کشف اولین اُمیکرون در خیابان کارگر تقاطع آلاحمد
روزنامه هفت صبح، نگین باقری | دیروز مهمترین خبر کرونایی ایران همین بود که اولین نمونه امیکرون بالاخره از راه رسید و به این ترتیب هشتاد و ششمین کشوری شدیم که اعلام کردیم این سویه وارد مرزهای ما هم شده است. اولین بار این خبر را پزشک آزمایشگاهی در امیرآباد تهران اعلام کرد. سه ساعت بعد از آن، وزارت بهداشت هم تایید کرد که جواب آزمایش مسافر میانسالی که از امارات به ایران آمده بود نشان داده که او مبتلا به این سویه جدید است. حالا باید در مقابل آن چه کنیم و نسبت به چه علائمی هوشیار باشیم؟ در این گزارش بخوانید.
امیکرون در کیت فناور برکت
ماجرای پیدا شدن امیکرون در ایران کمی با بقیه کشورها که از سوی وزارت بهداشت اعلام میشود متفاوت بود. اولین بار حدود ساعت ۹ صبح دیروز، دکتر اصغر عبدولی در اینستاگرام خودش نوشت که این نوع واریانت معروف به امیکرون را زیر نظر خودش در آزمایشگاهی در امیرآباد تهران پیدا کرده است. کیت تشخیص آن را هم پزشک دیگری به نام دکتر لطفینیا که استاد دانشگاه کاشان بوده طراحی کرده. آنها وقتی از جواب مثبت کیت خود مطمئن شدند که نتیجه تست را دو مرکز توالییابی مختلف در کشور هم تایید کردند.
اصغر عبدولی دانشیار گروه ویروسشناسی پاستور و فناور واکسن برکت هم هست و با اینکه در اینستاگرام ۱۶هزار فالوئر هم دارد، کسی زیاد او را در تلویزیون و مقابل دوربین رسانهها ندیده. او در اینستاگرامش نوشته که بامداد روز یکشنبه این ویروس را پیدا کردهاند. بعد هم در جواب به فرد دیگری پاسخ داده است که فرد مبتلا به امیکرون هر دو دُز واکسنش را هم زده بوده و با این حال مبتلا شده ولی در حال حاضر علائم شدیدی ندارد. سر همین موضوع هم گروهی از پزشکان به وزارت بهداشت اعتراض کردند و در کانال تلگرامیشان نوشتند که «این چه وضع اطلاع رسانی است؟ آیا مرجع این خبرها باید وزارتخانه باشد یا دکتر عبدولی؟» هرچه که بود خبر دستاورد دکتر عبدولی هم از سوی وزارت بهداشت تایید شد و هم رئیس انستیتو پاستور تایید کرد که این کیت در آزمایشگاههای آنها ساخته شده.
ماسک و دُز سوم، تنها راه موجود
همینطور که در جلسه اضطراری دیروز وزارت بهداشت اعلام شد، ماسک تنها چیزی است که میتواند عامل پیشگیریکننده از ابتلا به این سویه باشد. راه بعد دریافت دُز سوم واکسن است. روز پنجشنبه هفته گذشته سازمان جهانی بهداشت گفت که سینوفارم و اسپوتنیک عملکرد خوبی در برابر امیکرون نداشتند و تاکید کرد افرادی که هر دو دُز خود را از این دو واکسن زدند، دُز سوم را آسترازنکا تزریق کنند.
تجربه کشورهای اروپایی و آفریقایی نشان داده که سویه امیکرون بسیار بیشتر از آنچه در دلتا دیدیم سرایتپذیر است.
دکتر پیام طبرسی که در دو سال گذشته چهره او را زیاد در صدا و سیما و شبکههای اجتماعی دیدهایم گفته که کشور ما برای کنترل اینکه سویه جدید تبدیل به موج جدیدی نشود، فقط ۱۷روز وقت دارد. به گفته او در غیر این صورت میتواند تعداد ابتلاهای کشور تا سه هفته آینده ما را با موج ششم کرونا روبهرو کند. حتی از این حرف طبرسی هم مشخص است که سویه قبلی که به دلتا معروف بود چقدر سرعت آرامتری نسبت به امیکرون داشت. به خاطر اینکه در موج قبلی از زمان آمدن دلتا تا شکلگیری موج پنجم، ۱۰۰ روز زمان برد ولی حالا وزارت بهداشت برای تصمیم گیری درباره مدارس، کنسرتها و شاید بازگشت محدودیتهای شبانه ۱۷ روز بیشتر وقت ندارد.
