بیوگرافی علیرضا خمسه، وی هنرمندی است که با لبخندش، خاطرات چندین نسل از ایرانیان را پیوند زده است. او را نه فقط به عنوان یک کمدین، بلکه به عنوان یکی از آکادمیک‌ترین و تکنیکی‌ترین بازیگران سینما و تئاتر ایران می‌شناسند. مردی که از کوچه‌پس‌کوچه‌های تهران تا کلاس‌های درس پانتومیم در پاریس را پیمود تا به «آقای خنده» ایران بدل شود. در ادامه، بیوگرافی کامل علیرضا خمسه را از تولد تا اوج شهرت و جزئیات زندگی خصوصی او بررسی می‌کنیم.

 


بیوگرافی کوتاه علیرضا خمسه

  • نام کامل: علیرضا خمسه‌نیا

  • تاریخ تولد: ۹ بهمن ۱۳۳۱

  • محل تولد: تهران (محله پامنار)

  • تحصیلات: لیسانس روان‌شناسی از دانشگاه شهید بهشتی؛ گذراندن دوره‌های پانتومیم و بازیگری در فرانسه

  • شروع فعالیت: سال ۱۳۵۴ با تئاتر و سال ۱۳۶۰ با سینما (فیلم مرگ یزدگرد)

  • همسر: مروارید پورشفیقی (ازدواج دوم)

  • فرزندان: احمدرضا (از ازدواج اول)، درسا و گلسا (از ازدواج دوم)

  • شهرت ویژه: نقش «باباپنجعلی» در سریال پایتخت و اجرای برنامه‌های «هوشیار و بیدار»

  •  


    دوران کودکی و خانواده؛ از تهران تا بروجن

    علیرضا خمسه در نهمین روز از بهمن‌ماه سال ۱۳۳۱ در محله قدیمی پامنار تهران به دنیا آمد. خانواده او پرجمعیت بود؛ او ۴ برادر و ۴ خواهر دارد که نشان از حال و هوای گرم و شلوغ خانه‌های آن زمان دارد. پدر علیرضا کارمند اداره برق (و در برخی منابع اداره راه) بود و به دلیل ماهیت شغل پدر، خانواده مدتی را در شهر بروجن سپری کردند. علیرضا دوران دبستان خود را در مدرسه «ادیب» بروجن گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به تهران بازگشتند.

    خمسه از همان کودکی به روان‌شناسی و رفتار انسان‌ها علاقه‌مند بود، به طوری که پس از اخذ دیپلم از دبیرستان امیرکبیر، وارد دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق) شد و در رشته روان‌شناسی فارغ‌التحصیل گردید. اما روح او با هنر عجین شده بود.

     


    هجرت به فرانسه؛ آموختن هنر بدن و پانتومیم

    یکی از نقاط تمایز علیرضا خمسه با سایر کمدین‌ها، دانش آکادمیک او در زمینه «میمیک» و «پانتومیم» است. او در سال ۱۳۵۷، در آستانه تحولات سیاسی ایران، راهی فرانسه شد. خمسه به مدت یک سال و نیم در مدرسه «ون‌سن»، «آتلیه اگوستوبوال» و «آتلیه سیته یونیورسیته» پاریس، دوره‌های تخصصی حرکات بدنی، بازیگری و پانتومیم را زیر نظر اساتید برجسته گذراند. این دانش بعدها به او کمک کرد تا با استفاده از خطوط چهره و انعطاف بدنش، کمدی متفاوتی را در سینمای ایران پایه بگذارد.


    زندگی شخصی؛ ازدواج‌ها و فرزندان

    زندگی خصوصی علیرضا خمسه همواره با آرامش همراه بوده، هرچند او تجربه دو بار ازدواج را در کارنامه دارد:

     

    ازدواج اول و جدایی

    خمسه برای اولین بار در سال ۱۳۶۲، زمانی که در ابتدای راه شهرت بود، ازدواج کرد. حاصل این زندگی یک پسر به نام احمدرضا است. اما این پیوند دوام زیادی نداشت و به طلاق ختم شد. همسر سابق و پسرش سال‌هاست که در اسپانیا زندگی می‌کنند و احمدرضا نیز در حوزه‌های هنری مانند موسیقی و بازیگری فعالیت‌هایی داشته است. خمسه در مصاحبه‌ای اعلام کرد که علت جدایی، ازدواج در سن پایین و برخورد احساسی با مشکلات بوده است.

