تحصن مردان معترض نسبت به «کاسبی مهریه»

روزنامه هفت صبح | سهشنبه حدود ۲۰ مرد در روبهروی یکی از درهای مجلس شورای اسلامی تجمع کرده بودند تا به گفته خود نسبت به «کاسبی مهریه» اعتراض کنند. آنها این تجمع را ظاهرا از طریق یک صفحه اینستاگرامی، ساماندهی کرده بودند. صفحهای با عنوان مهریه که در لوگوی خود، عبارت ۴ هزار زندانی مهریه را نوشته و نزدیک به ۳ هزار دنبال کننده دارد و ظاهرا به دنبال تغییر قوانین مربوط به مهریه در ایران است.
مهریه در ایران البته همیشه، یک قصه پرماجرا بوده است اما به طور مشخص در دهه ۹۰، ماجرای آن بحرانی شد. چرا؟ با آغاز تحریمهای جدی آمریکا و تاثیر شدید آن بر روی قیمت سکه بهار آزادی که معمولا به عنوان مهریه توسط خانوادهها مورد توجه قرار میگیرد؛ رفته رفته، رقمهای مهریه به شدت سنگین شد. تا پیش از آن این دولت بود که مدام به مردم میگفت از قبول کردن مهریههای سنگینی مثل سال تولد خودداری کنند ولی بعد از آن حتی پرداخت مهریه با توجه به دو عدد آخر سال تولد هم سخت شد! چرا که قیمتها همین طور بیشتر و بیشتر شد تا اینکه اخیرا به ۱۰ میلیون تومان رسید. بنابراین حالا حتی قبول کردن ۱۰۰ سکه بهارآزادی به عنوان مهریه، باعث پذیرفتن تعهدی یک میلیارد تومانی است!
همین موضوع در کارزار یا کمپینی که این افراد تشکیل دادند و تاکنون ۱۳۸۰ امضا دارد نیز، نمود پیدا کرده است. در این کمپین که در سایت کارزار ثبت شده آمده است: «پیشنهاد میگردد قانون مصوب سال ۹۳ که تا ۱۱۰ سکه ضمانت اجرایی دارد را به ۱۴ سکه با توجه به افزایش ۱۱ برابری قیمت سکه تقلیل دهید و حکم جلب افراد معسر از پرداخت مهریه که برخلاف نظر مراجع محترم و همچنین دین اسلام است تصویب نمایید.» البته در این کارزار به اشتباه، گفته شده که قانون، مصوب سال ۱۳۹۳ است و در واقع، قانون مورد اشاره قانون حمایت خانواده مصوب اول اسفند ۱۳۹۱ آمده است.
در ماده ۲۲ این قانون آمده است: «هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکّه تمام بهارآزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده (۲) قانون اجرای محکومیتهای مالی است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.» طبق این ماده، پرداخت مهریه تا ۱۱۰ سکه به هر ترتیب به عهده شوهر است مگر اینکه او به دادگاه ثابت کند که توانایی پرداخت را ندارد (یا به عبارت حقوقی معسر است) و البته قاعدتا او باید تا زمان پذیرفته شدن ادعای اعسار به زندان برود. با این حال اگر مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد باید ثابت کرد که او توانایی مالی لازم برای پرداخت پول را دارد. بنابراین در فرض مهریه بیش از ۱۱۰ سکه، فقط مردی به زندان خواهد رفت که همسر او بتواند ثابت کند که توانایی پرداخت این مهریه را دارد و آن را نمیپردازد.
حالا این مردان که در پلاکاردهای خود مدعی هستند گاهی برای دو ماه زندگی محکوم به پرداخت ۱۴ میلیارد تومان هستند؛ خواهان آن هستند که میزان ۱۱۰ سکه به ۱۴ سکه کاهش پیدا کند و به عبارتی مرد در هر شرایطی موظف به پرداخت ۱۴ سکه باشد و پرداخت بیش از آن منوط به داشتن مال و اموال باشد. قانون قبلی یک سال بعد از آغاز گرانی سکه و طلا یعنی در سال ۱۳۹۱ تصویب شد. حالا ظاهرا قضات دادگاهها متناسب با گران شدن سکه، قسطهای مهریه را برای شوهران سبک میکنند و مستند این کارشان هم بخشنامههای رئیس قوه قضائیه است اما به نظر میرسد نشانههایی از امکان تغییر مجدد قانون به سمت مردان دیده میشود. آیا مجلس یازدهم به سمت چنین کاری خواهد رفت؟ باید کمی منتظر باشیم.