وقتی از سرایت بالا حرف میزنیم، از چه حرف میزنیم؟
تمام تاکید اعضای جلسه اضطراری که دیروز در وزارتخانه برگزار شد این بود که امیکرون در سه روز، دو برابر میشود. این یعنی عدد هزار و ۹۰۰ مبتلای امروز میتواند تا روز چهارشنبه از سه هزار نفر هم بگذرد. بیشترین میزان ابتلا در دو سال گذشته با رکورد ۵۰ هزار تست مثبت حدودا ۴ ماه پیش رخ داد. اگر جلوی این موج گرفته نشود، بر اساس هشدار سازمان بهداشت جهانی که امیکرون تعداد مبتلایان را هر سه روز دو برابر میکند، تا ۱۲ روز دیگر به حدود ۶۰ هزار نفر میرسد.
در این روزهای گذشته اوضاع به چه منوال بوده؟ بیستم آذرماه تعداد ابتلا در کشور ما به هزار و ۶۰۰ نفر رسیده بود ولی از بیست و یکم تا بیست و ششم دوباره این نمودار سیر صعودی پیدا کرد. وقتی از سرایت بالا حرف میزنیم یعنی مثلا در انگلیس دو روز پیش ۹۰ هزار و ۲۰۰ نفر مبتلا وجود داشت ولی این عدد پنج روز پیش برابر با ۷۴ هزار نفر بوده است. در فرانسه هم آخرین آمار ۶۱ هزار مبتلا را نشان میدهد ولی پنج روز قبل از این عدد تعداد مبتلایان این کشور ۱۲ هزار نفر بوده است.
آیا امیکرون کشندهتر است؟
نه. امیکرون تا اینجای کار کشندگی بیشتر از دلتا نداشته است اما عضو کمیته علمی کشوری کرونا گفته که امیکرون هم دائم درحال جهش است و ترکیب این جهشها ممکن است منجر شود که کشندگی در این سویه هم افزایش پیدا کند. با این حال تا امروز مثلا در کشوری مثل انگلیس که نزدیک به ۱۰۰ هزار مبتلا داشته، هفت نفر با علائم سویه امیکرون فوت کردهاند. همچنین نرخ کلی مرگ و میر بر اثر کرونا تغییر محسوسی نداشته است.
امیکرون را چطور باید تشخیص بدهیم؟
دو راه وجود دارد: اول حساس شدن نسبت به علائم و راه دیگر تست آزمایشگاهی. تا همین روز پیش رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت گفته بود که در کشور ما فقط دو آزمایشگاه میتوانند این سویه را تشخیص دهند، اما روز پیش درست دو ساعت بعد از اعلام نمونه مشکوک سویه امیکرون، رئیس انستیتو پاستور مصاحبه کرد و گفت که آنها کیت تشخیص این بیماری را طراحی و بین ۵۰۰ آزمایشگاه کشور توزیع کردهاند.
علائم امیکرون؟ یک سرماخوردگی ساده
راه بعد این است که به تجربیات کشورهای دیگر مراجعه کنیم و ببینیم مبتلایان آنها چه علائمی داشتهاند که این کار را در همین گزارش انجام دادهایم. بر اساس اطلاعات مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها در آمریکا علائم شامل این موارد میشود: التهاب و درد گلو، بدن درد و سردرد ملایم. همچنین گزارشی مبنی بر این که حس بویایی و چشایی از دست میرود و اکسیژن خون پایین میآید وجود ندارد. این بیماری به خصوص در کودکان با ضایعههای پوستی شبیه جوش همراه خواهد بود.
در تایید همین موضوع پزشک دیگری در بریتانیا به اسکای نیوز گفته:« ۱۵ درصد کودکانی که به امیکرون مبتلا شده بودند، لکهها و دانههای پوستی حاد داشتند و در عین حال از ضعف و خستگی، سردرد و بیاشتهایی مینالیدند.» پزشکان در محافل مختلف میگویند که سرفه، خستگی، گرفتگی بینی و آبریزش هم علائم مشاهدهشده دیگر این بیماری هستند که در گزارش مرکز بیماریهای آمریکا هم به آن اشاره شده. از آن طرف یکی از مدیران مرکز پزشکی آفریقای جنوبی که اولین بار این سویه جدید را پیدا کرد گفته که بسیاری از این بیماران از تعریق شبانه رنج میبرند و تاکید کرده است که « علائم بیماران بیشتر شبیه یک عفونت ویروسی طبیعی بود.»
همچنین پزشکان مختلف گفتهاند که گلودرد در سویه امیکرون ممکن است به شکل خارش ظاهر شود. این را یک پزشک اهل آفریقای جنوبی هم تاکید کرده است. به گفته تیمی از پزشکان این کشور تب معمولا کمتر در بین بیماران مشاهده شده اگر هم کسی تب داشته این افزایش درجه حرارت بدن به شکل خفیف بوده. آخرین تحقیق موجود درباره علائم بیماری حاصل بررسی ۵۲ هزار مبتلای کرونا در هفتههای اخیر بوده که به این نتیجه رسیدند علائم گونه امیکرون ویروس کرونا معمولاً خفیف و شبیه علائم سرماخوردگی است.