سرنوشت متفاوت پول‌های درشت و سرمایه‌های خرد در سال۱۴۰۰
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | تورم سالانه در آخرین آمارهای رسمی، ۴۱درصد گزارش شده است. در همین مدت شاخص بورس تهران و هر گرم طلای ۱۸عیار بازدهی چهار درصدی تجربه کردند و قیمت دلار کمتر از یک درصد رشد داشت. خریداران سکه امامی هم متحمل ضرر شده‌اند. آنهایی که روانه بازار ارز شده بودند، تجربه‌های متفاوتی داشتند؛ قیمت بیت‌کوین که ۴۰درصد سهم بازار جهانی را به‌خود اختصاص داده، ۳۰درصد پایین آمده در حالی‌که بازدهی اتریوم به‌عنوان دومین ارز مشهور دیجیتال جهان مثبت بوده.
اما هنوز قادر نیست تورم ۴۱درصدی سالانه در ایران را پوشش دهد. تنها سرمایه‌گذاری روی ریپل نزدیک به نرخ تورم بوده و آنهایی که با پولشان سولانا خریدند از همه خوشحال‌تر هستند. چون بازدهی یک‌ساله این ارز دیجیتال از مرز ۷۰۰درصد فراتر رفته است. همه این‌ها یعنی وضع برای سرمایهگذاران خرد و سرمایه‌های نه‌چندان چاق و فربه آنها در تمام طول سال ۱۴۰۰ خوب پیش نرفته. در عوض آنهایی که سرمایه‌های کلان داشتند، در حدی که می‌توانستند با آن خانه بخرند، اجاره بدهند یا دست‌به‌دست بچرخانند، در برخی نقاط به‌معنای واقعی کلمه توی ظرف عسل افتاده بودند.
وضعیت سرمایهگذاران خرد در بازارهای ارز، طلا، بورس و…
قیمت دلار در حد فاصل بهمن ۹۹ تا امسال کمتر از یک درصد افزایش پیدا کرده است. آنهایی که آخرین روز بهمن پارسال به قصد سرمایه‌گذاری دلار خریدند، بابت هر اسکناس دقیقا ۲۶ هزار تومان پرداخت کردند. این رقم ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ به ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومان رسید. یعنی بازدهی هفت‌دهم درصدی دلار در یک سال.
این اتفاق درحالی رخ داد که معامله‌گران ارزی در مدت مشابه بهمن ۹۸ تا بهمن ۹۹ سود ۸۰درصدی به‌جیب زده بودند و حالا بازدهی ۰.۷درصدی نشان می‌دهد ظرف یک‌سال گذشته دلار اصلا انتخاب خوبی برای سرمایه‌گذاری نبوده است. سرمایهگذاران در بازار ارز گاهی سراغ یورو می‌روند اما بازدهی اسکناس اروپا طی این مدت از دلار اسفناک‌تر بوده است. یورو ۳۰ بهمن پارسال ۳۱ هزار و ۴۰۵ تومان و امسال در همین تاریخ ۲۹ هزار و ۶۶۵ معامله شد. افت هزار و ۷۵۰ تومانی این اسکناس باعث می‌شود بازدهی آن را معادل منفی ۵.۵درصد درنظر بگیریم.
درهم امارات که هماهنگ‌ترین ارز رایج با دلار به‌شمار می‌رود، مثل اسکناس آمریکا بازدهی هفت دهم درصدی داشته و آخرین روز بهمن آن را حدود هفت هزار و ۱۳۵ تومان داد و ستد کردند. لیر ترکیه نیز در این مدت به‌خاطر شرایط خاص داخلی این کشور در بازه زمانی مدنظر نزدیک به ۵۰درصد از ارزش خود را از دست داد و قیمتش به حدود هزار و ۹۰۰ تومان کاهش پیدا کرد.سکه بهار آزادی با رشد چهار درصدی بیشترین بازدهی را بین انواع سکه‌ها به‌ثبت رسانده است؛ رقمی که از بهمن ۹۹ تا بهمن ۱۴۰۰ لحاظ شده و نشان می‌دهد ارزش سکه بهار آزادی طرح قدیم در این مدت از ۱۱ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان به ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
اگر برخلاف سکه بهار آزادی طرح قدیم سراغ سکه امامی یا همان طرح جدید می‌رفتید، ۱.۴درصد از سرمایه شما کم می‌شد. سکه امامی درحالی ۳۰ بهمن امسال ۱۱ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان در طلافروشی‌ها به‌فروش رسید که ۳۰ بهمن پارسال ۱۱ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان قیمت داشت و ظرف این مدت دقیقا ۱۷۰ هزار تومان ارزان شد.بین تمام قطعات سکه، ربع بهار آزادی با بازدهی منفی ۱۲درصد بدترین وضعیت را داشته است. چون قیمت آن از چهار میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به سه میلیون و ۶۸۰ هزار تومان کاهش پیدا کرد و شاهد ارزان شدن ۵۲۰ هزار تومانی آن بودیم.