    ازدواج دوم با مروارید پورشفیقی

    او در سال ۱۳۷۲، در سن ۴۱ سالگی، با مروارید پورشفیقی ازدواج کرد. مروارید پورشفیقی خود از چهره‌پردازان و گریمورهای سینما و تلویزیون بود که پس از ازدواج، برای تمرکز بر تربیت فرزندان، کار حرفه‌ای را کنار گذاشت. ماجرای آشنایی آن‌ها نیز جالب است؛ آن‌ها همسایه بودند و پدرانشان رفاقت دیرینه‌ای داشتند.

    حاصل این ازدواج دو دختر به نام‌های درسا و گلسا است. درسا در رشته کامپیوتر تحصیل کرده و گلسا دختر کوچک خانواده است.

     


    شروع بازیگری؛ از مرگ یزدگرد تا کمدی‌های کلاسیک

    خمسه فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۵۴ با گروه تئاتر «پیاده» آغاز کرد. اما ورود او به سینما با یک اثر بسیار جدی و کلاسیک همراه بود: فیلم «مرگ یزدگرد» به کارگردانی بهرام بیضایی در سال ۱۳۶۰. با اینکه شروع او با یک نقش جدی بود، اما فیزیک چهره و توانایی او در تیپ‌سازی باعث شد کارگردانان کمدی به سراغش بیایند.

    در دهه ۶۰ و ۷۰، او به ستاره بی‌چون و چرای فیلم‌های کمدی-فانتزی تبدیل شد. فیلم‌هایی مثل «آپارتمان شماره ۱۳»، «دو نفر و نصفی» و «جیب‌برها به بهشت نمی‌روند» او را به اوج شهرت رساندند. اما اوج محبوبیت او در تلویزیون با برنامه «هوشیار و بیدار» (در کنار محسن یوسف‌بیک) اتفاق افتاد که برای کودکان آن دهه، خاطرات فراموش‌نشدنی ساخت.

     


    نقش ماندگار باباپنجعلی در پایتخت

    علیرضا خمسه در دهه ۸۰ و ۹۰ نیز با انتخاب‌های هوشمندانه، حضور خود را در سطح اول هنر ایران حفظ کرد. اما بدون شک، متفاوت‌ترین نقش کارنامه او، «باباپنجعلی» در سریال پایتخت است. او با گریمی سنگین و بازی در نقش پیرمردی که دچار آلزایمر است، توانست شخصیتی را خلق کند که تک‌تک دیالوگ‌هایش (مانند «ناهار نخردیم!») به تکیه‌کلام‌های مردم تبدیل شد. او در ۵ فصل از این سریال حضور داشت و در نهایت در فصل ششم از داستان حذف شد.


    علایق و فکت‌های جالب

    • مدرس دانشگاه: او علاوه بر بازیگری، سال‌ها در دانشگاه‌های معتبری همچون دانشگاه تهران، سوره و دانشگاه سینما تئاتر به تدریس بازیگری پرداخته است.

  • عشق به روان‌شناسی: او همیشه گفته است که تحصیل در رشته روان‌شناسی به او کمک کرده تا شخصیت‌های فیلمنامه‌ها را بهتر تحلیل و درونی‌سازی کند.

  • تأسیس مکتب سینما: در سال ۱۳۷۸، او آموزشگاه بازیگری مخصوص کودکان و نوجوانان را با نام «مکتب سینما» راه اندازی کرد.

  • فعال صنفی: خمسه از اعضای هیئت مؤسس انجمن بازیگران سینمای ایران بوده و چندین دوره در شورای مرکزی این انجمن فعالیت کرده است.