کافی از نیروی کار جوان برای نیروی کار پابه‌سن‌گذاشته وارد این بخش که پتانسیل بالایی برای جذب نیروی کار دارد، نشده است.
* با این اوصاف در مشاغل ساده و صنعتگران، توزیع سنی طبیعی‌تری وجود دارد که در آن سنین میانه بیشترین درصد جمعیت را دارند.
* نتایج این آمار نشان می دهد فقط ۲۵.۸میلیون نفر تمایل دارند در بازار کار مشارکت کنند و از این رقم هم حدود ۲۳میلیون نفر شغل پیدا می کنند.
* از این ۲۳میلیون جمعیت شاغل نیز فقط ۱۰میلیون نفر بیمه هستند و ۱۳.۵میلیون نفر در بازار کار غیررسمی حضور دارند. این داده‌ها نشان می‌دهد شاغلین غیررسمی نسبت به سال ۱۳۹۸ حدود یک میلیون و صد هزار نفر کاهش داشته‌اند اما شاغلین بخش رسمی حدود ۳۰۰هزار نفر بیشتر شده‌اند.
