سریال‌های انیمیشن جذابی که شما را گرفتار می‌کنند
روزنامه هفت صبح، اشکان جاویدی| اگر این روزها به آمار و امتیازات سریال‌های جدید دقت کنید یا چرخی در وبسایت‌های دانلود فیلم بزنید، چند اثر جدید با امتیاز بالا به چشم می‌خورد که در یک نکته مشترک‌اند؛ همگی سریال‌های انیمیشن جدی هستند که برای مخاطب بزرگسال ساخته شده‌اند. برخلاف تصور قبلی که انیمیشن را با کارتون مترادف می‌دانست، این مدیوم امروزه تبدیل شده به راهی برای دور زدن محدودیت‌های تولید لایو-اکشن و لزوما هم قرار نیست که بامزه و کمدی باشد. بحث انیمه‌های ژاپنی به کنار که دنیای خاص خودشان را دارند، در ادامه چند نمونه شاخص از چنین سریال‌هایی را مرور می‌کنیم که در ژانرهای مختلف می‌گنجند و تماشای آن‌ها می‌تواند درگیرکننده باشد.
سریال انیمیشن بتمن (1995-1992) / Batman: The Animated Series
شاید کمی عجیب به نظر برسد؛ چرا سریالی که سی سال پیش ساخته شده در این فهرست حضور دارد؟ به دو دلیل، اول اینکه «سریال انیمیشن بتمن» تاریخ‌ساز شد. قرار بود به‌عنوان یک ضمیمه در حاشیه اقتباس‌های سینمایی تیم برتون از کامیک‌های بتمن و در همان حال‌و‌هوا ساخته شود. اما به قدری با تحسین و توجه همراه بود که بعد از چند هفته، شبکه فاکس تصمیم گرفت که ساعت پخش آن را تغییر دهد و به زمان نمایش برنامه‌های بزرگسال و پربیننده (پرایم تایم) منتقل کند.
سریالی که بعد از سه دهه همچنان مدعی عنوان بهترین اقتباس از «بتمن» و دستاوردهای روایی‌اش نسبت به زمان خود شگفت‌انگیز است. موفقیت سریال به حدی بود که برای چند فصل ادامه پیدا کرد و دو نسخه سینمایی هم بر اساس آن ساخته و به صورت ویدئویی منتشر شد. کوین کانروی خدابیامرز و مارک همیل با صداپیشگی در نقش‌های بتمن و جوکر به مرز جاودانگی رسیدند و شخصیت هارلی کوئین به صورت اختصاصی برای این مجموعه خلق شد.
اما دلیل دوم هم این است که تا سال‌ها نسخه چندان باکیفیتی از «سریال انیمیشن بتمن» موجود نبود و فقط در دهه نود نسخه وی‌اچ‌اس و اوایل هزاره جدید دی‌وی‌دی آن به انتشار رسید. چند سال پیش بالاخره نسخه بلو-ری این مجموعه آماده شد و الان هم روی سرویس استریم اچ‌بی‌او مکس موجود است. ضمنا مت ریوز بعد از بر عهده گرفتن سکان «بتمن» در سینما، علاوه بر تولید سریال‌های اسپین-آف، تولید مجموعه انیمیشن تازه‌ای را هم آغاز کرد که به نوعی دنباله معنوی «سریال انیمیشن بتمن» به حساب می‌آید. البته به دلیل مشکلات کمپانی وارنر و تغییرات مدیریتی اخیر، چند بار دست به دست شده و به‌زودی توسط آمازون منتشر خواهد شد.
انجامنشده (2022-2019) / Undone
بازی ذهنی با مفهوم زمان یکی از ایده‌های روانی درگیرکننده است که در ادبیات بیشتر از سینما کاربرد داشته؛ احتمالا به دلیل تفاوت ماهوی دو مدیوم چون در سینما هر چیزی که به نمایش درمی‌آید، باید صورتی فیزیکی و ملموس پیدا کند. استفاده از مدیوم انیمیشن می‌تواند در خیلی از موارد راهگشا باشد چون محدودیت‌های عینی را دور می‌زند. نمونه‌اش را در «انجامنشده» می‌بینیم، یک سریال کمدی-درام با مایه‌های روانشناختی که با تکیه بر تکنیک رتوسکوپی (نقاشی روی فریم‌های فیلمبرداری‌شده) به تولید رسیده است.
