اسرار اقتدار پنج ساله و قهرمانی‌های پرسپولیس
روزنامه هفت صبح | لیگ برتر بیستم با قهرمانی پرسپولیس به پایان رسید و این تیم برای پنجمین فصل متوالی بر بام فوتبال ایران نشست. گذشته از حرف و حدیث‌های هواداری که پایه و اساس محکمی هم ندارند، باید گفت پرسپولیس شایسته رسیدن به عنوان قهرمانی بود. این تیم در تمام فصل استانداردهای یک تیم مدعی قهرمانی را داشت و در نهایت هم به قهرمانی رسید. درباره این قهرمانی نکات مهمی وجود دارد که به آنها می‌پردازیم.
کدام ثبات؟ کدام تغییر؟
پرسپولیس در این پنج سال یک روند مشخص و درست را حفظ کرد. از اولین قهرمانی این تیم با برانکو تا قهرمانی جمعه شب با یحیی، چیزی که در پرسپولیس به چشم می‌خورد، روند حرکتی درست، وحدت تیمی، لغزش‌های انگشت‌شمار و البته انگیزه‌های بالای شخصی و تیمی بود. درباره پرسپولیس به یک نکته بیش از اندازه اشاره شده و آن ثبات است که از آن به عنوان تغییرات کم در ترکیب این تیم تعبیر می‌شود اما واقعیت این است که پرسپولیس در این مدت از نظر بازیکن تغییرات زیادی داشته است.
از تیمی که در لیگ شانزدهم با هدایت برانکو قهرمان شد، امروز فقط سیدجلال حسینی، کمال کامیابی‌نیا و وحید امیری و بوژیدار رادوشوویچ در فهرست پرسپولیس حضور دارند. چنین وضعیتی قطعا برای استقلال، سپاهان و تراکتور که رقیبان این تیم در این مدت بودند صدق می‌کند و آنها هم از تیم پنج سال گذشته خود سه چهار بازیکن را هنوز در اختیار دارند اما فقط پرسپولیس بود که توانست ثبات تیمی خود را فارغ از نفرات حفظ کند. در واقع ثبات واقعی پرسپولیس نه در فهرست بازیکنان، بلکه در رسیدن به وحدت تیمی و نظم تاکتیکی رقم خورده است.
پرسپولیس در این پنج سال با شیوه‌ای مشخص و ثابت به مصاف حریفان رفت و نمایش‌های تیم یحیی آنقدر شبیه نمایش‌های تیم کالدرون و برانکو بود که به نظر می‌رسید پرسپولیس در این پنج سال از نظر بازیکن تغییر چندانی نداشته است. در واقع در این پنج سال ما بیشتر از بازیکنان ستاره و تاثیرگذار، خودِ پرسپولیس را می‌دیدیم و همین باعث می‌شد تا تصور کنیم که این تیم از نظر بازیکن هم ثبات داشته اما اینطور نبود.
مربیان محتاط و تغییرات درست و به موقع
در این مدت پرسپولیس سه مربی را روی نیمکت خود دید. برانکو، کالدرون و یحیی. نکته مهم اینجا بود که کالدرون و یحیی بعد از نشستن روی نیمکت پرسپولیس، به دنبال تحول و انقلاب و درست کردن تیم خودشان نبودند و راه درست و موفقیت‌آمیز برانکو را با کمترین تغییرات ادامه دادند. برعکس استقلال که در این مدت مربیان بیشتری را به خود دید و همه مربیان هم به دنبال درست کردن تیم خودشان بودند و ریشه تیمی را که مربی قبلی ساخته بود زدند!
تغییرات بازیکن در پرسپولیس هم زیاد اما به مرور و آهسته شکل می‌گرفت و همین باعث می‌شد که نظم تیمی و تاکتیکی و شاکله پرسپولیس حفظ شود. درست برعکس تیمی مثل استقلال که هر سال انگار با شمایلی جدید و بازیکنانی متفاوت وارد لیگ می‌شد و تا به هارمونی لازم برسد، پرسپولیس از این تیم فاصله گرفته و قهرمانی‌اش را قطعی کرده بود. استقلال هر سال مثل ساختمانی بود که کاملا ویران می‌شد و فرصت لازم برای دوباره ساخته شدن را نداشت اما تغییرات در پرسپولیس به تدریج و نامحسوس شکل می‌گرفت.
همین نیم‌فصل را ببینید. پرسپولیس مغانلو، فرجی و ترابی را جذب کرد و همین سه نفر تاثیر زیادی در نتایج خوب این تیم در نیم‌فصل دوم داشتند و حسابی به کار یحیی آمدند. پرسپولیس در ابتدای فصل هم حامد لک، عیسی آل‌کثیر، سعید آقایی، احسان پهلوان و میلا سرلک را جذب کرد و با درخشش همین بازیکنان تا فینال آسیا صعود کرد اما در همان مقطعی که پرسپولیس این بازیکنان را جذب کرد، استقلال درگیر مشکلات داخلی‌اش بود و نتوانست از بازیکنان جدیدش در آسیا استفاده کند و خیلی زود حذف شد.