نیم‌سکه که آخرین روز بهمن پارسال شش میلیون و ۶۵۰ هزار تومان معامله می‌شد، ۳۰ بهمن امسال شش میلیون و ۶۲۰ هزار تومان فروخته شد و بازدهی آن باتوجه به کاهش قیمت ۳۰ هزار تومانی، حدود منفی نیم‌درصد برآورد می‌شود. در ابتدا و انتهای بازه مورد نظر سکه گرمی بدون تغییر دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان خرید و فروش شد. همچنین طلای ۱۸عیار که همزمان با آخرین روز بهمن امسال یک میلیون و ۱۸۶ هزار تومان داد‌و‌ستد شد، رشد ۴۶ هزار تومانی را در این مدت تجربه کرد و بازدهی آن مثبت چهار درصد به‌ثبت رسید.
شاخص کل بورس در آخرین روز بهمن ۱۴۰۰ نسبت به تاریخ مشابه پارسال ۴۴ هزار واحد بالا آمد. آخرین روز کاری تالار شیشه‌ای در بهمن امسال شاخص کل بورس تهران در ارتفاع یک میلیون و ۲۸۲ هزار واحد قرار داشت و این رقم در پایان بهمن امسال یک میلیون و ۲۳۸ هزار واحد بود. به‌این ترتیب بازدهی شاخص بورس طی مدت یک‌ساله معادل مثبت ۳.۵درصد است. البته عدد ۳.۵درصد بازدهی همه سرمایهگذاران بورس محسوب نمی‌شود.
ممکن سود یک نفر بیشتر یا کمتر باشد، اما در این گزارش عدد ۳.۵درصد را به‌عنوان میزانی برای بررسی بازدهی بازار بورس درنظر می‌گیریم. بهار امسال روند نزولی شاخص تا جایی پیش رفت که شاهد ثبت رقم یک میلیون و ۹۵ هزار واحد به‌عنوان کمترین ارتفاع در بازه بهمن پارسال تا امسال بودیم. رقمی که روز سوم خرداد ۱۴۰۰ به‌عنوان کمترین ارتفاع شاخص کل بورس در بازه یک‌ساله است. از طرفی دیگر در همین بازه زمانی شاخص بورس موفق شد هفتم شهریور در بهترین روز خود تا سطح یک میلیون و ۵۷۳ هزار واحد بالا برود.
ارز‌های دیجیتال بازدهی متفاوتی داشته‌اند؛ بیت‌کوین به‌عنوان معروف‌ترین ارز دیجیتال جهان در بهمن امسال بازدهی یک‌ساله منفی ۳۰درصد را به‌ثبت رسانده، ارزش اتریوم حدود ۳۵درصد رشد کرده و بین سایر ارز‌های شناخته شده هم شاهد بازدهی بیش از ۷۰۰درصد برای سولانا و زیر ۱۰درصد برای کاردانو هستیم. تسلط بیت‌کوین به بازار در حال حاضر نزدیک به ۴۰درصد برآورد می‌شود، اما ارزش آن طی این مدت یعنی بهمن ۹۹ تا بهمن امسال از ۵۵ هزار و ۶۱ دلار به ۳۸ هزار و ۳۴۹ دلار سقوط کرده است.
اتریوم بازدهی ۳۴درصدی را تجربه کرده و ارزش آن به دو هزار و ۶۳۶ دلار رسیده است. قیمت ریپل ۴۰درصد و ترون ۱۲درصد رشد داشته است. این وسط وضعیت سرمایهگذاران ارز‌های دیجیتالی مثل بایننس‌کوین که رشد ۱۰۳درصدی داشته، خوب است و آنهایی که با پولشان سراغ سولانا رفته‌اند، راضی‌تر هستند. چون این ارز دیجیتال در بهمن امسال بازدهی مثبت ۷۰۶درصدی سالانه داشته است.
وضعیت سرمایهگذاران در بازار مسکن
اخذ مالیات‌های مختلف از بخش مسکن احتمالا سرمایهگذاران این بخش را نقره‌داغ می‌کند. البته باید روی کلمه احتمالا تاکید زیادی کنیم. همین امسال این بازار در مناطقی از تهران شاهد بازدهی ۴۴درصدی بوده است. افرادی هم که با خرید خانه و اجاره دادن آنها کسب درآمد می‌کنند، نانشان در روغن بوده است.