دختری که نقشش را رزی سالازار بازی می‌کند، از تصادفی مرگبار جان سالم به در می‌برد. اما بعد از آن به اختلال/ موهبتی عجیب پی می‌برد که اجازه می‌دهد در زمان جابه‌جا شود و تغییراتی به وجود بیاورد. فرایندی که به صورت تجربه‌ای ذهنی به وقوع می‌پیوندد. از آنجایی که پدر این دختر (با نقش‌آفرینی باب اُدنکرک) مرگ مشکوکی داشته، وضعیت دختر بهانه‌ای می‌شود برای کشف معما. ضمنا خالقان سریال همان کسانی هستند که قبلا «بوجک هورسمن» را هم ساخته بودند؛ یکی از بهترین سیتکام‌های انیمیشن در تاریخ تلویزیون.
نخستین (2023-2019) / The Primal
گِندی تارتاکوفسکی یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در عرصه انیمیشن است که آثار متفاوت و پرطرفداری را در کارنامه دارد؛ از طراحی استوری‌برد برای بلاک‌باسترها گرفته تا ساختن مجموعه انیمیشن پرطرفدار «هتل ترنسیلوانیا» و سریال‌هایی چون «سامورایی سیاهپوست» و «جنگ ستارگان: جنگ‌های کلون». اما در میان تمام کارهایش، «نخستین» فرق می‌کند.
داستان در نسخه‌ای خیالی از دوران ماقبل تاریخ اتفاق می‌افتد که دایناسورها به کل کامل منقرض نشده و گونه‌های بعدی نیز روی زمین پدیدار گشته‌اند. شخصیت‌های اصلی قصه یک انسان نئاندرتال و یک تیرانازاروس رکس ماده هستند که برای بقا باید با دیگر جانوران خطرناک و انسان‌های خردمند و پیشرفته (هوموساپین‌ها) سروکله بزنند. «نخستین» دیالوگ چندانی ندارد و طراحی هنری و اجرای انیمیشن پر از ظرافت و جزئیاتش در ذهن می‌ماند. اما فراتر از این‌ها، چیزی که باعث محبوبیت سریال شده تخیل عنان‌گسیخته و منحصر به فرد«نخستین» است.
انجیل نیمه‌شب (2020) / The Midnight Gospel
اصلا مدیوم انیمیشن به کنار، این یکی از عجیب‌ترین چیزهایی است که می‌توانید تماشا کنید چون نه در قالب یک اثر داستانی می‌گنجد و نه مستند؛ در بهترین حالت می‌توان «انجیل نیمه‌شب» را به مکاشفانه‌ای پس از مصرف روان‌گردان تشبیه کرد. داستان از این قرار است: گفت‌وگوهایی در قالب پادکست درباره موضوعات عمیق و پیچیده انجام گرفته و بر اساس مکالمات موجود در پادکست، انیمیشنی سوررئال ساخته شده.
حالا برای اینکه روایت کامل و با منطق نمایشی و خیال‌انگیز اثر سازگاری بیشتری پیدا کند، کمی هم جزئیات تکمیلی بهش اضافه کرده‌اند. پندلتون وارد که به واسطه ساخت «زمان ماجراجویی» یکی از محبوب‌ترین سریال‌های انیمیشن هزاره جدید شناخته می‌شود، در همکاری دانکن تروسل کمدین و مجری پادکست «انجیل نیمه‌شب» را تولید کرده. تماشای این انیمیشن در عین حال که شما را به زاویه دیدی تازه نسبت به خیلی از مسائل روز آشنا می‌کند، بازگشتی به اتمسفر خیال‌انگیز و گاه جنون‌آمیز دهه شصت میلادی هم به حساب می‌آید.
آرکین (2021) / Arcane
نتفلیکس هرچند وقت یک بار برگ جدیدی رو می‌کند تا نشان دهد که رقابت میان سرویس‌های استریم همچنان با محصولات رادیکال و غیرمنتظره‌اش پیشتاز است. دو سال پیش هم نوبت انتشار «آرکین» بود؛ یک سریال انیمیشن اکشن و تخیلی که بر اساس سری بازی‌های ویدئویی محبوب «لیگ افسانه‌ها» ساخته شده و در ظاهر به نظر می‌رسید که صرفا قرار است طرفداران بازی را جذب کند، چیزی شبیه مجموعه «کَسِلوینیا» که قبلا روی همین پلتفرم منتشر شده بود. «آرکین» ظرف یک هفته تمام رکوردهای بازدید را شکست و در کشورهای مختلف به پربیننده‌ترین محصول نتفلیکس تبدیل شد.
