خروج از دایره تنگ سلبریتیها

روزنامه هفت صبح | بازیگران زن همیشه در این مخاطره قرار دارند که به چهرههایی باب طبع فضای مجازی بدل شوند و انگ سلبریتی را تقبل کنند. سلبریتی شدن فواید خاص خود را دارد که مخلوطی از شهرت دردسرساز و پول بیدردسر است. اما ستارههایی در سینمای ایران هستند که آگاهانه و یا ناخودآگاه تلاش میکنند از این جرگه خارج شوند و شخصیتی متفاوت از خود به نمایش بگذارند. اینجا مروری بر این نوع از ستارهها و تلاشهایشان داریم.
نیکی کریمی: قبل از دیگر ستارهها لزوم ترسیم چهرهای متفاوت ازخود را درک کرد تا از دایره تنگ و جنجالی سلبریتی بودن بگریزد. او شروع به ترجمه کتاب کرد و کتاب زندگینامه مارلون براندو را در همان اوایل دهه هفتاد منتشر کرد. آن موقع این حرکت با ناباوری منتقدان سینمایی روبهرو شد و حتی به جستوجوی آدم دیگری پشت این اتفاق بودند .
اما بعدها نیکی نشان داد که این یک خصلت ذهنی و شیوه فعالیتش بوده و نمیخواهد به عنوان سلبریتی مرسوم در سینمای ایران مشهور شود. پس مجموعه داستانهای حنیف قریشی را ترجمه کرد و همینطور مجموعه اشعار هایکو ژاپنی … او در سی و چند سالگی و در اوج محبوبیت شروع به فیلمسازی کرد و حالا یک کارگردان مسلط و معتبر محسوب میشود. او به عنوان عکاس هم تجربیات حرفهای مستمری را به نمایش گذاشته است.
لیلا حاتمی: در توفان زندگی و فرزندان و سینما وقتی برای ارائه پرتره متفاوتی از خود نداشت. تا اینکه در دهه هشتاد به ترجمه فیلمنامه اثر مشهور کارل درایر یعنی گرترود دست زد. و همینطور شب افتتاح از جان کاساوتیس و شش گفتوگو با پیکاسو.او هم مثل نیکی کریمی از چهرههای بینالمللی بازیگران زن ایرانی است.
هدیه تهرانی: تلاش خودجوش او برای فرار از دایره تنگ سلبریتی بودن، به مجموعهای از فعالیتهای عموما غیر روشنفکرانه ختم شد.زینتآلات، معماری داخلی،کاروانسراها، مدرسه طبیعت، یوزپلنگ ایرانی و تلاش جانفرسا در کمک به سیلزدگان و البته موفقیتش در یک رشته حاشیهای ورزشهای رزمی. تهرانی با این مجموعه فعالیتها خودش را از دایره واژگان سلبریتی خارج کرده است.
ترانه علیدوستی : حرکت اول او برای نشان دادن تشخص فردیاش، تحرکات سیاسیاش بود. شهرت او همزمان با ماجرای سال ۸۸ اوج گرفته بود و ترانه هم ترجیح داد از آن پس بهعنوان یک فعال سیاسی جنبش سبز فعالیت کند و خب شکایتهای پیاپی او را کمی محتاط کرد. او از دهه نود شروع به ترجمه کرد و کتاب مجموعه داستان آلیس مونرو و سپس کتاب تاریخ عشق به قلم نیکول کراوس را به بازار ادبیات عرضه کرد.
مرجان شیرمحمدی: ستاره دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد سینما از میانه دهه هشتاد وارد عرصه ادبیات شد. او که شاگرد جعفرمدرس صادقی بود مجموعه داستانهای کوتاهش را منتشر کرد و به تدریج فعالیتهای ادبیاش بر حضور سینماییاش افزون شد. او تا به امروز ۵ مجموعه داستان و رمان منتشر کرده که سه تای آنها به فیلم هم تبدیل شدهاند.او دوتا جایزه معتبر گلشیری را هم برای داستانهایش به دست آورده است.
سحر دولتشاهی: ستاره نوظهور سینمای ایران هرچند بیش از ۴۰سال سن دارد، یک سابقه بزرگ بازی تئاتر دارد اما این سابقه به قبل از ورودش به دنیای سلبریتیها مربوط میشود و از حافظه جمعی پیگیران این سلبریتیها خارج شده است. ارتباط عاطفی دولتشاهی با همایون شجریان به شکل اتوماتیک جایگاه بهتری در افکار عمومی به دولتشاهی بخشیده است.
ویشکا آسایش: آسایش یک نوازنده نیمه حرفهای پیانو است و گذشته از آن یک ورزشکار پیگیر است که صعود به قله دماوند را نیز در کارنامه خود دارد.
اندیشه فولادوند: آخرین تصویری که از او به یاد داریم بازی در سریال کمدی دراکولا ساخته مهران مدیری بود اما فولادوند یک شاعر مطرح است و همچنین در ترانه سرایی هم سابقهای درخشان دارد. او در واقع یک پرستیژ کاملا ادبی دارد که جدا از کارنامه لاغر سینماییاش قرار میگیرد.
پگاه آهنگرانی: آهنگرانی مثل علیدوستی از اواخر دهه هشتاد به سبزها پیوست و برای خود موضعگیری سیاسی صریحی قائل شد. چندین فیلم مستند با دستمایههای سیاسی و اجتماعی ساخت و فعالیتهای خود را درعرصههای دیگر فرهنگی و اجتماعی تشدید کرد.
لیلا بلوکات: او به شکلی واضح در جمع سلبریتیهای فضای مجازی قرار دارد اما در یک دورهای با تکیه بر فعالیتهای خیریهاش و کودکان بیسرپرستی که در حمایت مالی او قرار داشتند وجوه تمایزی میان خود و بقیه جمع سلبریتیها قائل شده بود که خب دیگر پیگیر آن نیست.
مهتاب کرامتی: بازیگر برازنده ایرانی در دهه نود تلاش کرد که به عنوان تهیهکننده فیلمهایی با محوریت زنان فعالیت کند و به موفقیتهایی هم دست یافت. همچنین در صنعت مد و لباس هم به شدت فعال شد. حضورش در فعالیتهای بینالمللی هم از دیگر کنشهای متفاوت کرامتی است بهخصوص انتخابش به عنوان سفیر صلح یونیسف که اتفاق مهمی در کارنامه کاری او محسوب میشود.
سپیده خداوردی : او یک نوازنده تراز اول ارکستر سمفونیک تهران است با توانایی نواختن چندین ساز متفاوت. او همچنین در ارکسترهای رودکی ، باربد و البرز هم نوازندگی کرده است و یک جایزه بینالمللی از ژاپن را نیز در کارنامه خود دارد. او یک کتاب شعر هم دارد.
هانیه توسلی: توسلی مجموعهای از فعالیتهای مختلف در کارنامهاش دارد. دورهای عکاسی کرده است؛ موضعگیریهای سیاسی داشته است،درباره محیطزیست و حیوانات پست میگذارد و خود را یک علاقهمند ادبیات نشان داده است.
پریناز ایزدیار: ایزدیار به شکلی مستمر پستهایی درباره حیوانات و لزوم حمایت و حفاظت از حیوانات وحشی را در اینستاگرام خود منتشر کرده است و …همین.
بهاره رهنما: بهاره رهنما کتاب داستان دارد،کتاب شعر دارد، کارگردانی نمایش انجام داده است و کلی کارهای متنوع دیگر. اما بیاحتیاطیهایش در فضای مجازی این برند متفاوت او را به شدت خدشهدار ساخته است.