۳۰هزار هکتار جنگلکاری برای مقابله با گرد و غبار
روزنامه هفت صبح | بعد از آنکه بسیاری از استانهای کشور پایان فروردین خود را در غبار گذراندند، بعضی از طرحهایی که چند سالی است مورد بیتوجهی بودند، خودی نشان دادند تا شاید با اجرایی شدن آنها کمی از غباری که از خارج از کشور به داخل میآید، کم شود. یکی از آنها طرح نهالکاری در مرز ایران و عراق بود. طرحی که در همین روزها که البته خوزستان درگیر غبار است، یکبار دیگر از آن یاد شده و آنطور که مسعود منصور، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفته «دو پارک جنگلی بزرگ در مسیر اربعین بین ایران و عراق ساخته خواهد شد.»
مرز مشترک ایران و عراق ۴۲۰ کیلومتر است و براساس پیشبینیهای انجام شده ۱۵هزار هکتار جنگلکاری درون ایران و ۱۵ هزار هکتار جنگلکاری در عراق انجام خواهد شد که ۸۲ کیلومتر از طول آن در داخل عراق طراحی شده و در دو طرف جاده و در ۲ ستون ۵ ردیفه نهالکاری انجام خواهد شد.
اما ماجرای درختکاری یا آنطور که منصور گفته پارک جنگلی به چند سال قبل برمیگردد. این طرح سال ۹۶ کلید خورد. آن زمان قرار شد تا گونههایی که در منطقه مهران کاشت میشود از گونههای کنار، رملیت و گونههای سازگار با منطقه باشد. در ابتدای شروع به کار این طرح در همان سال ۹۶، در استان واسط عراق که حدود یک هزار و ۶۰۰ هکتار است، ۱۰۰ هزار اصله نهال کاشت شد.
میان استان واسط عراق و ایلام، گستره وسیعی از مناطق بیابانی قرار دارد که قرار شد در چالههای حفر شده بیش از ۲ میلیون نهال دیگر غرس شود، اما طرح نهالکاری مشترک استانهای ایلام و واسط عراق با همان طرح نهالکاری سیدالشهدا تا پیش از آمدن کرونا کجدار و مریز پیش رفت و بعد از شیوع کرونا کنار گذاشته شد. البته در سال ۹۴ هم تفاهمنامهای با عراق بسته و قرار شده بود که از سال ۹۵ سالانه یک میلیون اصله نهال بهمنظور جنگلکاری در مناطق هممرز با ایران به عراق صادر شود اما این طرح هم چندان عملیاتی نشد.
حالا رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در روزهای اخیر و درباره درختانی که قرار است در ادامه این طرح کاشته شود گفته که برپایه فنی تصمیمگیری میشود که چه نهالی برای چه محیطی مناسب است، بنابراین در بخشی از این اراضی اکالیپتوس، در بخشی گیاه آکاسیا و در بخشی دیگر یک گونه کهور- که در عرصههای بیابانی و مایل به خشک کاشته میشود و با شرایط کمآبی سازگار است- کاشته خواهد شد.
او میگوید وظیفه تامین و تولید نهالها را ما تقبل کردهایم و در نهالستان شهرستان مهران تولید میشوند و چالهکنی و کاشت و مراقبت هم با مشارکت عراق انجام خواهد شد و بهطور کلی در هر هکتار ۱۵۰ اصله نهال کاشته میشود.برای پایان کار این پارکها زمان مشخصی تعیین نشده و حالا این پارکها قرار است وضعیت گردوغبار در مرز ایران و عراق را تا حدی سامان بدهند.
ایران اما در اطراف خود هشت کانون اصلی گردوغبار دارد که پنج کانون با وسعت حدود ۲۷۰ میلیون هکتار، در کشورهای حاشیه خلیجفارس واقع شدهاند. عراق اما ازجمله اصلیترین کانونها را در خود جای داده و گردوغبار سوریه و عربستان هم از همین منطقه به ایران میرسد. طرحهای مقابله با گردوغبار در عراق هم از اواخر دهه هشتاد شروع شد و تثبیت شنهای روان، به میدان آوردن مجامع بینالمللی مانند UNEP و GEF و مدیریت منابع آب ازجمله برنامههایی بود که با کشور عراق برای اجرای آنها به توافق رسیدند.
در سال ۹۱ هم درختکاری ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی اطراف کربلا برای مقابله با گردوغبار انجام گرفت و حالا باید منتظر ماند و دید درختکاری در منطقه خالی میان ایلام و استان واسط عراق، چقدر پیشرفت خواهد داشت و چه زمانی عملیاتی میشود.