پای اماراتی‌ها به بحران تونس باز شد

روزنامه هفت صبح | بعد از یک دهه آرامش نسبی در تونس، یک بار دیگر اوضاع در این کشور عربی که خاستگاه انقلاب‌های بهار عربی بود، به‌هم ریخته است. در یک دهه گذشته از انقلاب تونس به عنوان یکی از نمونه‌های موفق در خاورمیانه نام برده می‌شد اما اوضاع برخلاف تصور پیش رفت و حالا ناآرامی‌ها در این کشور بالا گرفته است. ماجرا از آنجا شروع شد که بدون مشکل قبلی، رئیس‌جمهور دست به برکناری نخست وزیر تونس زد و پارلمان را هم منحل کرد. این رفتار قیس سعید چنان غیرمنتظره بود که از آن به اسم کودتایی علیه جمهوریت تونس یاد کردند.

یک: مدت کمی پیش از این اتفاقات، تونس دست خوش برخی اعتراضات علیه مدیریت در زمان کرونا شده بود. اعتراضاتی که باعث شد تا پای ارتش به میان بیاید و تظاهرات‌کنندگان را به خانه‌هایشان بفرستد. اما معترضان در آن برهه حرف و خواسته‌ای مبنی بر برکناری مقامات دولتی هم داشتند.

آنها خواستار رسیدگی بیشتر در زمان بیماری همه‌گیری بودند و نارضایتی‌شان بی‌نظمی‌های موجود در دولت بود. اما اقدام رئیس‌جمهور باعث شد تا تونسی‌ها که دموکراسی ایجاد شده بعد از بهار عربی را دستاورد مهمی می‌دانستند از خود بپرسند که آیا با انحلال پارلمان و تصمیم‌های یکجانبه از سوی قیس سعید، یک بار دیگر دیکتاتوری در انتظار کشورشان خواهد بود؟

دو: حالا تونسی‌ها به دو دسته مهم تقسیم شده‌اند. برخی اقدام فوری رئیس‌جمهور در رسیدگی به خواسته معترضان را ستایش می‌کنند و برخی دیگر می‌پرسند که چرا سعید دست به اقدامی زده که با قانون اساسی منافات دارد؟ با این حال این چهره تونسی که نزدیک به دو سال است رئیس‌جمهور شده هنوز محبوب به حساب می‌آید.

در واقع او یکی از معدود چهره‌هایی است که توانسته مدت نسبتا زیادی دولت را در دست داشته باشد و در عین حال به پشتوانه رایی که از یک استاد دانشگاه، رئیس‌جمهور ساخت می‌بالد. پارلمانی که او حالا منحلش کرده برگرفته از همه افکار و عقاید و احزاب در تونس بود. امری که باعث شده بود تا تصمیم‌گیری‌ها به آسانی صورت نگیرد.

سه: اما مسئله تنها در تونس سیاسی نیست. نرخ بیکاری به هجده درصد رسیده است و انتظار می‌رود که از این هم فراتر برود. هیچ یک از دولت‌های پس از انقلاب نتوانستند سر و سامانی به اقتصاد تونس دهند و نابسامانی‌های این کشور بعد از بروز کرونا بیش از همیشه آشکار شد. به اضافه همه اینها در میان کشورهای عربی تونس بالاترین نرخ قربانیان کرونا را دارد.

چهار: پای کشورهای دیگر هم در تونس به میان آمده است که می‌تواند اوضاع را بدتر هم کند. بازداشت‌ پی‌درپی نمایندگان و مقام‌ها در تونس به دنبال برکناری نخست وزیر و تعلیق پارلمان توسط رئیس‌جمهوری، در شرایطی ادامه دارد که از یک سو قاهره تاکید دارد از خشونت علیه نهادهای دولتی در تونس باید جلوگیری شود و در دیگر سو جنبش النهضه، امارات را به حمایت از «قیس سعید» متهم می‌کند.

الغنوشی امارات را به حمایت از قیس سعید در تعلیق پارلمان متهم کرده است؛ او در گفت و گو با مجله تایمز مدعی شده امارات متحده عربی اسلام‌گرایان دموکراتیک را تهدیدی برای نفوذ خود می‌داند. قیس سعید رئیس‌جمهوری تونس شب ۲۵ ژوئیه در یک تصمیم ناگهانی که از تلویزیون این کشور اعلام کرد هشام المشیشی نخست‌وزیر تونس را برکنار و فعالیت پارلمان را هم تعلیق کرد.

در پی این اقدام، راشد الغنوشی رئیس مجلس و رئیس حزب حرکت النهضه و جمعی از نمایندگان به پارلمان رفتند اما ارتش مانع ورود آنان به ساختمان مجلس شد. الغنوشی ممانعت از ورود آنان به پارلمان را محکوم کرده و از تمامی نمایندگان خواست تا مسئولیت‌های خود را انجام داده و از اختیارات خود استفاده کنند.