ثبات در نتیجه‌گیری
در این پنج دوره قهرمانی متوالی، آمار گل‌های زده و خورده و نتایج این تیم هم به شکل معناداری حکایت از ثبات دارد. به جز یک دوره که پرسپولیس با زدن فقط ۳۶ گل قهرمان شد، در سایر ادوار، تعداد گل‌های زده پرسپولیس، ۴۶، ۴۷ و ۴۸ بوده است. در سه دوره هم گل‌های خورده این تیم ۱۴ و در سایر ادوار ۱۵ و ۱۷ بوده است! حتی در فصلی که پرسپولیس گلزنانی مثل طارمی و علیپور را در اختیار نداشت، توانست بیش از ۴۵ گل بزند و میانگین ۱٫۵ گل در هر بازی را ثبت کند.
آنها در این برهه پنج ساله، چهار بار عنوان بهترین خط دفاع فصل را هم از آن خود کردند. این آمار و اعداد عجیب نشان‌دهنده یک روند باثبات و باورنکردنی است. انگار در ذهن پرسپولیسی‌ها حک شده که با رسیدن به این اعداد و آمارها می‌توانند قهرمانی و موفقیت خود را قطعی کنند و آنها هم به راحتی و البته با ذهنی که فرمول موفقیت را حفظ کرده و به خوبی آن را در زمین اجرا و عملی می‌کند و در آخر فصل قهرمانی را جشن می‌گیرند.
اشتباه نکن، قهرمان شو
در تمام این پنج سال، پرسپولیس کمترین اشتباه و لغزش را داشته است. به همین فصلی که گذشت نگاه کنید. استقلال به سایپایی که سقوط کرد و به ذوب‌آهنی که با معجزه در لیگ برتر ماند، در تهران باخت. سپاهان هم قهرمانی را در روزی از دست داد که مقابل پیکان در شهرقدس با تساوی متوقف شد. این تیم در دور رفت هم در خانه به شهرخودرو باخت اما پرسپولیس در مقابل تیم‌های میانه جدولی و پایین جدولی امتیازات زیادی از دست نداد و در مقابل تیم‌هایی که مدعی قهرمانی بودند هم شکست نخورد.
همین روند بود که باعث شد، اوج گرفتن استقلال درهفته‌های پایانی هم بینتیجه بماند. در واقع استقلال و سپاهان، جنگ قهرمانی را بیشتر از اینکه به پرسپولیس ببازند، به حریفان دیگرشان باختند. پرسپولیس در لیگ بیستم فقط یک باخت مقابل آلومینیوم داشت که آن هم در غیاب دو مدافع میانی‌اش رقم خورد اما سپاهان و استقلال ۳ و ۶ باخت را در کارنامه ثبت کردند. پرسپولیس هرگز حریفانش را دستکم نگرفت اما سپاهان و استقلال بیشتر از حد استاندارد در مقابل حریفان غافلگیر شدند.
انگیزه در برابر اتحاد رقبا
یکی از مهم‌ترین چیزهایی که پرسپولیس را با این امتیاز فوق‌العاده به مقام قهرمانی رساند، انگیزه‌های کادر فنی و بازیکنان این تیم در برابر اتحاد نانوشته‌ای بود که رقیبانش یعنی سپاهان، استقلال و تراکتور ایجاد کرده بودند. بازیکنان و مربیان این تیم‌ها بارها به پرسپولیس طعنه زدند و نتایجش را با دلایل و بهانه‌های مختلف زیر سوال بردند اما نتیجه همه این حرف‌ها و ادعاها این بود که پرسپولیس انگیزه بیشتری پیدا کرد. آنها برای اثبات دروغ بودن ادعاهای رقبا، بیشتر از همیشه تلاش کردند و در نهایت، در سخت‌ترین رقابت تاریخ لیگ برتر باز هم سربلند بیرون آمدند و قهرمان شدند.
رقبا به دنبال جنگ روانی علیه پرسپولیس بودند و اتحاد آنها بیشتر از اینکه به پرسپولیس آسیب برساند، این تیم را به سمت موفقیت و قهرمانی هل داد. حالا پرسپولیس سهمیه مستقیم لیگ قهرمانان آسیا را به دست آورده اما سپاهان نایب قهرمان شده و باید از مرحله پلی‌آف شروع کند و اگر استقلال هم قهرمان جام حذفی نشود، باید مثل سپاهان، لیگ قهرمانان آسیا را از مرحله پلی‌آف شروع کند.
حاشیه‌های انگشت‌شمار
پرسپولیس در این پنج سال حاشیه‌ها را به خوبی مدیریت کرد و برانکو به قیمت کنار گذاشتن ستاره‌ها، آرامش تیمش را حفظ کرد. حاشیه‌های پرسپولیس در دوران یحیی نیز ادامه داشت اما آرامش یحیی و مدیریت صحیح او در رختکن باعث شد تا بگو مگوی امید عالیشاه در فصل گذشته با سیامک نعمتی و جدال لفظی همین بازیکن با حمید مطهری مربی تیم کمترین حاشیه را برای پرسپولیس به وجود آورد. در واقع به جز حواشی متداول که معمولا باشگاه‌ها برای رقبای خود ایجاد می‌کنند، پرسپولیس حاشیه داخلی چندانی نداشت.
همین استقلال، امسال درگیری و قهر رشید مظاهری و سیدحسین حسینی را داشت و کار به شکایت مربی دروازه‌بان‌های تیم از مظاهری هم کشیده شد. مهدی قایدی و شیخ دیاباته هم با مرخصی‌های پرتعداد و بی‌موقع خود به شایعات زیادی دامن زدند اما نمونه این اتفاقات در پرسپولیس رخ نداد و انرژی کادر فنی فقط و فقط صرف مسائل فنی شد که در نهایت خروجی همین آرامش درون تیمی، قهرمانی‌های متوالی و گلات بود.