در بدو امر این استقبال را باید گذاشت پای طرفداران پرتعداد سری بازی‌های «لیگ افسانه‌ها» ولی کیفیت و جذابیت سریال به حدی بود که بخش عمده‌ای از بینندگانش اصلا از ماجرای ارتباط آن با بازی‌ها خبر نداشتند. داستان با وجود زمینه‌ای تخیلی و فانتزی، بستری انسانی و اجتماعی دارد و شما را با قهرمانان اصلی خود که دختری مبارز است، همراه می‌کند. شخصیت‌پردازی، اجرا، غنای درام و تصویرسازی «آرکین» همه در سطحی بالا قرار دارد و به همین دلیل بی‌شمار جایزه را به خود اختصاص داد، از انی گرفته تا امی. فصل دوم سریال نیز به مرحله تولید رسیده است و هنوز معلوم نیست که چه زمانی منتشر خواهد شد.
شکست‌ناپذیر (2023-2021) / The Invincible
اگر به نظرتان آثار ابرقهرمانی به بن‌بست رسیده و حرف ناگفته‌ای باقی نمانده، یکی از عناوینی که تماشای آن می‌تواند به تجدید نظر شما کمک کند، همین «شکست‌ناپذیر» است که به تازگی پخش فصل دومش آغاز شده و واکنش‌های تماما مثبتی را از سوی منتقدان و بینندگان به دنبال داشته.
رابرت کرکمن نویسنده و طراح کامیک معروف، پس از اقتباس موفق و بی‌پایان از «مردگان متحرک»، این بار هم در مقام خالق سریال به پروژه «شکست‌ناپذیر» پیوسته تا یکی دیگر از کامیک‌های پرطرفدارش را به زبان تصویر ترجمه کند. داستان درباره پسر قوی‌ترین ابرقهرمان زمین است که پس از رسیدن به سن بلوغ، باید ثابت کند که چیزی کمتر از پدرش ندارد و در عین حال حواسش به چالش‌های شخصی زندگی‌اش هم باشد. سریال سه شخصیت اصلی دارد که همین خانواده ابرقهرمان هستند که صداپیشگی آن‌ها را استیو یئون، ساندرا اُه و جی. کی سیمونز بر عهده گرفته‌اند.
پانتئون (2023-2022) / Pantheon
جدیدترین مسئله‌ای که می‌تواند برای بشریت بحران فلسفی ایجاد کند احتمالا هوش مصنوعی و تکنولوژی‌هایی است که تعریف فعلی از ساحت انسان را تغییر می‌دهند. و برای پیدا کردن قدیمی‌ترین نمونه‌ها هم باید به تمدن‌های کهن و اساطیر برگردیم. «پانتئون» به طرز غیرمنتظره‌ای دو سر این طیف را به هم وصل می‌کند.
سریال بر اساس داستان کوتاهی از نویسنده معروف ادبیات علمی-تخیلی یعنی کن لیو نوشته شده و درباره انتقال خودآگاهی انسان‌ها به فضای مجازی است که می‌تواند به نمود عینی قدرت‌های فرابشری و مشابه خدایان المپ در یونان باستان منجر شود. فصل اول سریال سال گذشته توسط شبکه کابلی ای‌ام‌سی به روی آنتن رفت و فصل دوم آن هم چند هفته قبل بر روی آمازون منتشر شد. با اینکه «پانتئون» آمار تماشای عجیب و غریبی نداشته اما طرفداران پروپاقرصی دارد. حضور صداپیشگان سرشناس هم یکی دیگر از عوامل جذابیت سریال است.
سامورایی چشم آبی (2023) / Blue Eye Samurai
جدیدترین و آخرین عنوان در این فهرست که در همین هفته بر روی نتفلیکس منتشر شده و تحسین همه‌جانبه منتقدان و بینندگان را به همراه داشته. به طور کلی سامورایی همیشه کانسپت جذابی بوده، مخصوصا در نسل‌های جدید. در دو دهه گذشته چندین بازی و انیمیشن مختلف ساخته شده که محوریت آن‌ها وجود یک غریبه در مقام سامورایی است.
حالا بعد از سامورایی‌های بلوند و سیاهپوست، نوبت به یک زن دورگه و با چشمان آبی رسیده تا به‌عنوان استاد شمشیرزنی در ژاپن قرن هفدهم به ماجراجویی بپردازد. خالق سریال مایکل گرین است که آثار قابل توجهی را در کارنامه دارد؛ از جمله می‌توان به مشارکت در نوشتن فیلمنامه سریال «خدایان آمریکایی»، سه‌گانه جدید کنت برانا که بر اساس شخصیت هرکول پوآرو و داستان‌های آگاتا کریستی ساخته شده، «لوگان» و «بلید رانر 2049» اشاره کرد. علاوه بر سبک بصری چشمگیر، «سامورایی چشم آبی» خوانش به‌روز و متفاوتی دارد از کهن‌الگوی انتقام و در اجرای مبارزات هم حسابی سلیقه به خرج می‌دهد.
