درباره خلازیر و فاجعهای که دیروز در آنجا اتفاق افتاد

روزنامه هفت صبح، نگین باقری| دیروز ظهر وقتی ساختمانهای نیمهساز محله خلازیر روی همدیگر آوار شدند اولین سوالی که تهرانیها میپرسیدند این بود که خلازیر را چطور میخوانند؟ کجاست؟ کدام منطقه؟ نزدیک به کدام اتوبان؟ تازه بعد از این بود که یکی یکی جزئیات فاجعه منتقل شد. 7 نفر زیر آوار حبس شده بودند که میگفتند بعضی از آنها نیروهای شهرداری بودند و بعضی پلیس. 4 نفرشان نجات یافتند و سه نفر دیگر زیر بتنهای ساختمانهای 5 -6 طبقه غیرمجاز آن کوچه جان باختند.
عصر شنبه بعد از تاریک شدن هوا نیروی انتظامی محله را قرق کرد. پلیس داخل خانههای نیمهساز کوچه گلها را گشت تا کارتن خواب یا نگهبانی داخلشان نباشد. قرار بود که صبح یکشنبه همه ساختمانهای غیرمجاز این کوچه تخریب شوند. ابتدا و انتهای کوچه در نزدیکی میدان ثارالله واقع در محله خلازیر (به ضم خ) چند خانه مسکونی وجود داشت ولی بقیه این کوچه 300 متری ساختمانهای نیمهسازی قرار داشتند که به تازگی حکم تخریبشان آمده بود.
دیروز ساعت یکربع به 12 ظهر تازه اولین ضربهها برای تخریب به ساختمان اول زده میشود. ضربه دوم…ضربه سوم که صدای مهیبی بلند میشود. یک ربع نگذشته بود که مهندسان و کارگران شاهد آوار شدن یکییکی ساختمانها روی هم بودند. اولی روی دومی، دومی روی سومی. همه ساختمانها ترکیبی از بتن و آهن و آجر بودند که به علت ساخت غیراستاندارد با وارد شدن فشار دومینووار روی همدیگر افتادند. در یک لحظه گرد و خاک بالا رفت و از دو ساختمان کنار هم یک توده شبیه کوه آهنی شکل باقی گذاشت. آنقدر سریع که ماموران شهرداری و نیروی انتظامی را که خیلی دورتر از محل تخریب ایستاده بودند غافلگیر کرد و زمانی برای فرار نمانده بود و زیر آوار باقی ماندند.
خلازیر زنده و حی و حاضر
حالا مخروبههای آوار شده روی هم درست شبیه خود محله خلازیر شده بودند. محلهای در شهرک احمدیه واقع در منطقه 19 نزدیکی اتوبان آزادگان تهران. جایی که معروف است به انبارهای ضایعات، بنگاههای آهنآلات و سمساریها و خرید و فروش وسایل دزدی. دله دزدی از پلها، سیمهای برق و تابلوهای راهنماییورانندگی یا هر چیز دیگر. پشت هر دیوارش هم حتما معتادی خمیده و تکیده به همین آجرهای غیرمجازی که روی هم بالا رفته است تکیه داده و از همین دست اجناس دزدی میفروشد.
جمعههای معروف خلازیر
جمعهها خلازیر شلوغتر از همیشه میشود. کف خیابان بازار بزرگی برپاست که همه چی در آن خرید و فروش میکنند. ورقههای فاضلاب، گوشی موبایل، اجزای موتور و سماور و حتی درهای پلاستیکی بطری. دله دزدها هرچه در طول هفته جمع کردهاند میآورند و نصف قیمت میفروشند. درست در میان همین ساختمانهای زهوار در رفته نیمهکاره با قابهای خالی پنجره.
چطور ساختمانسازی غیراصولی از لواسان به خلازیر رسید؟
اگر قبلا در لواسان و مناطق خوش آبوهوا با ساخت طبقات غیرمجاز و دیوارکشیهای غیرقانونی مواجه میشدیم، رشد قیمت زمین باعث شد که مناطق ارزانتر هم با همین اتفاقها روبهرو شوند. قیمت یک زمین 120 متری را آنجا یک میلیارد تومان گذاشتهاند و یک آپارتمان دو طبقه ساخته شده را تا 5 میلیارد تومان میفروشند. امسال رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر خطاب به شهردار زاکانی گفته بود در حالی که طبق قانون اینجا بیشتر از 3 طبقه ساختمان نمیشود ساخت ولی ساختمانهای 10طبقه غیرمجاز خلازیر به سرعت قارچ خودرو شبانه بالا میروند.
اخیرا در طرح آزادسازی زمین ولی قرار بود که با امضای قوه قضائیه همه غیرمجازها تخریب شوند. 50 واحد در زمستان قبل و 100هزار متر مربع در تیر ماه تخریب شدند. مثل دهانی که دندانهایش را بکشند جای آن همه ساختمان نیمه کاره را زمین های خالی خاکی گرفته و آواربرداریها هنوز ادامه دارد.
این آواربرداریهای داستاندار درست مثل همین دفعه همیشه هم راحت به پایان نمیرسند. برای مثال بهمن ماه در یکی از همین عملیاتها مالک ساختمان چند نفر را اجیر میکند که نیروهای پلیس حاضر در محل را مورد ضرب و شتم قرار دهند ولی خوشبختانه برخلاف اینبار منجر به مرگ کسی نمیشود.
دیروز صدای آواربرداری ماشینآلات تا آخر شب متوقف نشد. آفتاب رو به غروب و پر از گرد و خاک بود که اجساد را یکی یکی با برانکارد، در بین پارچههای سفید بیرون آوردند. رئیس هلالاحمر شهر ری که در محل حضور داشت به هفتصبح میگوید که این ساختمانهای غیرقانونی را کمتر از یکسال قبل با سازههای بتن و گاه با تیرآهن در ارتفاع 5 و 6 طبقه ساخته بودند.
اگرچه تا امروز خلازیر را با همان بازار سمساری و آهنآلات میشناختند اما از امروز به بعد میشود با نام خلازیر به یاد یک سوال مهم افتاد که شهرداری باید جواب آن را دهد. مالکان این محله در جنوب تهران چه کسانی بودند و چگونه روی زمین نامستعد ساختمانهای 10 طبقهای میساختند؟