قیمت مسکن در منطقه ۱۹ تهران بیشترین بازدهی را طی یک سال گذشته داشته است؛ تقریبا ۴۴درصد. قیمت خانه‌های این منطقه جنوبی تهران بهمن امسال به‌طور متوسط ۱۹ میلیون و ۲۳۰ هزار تومان بود، اما این رقم در مدت مشابه سال قبل ۱۳ میلیون و ۳۲۰ هزار تومان برآورد می‌شد. شوش و یاخچی‌آباد از مهمترین محله‌های این منطقه تهران محسوب می‌شوند.مناطق ۱۶ و ۲۰ رتبه‌های دوم و سوم بیشترین بازدهی مسکن در یک سال گذشته را به‌خود اختصاص داده‌اند.
در منطقه ۱۶ متوسط قیمت هر متر خانه طی یک سال گذشته ۳۳.۳درصد رشد داشته و به ۱۹ میلیون و ۳۰ هزار تومان رسیده و در منطقه ۲۰ با رسیدن ارزش مسکن به متری ۱۶ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان بازدهی سرمایه‌گذاری در این نقطه را باید ۳۳.۱درصد درنظر بگیریم. خرید و فروش‌های مسکن در منطقه ۱۵ ماه گذشته با رقم میانگین ۱۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان انجام شد که نسبت به سال گذشته در همین موقع سال ۳۲.۱درصد بیشتر بود و پنجمین نقطه‌ای که بیشترین رشد قیمت مسکن در آن اتفاق افتاده، منطقه ۱۸ است. در این منطقه شاهد گران شدن ۳۰.۸درصدی قیمت مسکن هستیم، چون بهمن امسال خرید و فروش‌های رسمی با رقم میانگین ۱۵ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان انجام شد. نکته قابل توجه درباره این پنج منطقه، واقع شدن آنها در جنوب تهران است.
در بخش اجاره هم میزان سودآوری قابل‌توجه است. آمارهای این بخش را می‌توانیم علاوه بر تهران، در کل کشور بررسی کنیم. در فروردین امسال رشد اجاره‌بها نسبت به فروردین سال گذشته در تهران و کل کشور به‌ترتیب ۳۲.۳ و ۳۶.۱درصد بود. این رقم در اردیبهشت سال جاری نسبت به اردیبهشت سال گذشته در تهران و کشور به‌ترتیب ۳۲.۶ و ۳۶.۳درصد برآورد شده است.
در خرداد ۱۴۰۰ نسبت به خرداد ۱۳۹۹ در تهران و کشور رشد اجاره‌بها به‌ترتیب ۳۳.۹ و ۳۷.۶درصد بود. همچنین در تیر ماه امسال نسبت به تیر سال قبل در تهران و کشور به‌ترتیب ۳۴.۹ و ۳۸.۷درصد اجاره بهای مسکن رشد داشت. تورم نقطه به نقطه اجاره‌بهای مسکن در مرداد ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن در تهران و کشور به‌ترتیب ۳۷.۸ و ۴۱.۲درصد اعلام شده است. در شهریور امسال نسبت به شهریور سال گذشته اجاره‌بها در تهران و کشور رشد به‌ترتیب ۴۲.۸ و ۴۵.۷درصدی داشت.
در مهر امسال نسبت به مهر پارسال اجاره‌بها در تهران و کشور به‌ترتیب رشد ۴۸.۴ و ۵۱.۳درصدی را نشان می‌دهد. آبان امسال بازار اجاره‌بهای مسکن باز هم روند صعودی داشت و میزان رشد اجاره‌بها در ماه مذکور نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن (آبان امسال نسبت به آبان ۱۳۹۹) در شهر تهران و کل مناطق شهری رشد به‌ترتیب معادل ۵۱.۶ و ۵۴.۹درصدی داشته است.بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در آذرماه سال ۱۴۰۰ نسبت به آذر ۱۳۹۹ حاکی از رشد به‌ترتیب معادل ۵۱.۲ و ۵۴.۲درصدی است.
در دی‌ماه نیز اجاره مسکن در تهران رشد ۵۰.۷درصدی نسبت به دی ماه ۱۳۹۹ و در کل مناطق شهری کشور رشد ۵۴درصدی داشته که نشان‌دهنده کاهش اندک سرعت رشد اجاره‌بها نسبت به ماه‌های آبان و آذر است که بیشترین میزان رشد اجاره مسکن را در سال جاری داشته‌اند. این روند نزولی سرعت رشد اجاره‌بها در بهمن هم ادامه یافت و آنگونه که بانک مرکزی اعلام کرده تورم نقطه به‌نقطه اجاره‌بها در بهمن امسال نسبت به بهمن سال گذشته در شهر تهران و کل مناطق شهری رشد به‌ترتیب معادل ۴۸.۴ و ۵۲.۲درصدی داشته است.
