وداع با استاد مسلم موسیقی بزمی
روزنامه هفت صبح، ساعد برقی | او یکی از سه استاد مسلم شاخه بزمی موسیقی سنتی ایرانی بود. شاخهای پرقدرت شامل اکبر گلپا و ایرج خواجهامیری و عبدالوهاب شهیدی که ارکان سلطنتشان حداقل در رادیو از همان میانه دهه پنجاه با فعالیت هوشنگ ابتهاج و لطفی و شجریان و پریسا به لرزه درآمده بود.
با این حال گلپایگانی با تکیه بر تسلطش بر مکتب اصفهان در آواز (همان مکتبی که علیرضا افتخاری و یا شاهزیدی بعدها از دیگر اساتیدش بودند) بر حضور پررنگش در تلویزیون ادامه میداد. گاه با خواهر بزرگ ددهبالاییها و گاه با ستار و عقیلی. بعد از انقلاب موسیقی بزمی مکتب اصفهان به شکل کامل مغلوب سبک پرجوش و خروش خراسانیها و کردها و موسیقی صوفیانه کرمانشاهی شد.
موجی که در تلفیق شجریان و لطفی و حضور شهرام ناظری شکل گرفته بود. موسیقی بزمی آن هم در سالهای پس از انقلاب و دوران جنگ به محاق رفت و اکبر گلپا پسر تاجر بزرگ پنبه در گلپایگان (اکبر در تهران و در محله تکیه زرگرها متولد شد) با شگفتی شاهد رونق کار یکی از برادرهای کوچکترش بود.
برادری که سرودهای انقلابی را با تهمایهای از صدای اکبر گلپا میخواند. راستش آنها 5 برادر بودند و عشق به آواز در میان هر پنج برادر مسری بود و همهشان دستی در آواز داشتند اما در پیش از انقلاب همه تحتالشعاع محبوبیت کمنظیر اکبر گلپا بودند و در سالهای پس از انقلاب هم شاهین اقبال بر دوش برادر چهارم نشست. محمدعلی که نام خانوادگیاش را به گلریز تغییر داد و با همراهی حسین راغب از همان سال 58 مجموعهای درخشان از سرودهای انقلابی را به یادگار گذاشت.
حتی در میانه دهه شصت و در فعالیت دوباره موسیقی سنتی، اکبر گلپایگانی و ایرج و شهیدی شانسی برای عرضاندام مقابل یاران لطفی و شجریان نداشتند. و خب همیشه کینه آن سالها را بر دل داشتند. آنها با خشم شاهد توفیق این شاخه موسیقی هم میان مخاطبان بودند و هم شاهد ثروتی که به سمت شجریان و دوستانش راهی میشد.
پس در محافل خود و در بزمهای خصوصیشان این خشم و نارضایتی از شجریان را بارها و بارها بروز میدادند. تمام فعالیت آشکار او دو کنسرت در آمریکا و انگلیس در دهه هفتاد بود. در همین سفر به انگلیس است که یکی از عجیبترین تصاویر را بهوجود میآورد وقتی که با همراهانش در کنار اعضای تیم منچستریوناتید آنهم در خیابان عکسی بهیادگار میگیرد. در کنار پل اسکولز و ریو فردیناند.
اکبر گلپا در سنتیترین ضلع موسیقی سنتی ایران یک نابغه بود. او که قاری قرآن بود و بعد شاگرد نورعلی برومند شد و محضر ابوالحسن صبا را نیز درک کرد، صدایش و وسعت تحریرهایش حتی حوزه استحفاظی تحریرهای مخصوص خوانندگان زن را نیز در مینوردید و به چپ کوک معنای دوبارهای میداد (تنها همتای او در این حوزه شاید مرحوم ایرج بسطامی باشد).
او در دهه پنجاه بسیار محبوب بود و در میان عامه مردم صدایش در حد فاصل موسیقی سنتی با ترانههای عامهپسند قرار میگرفت. همان منطقهای که علیرضا افتخاری در دورهای جایگاه خود را در آن منطقه محکم کرد اما با بیمبالاتی در دهه گذشته آن منطقه را از دست داد.اکبر گلپا دیروز در سن 90 سالگی درگذشت.
