درباره دارا خسروشاهی مديرعامل اوبر و خانواده ثروتمندش
روزنامه هفت صبح، مهلا جوادپور| مديرعامل ايراني بزرگترين سرويس همسفري جهان يعني اوبر، دارا خسروشاهي است. مهاجري ايراني كه در خانواده‌اي سرمايه‌دار به دنيا آمد اما بعد از انقلاب 57 ثروت بزرگشان از دست رفت. با اين حال دارا دوباره توانست پا جاي پاي خاندانش بگذارد و به يكي از ثروتمندترين مديران آمريكا تبديل شود. اين مدير كه از 5 سال پيش مديرعامل اوبر است، در چند ماه گذشته به عنوان يك راننده اوبر پشت فرمان نشست و كار كرد تا چگونگي تعامل رانندگان، مسافران و استفاده از اپليكيشن اوبر را از نزديك ببيند و بهتر متوجه مشكلات رانندگان بشود.
مدير اجرايي اوبر با استفاده از نام مستعار «ديو كي» و يك ماشين دست دو تسلاي خاكستري، به عنوان راننده در اوبر ثبت‌نام كرد. اين كار بخشي از يك پروژه محسوب مي‌شد كه با چند نفر از همكارانش راه‌اندازي كرده بود تا درك بهتري از تجربه رانندگان اوبر پيدا كنند. به خصوص كه بعد از تمام شدن قرنطينه كرونا در آمريكا، اين شركت با مشكل كمبود راننده مواجه شده است. اين تجربه از ماه سپتامبر شروع و باعث شد مديران اوبر متوجه شوند كار براي رانندگان تا چه حد مي‌تواند سخت باشد ، بلكه در تسهيل شرايط رانندگان تجديدنظري صورت بگيرد.
فرار بي‌بازگشت به فرانسه
دارا خسروشاهي، 53سال پيش به عنوان كوچكترين فرزند خانواده‌اي 5 نفره به دنيا آمد. نام مادرش ليلي و نام پدرش اصغر بود. دارا تا سن 9سالگي به لطف كسب و كار خانواده‌اش در امارتي مجلل و غرق در ثروت فراوان زندگي كرد. او چند سال پيش در مصاحبه با مجله وايرد خانه و زندگي اعياني آن دوران خانواده‌اش را اينطور توصيف كرده است: « يك هال پذيرايي خيلي بزرگ با مبلمان مجلل داشتيم كه از آن فقط براي مهماني‌هاي بزرگ استفاده مي‌كرديم.»
خانواده خسروشاهي در سال 57 با شدت گرفتن اعتراض‌ها عليه شاه، مورد هدف اعتراضات قرار گرفتند. او در اين مصاحبه تعريف مي‌كند كه هر كسي كه آن زمان ثروتمند بود،گناهكار محسوب مي‌شد مگر اينكه خلافش ثابت مي‌شد. بعد از اينكه خانه يكي از اقوام شاه كه ديوار به ديوار خانه خسروشاهي‌ها بود، مورد حمله قرار گرفت، مادر خانواده پيشنهاد داد تا براي مدتي به جنوب فرانسه نقل مكان كنند تا آب‌ها از آسياب بيفتد.
اما انقلاب 57 شكل گرفت و ديگر نتوانستند براي زندگي دوباره به ايران بازگردند. آن‌ها كه تقريبا تمام ثروت خود را از دست داده بودند، مدتي بعد از انقلاب، از فرانسه به آمريكا مهاجرت كردند. يكي از عموهاي ثروتمند دارا به آن‌ها پيشنهاد داد تا براي شروع دوباره به آن‌ها كمك كند. زماني كه دارا 13 ساله بود، پدرش اصغر خسروشاهي براي مراقبت از پدر خود به ايران بازگشت اما به مدت 6 سال در ايران ممنوع‌الخروج شد و در اين مدت ليلي سه فرزندش را به تنهايي بزرگ كرد.
دارا خسروشاهي در رشته مهندسی برق بیوالکتریک در دانشگاه براون مشغول تحصیل و پس از فارغ‌التحصيلي وارد بازار كار شد. او در حال حاضر به عنوان مدیرعامل اوبر فعال است و علاوه بر این عضو هیات مدیره اوبر و پنج شرکت دیگر از جمله اكسپديا و نيويورك‌تايمز هم هست. موفق‌ترين تجربه دارا خسروشاهی پیش از پیوستن به اوبر مربوط به شرکت اکسپدیا است. او پس از انتصاب به سمت ریاست این شرکت در سال ۲۰۰۵، اکسپدیا را به پردرآمدترین آژانس مسافرتی آمریکا تبدیل کرد و فعالیت‌های آن را به ۶۰ کشور دنیا توسعه داد. در سال 2016 خسروشاهي با درآمد 95ميليون دلاري در شركت اكسپديا به يكي از پردرآمدترين مديرعاملان ايالات متحده تبديل شد و يك‌سال بعد به عنوان مديرعامل جديد اوبر شروع به كار كرد. مجله فوربس در سال 2021 ثروت خسروشاهي را 235 ميليون دلار برآورد كرد كه بيشتر آن از صدها هزار سهامي است كه در دوران فعاليتش در اكسپديا به دست آورده است.
خاندان خسروشاهي از قاجار تا امروز
خانواده خسروشاهی از سال ۱۲۸۰ تا ۱۳۵۸، از اولین‌ها و موثرترین‌های صنعت ایران بودند. حسن خسروشاهي از اواخر قاجار تا اوايل دوران پهلوي اول رئيس اتاق بازرگاني تبريز بود و به همراه دو برادرش تجارت اين خاندان را پايه‌گذاري كردند. از جمله فعاليت‌هاي اين خاندان در دوران پهلوي دوم مي‌توان به تاسيس شرکت سرمایه‌گذاری البرز و مالک گروه صنعتی مینو و کارخانه‌های تولید دارو مثل تولید دارو، تولی‌پرس و چندین کارخانه و تجارت‌خانه نام برد.
دو برادر بزرگتر دارا، كاوه و مهراد هستند؛ كاوه مدير شركت اَلِن و كمپاني و مهراد نماينده شركت مشاوره مالياتي شركت كانفيدا هستند. بیشتر افراد خانواده درجه دو خسروشاهی هم جایگاه مهمي در فضای کسب‌وکار آمریکا دارند. عمویش، حسن خسروشاهی، بنیان‌گذار فروشگاه‌های «فيوچرشاپ» در کاناداست و امیر خسروشاهی، پسر عموی او شرکت هوش مصنوعی «نروانا» را بنیان‌گذاری کرده است.
علی و هادی پرتوی، پسر عمه‌های دارا خسروشاهی هم از افراد شناخته شده سیلیکون‌ولی و بنیانگذاران پلتفرم موسیقی «آي‌لايك» هستند. علی پرتوی همچنین از جمله موسسان شرکت تبلیغاتی «لينك اكسچنج» است که در سال ۱۹۹۸ از سوی مایکروسافت به قیمت ۲۶۵میلیون دلار خریداری شد. هادی پرتوی به راه‌اندازی استارتاپ تشخیص صدای «تل‌مي نتووركس» هم کمک کرده است.
