دورهمی خودروسازان منجر به تحول نمی‌شود
روزنامه هفت صبح، سارا غضنفری | دقیقا امروز سه‌شنبه 23 آبان ماه، دومین نمایشگاه تحول صنعت خودرو برگزار می‌شود. اولین نمایشگاه تحول، شهریور 1401 در دوره وزیر قبلی صمت یعنی فاطمی‌امین برگزار شد و حالا دومین نمایشگاه آغاز به کار می‌کند و همانطور که از نامش پیداست، باید دید ظرف این یک سال صنعت خودرو دقیقا چه تحولی داشته است که حتی برخی خودروسازان کوچک بخش خصوصی هم با فشار و اجبار مجبور به شرکت در این نمایشگاه بشوند و غرفه‌ای متری 950 هزار تا یک میلیون تومان اجاره کنند تا مثلا تک‌محصول خود را نشان دهند!
محصولی که داخلی‌سازی چندانی نشده و همچنان مونتاژی است. ولی اگر یک میلیارد تومان هزینه نکنند و غرفه‌ای نداشته باشند، تحت فشار قرار می‌گیرند که بعدها دست شما زیر سنگ ما خواهد بود! دومین نمایشگاه تحول صنعت‌خودرو از امروز ۲۳ آبان ماه با محوریت و تمرکز بر خودروهای برقی آغاز خواهد شد.
براساس آنچه اعلام شده است، این نمایشگاه با هدف تبیین دستاوردهای برنامه تحولی صنعت خودرو در دولت سیزدهم و اشاعه فناوری‌های نوین در صنعت خودروسازی (خودروهای برقی، متصل، خودران و حمل و نقل اشتراکی)، با رویکرد گفتمان‌سازی کاربرد خودروی برقی در سطح مردم و حاکمیت به عنوان یک ضرورت ملی برای مقابله با چالش‌های زیست محیطی کشور با مشارکت شرکت‌های صنایع خودروسازی، دستگاه‌های اجرایی همکار در پروژه برقی‌سازی ناوگان حمل و نقل عمومی کلانشهرها، انجمن‌های علمی، صنفی و تخصصی، شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی و اپراتورهای مخابراتی برگزار می‌شود.
اتفاقا برگزاری این نمایشگاه برای خودروسازان بزرگ بخش خصوصی و دولتی خوب است؛ اگر محصول جدیدی که متحول شده باشد برای ارائه در این نمایشگاه داشته باشند اما بررسی کنیم در این یک سال واقعا چه تحولی در صنعت خودرو رخ داده است؟
چه تحولی داشته‌ایم؟
وقتی اسمش را می‌گذاریم «نمایشگاه تحول صنعت خودرو» یعنی تحول در حوزه‌های مختلف که با زمانبندی انجام می‌شود. وقتی می‌گویید «تحول در حوزه صنعت خودرو» که خودش لوکوموتیو صنایع دیگر است و 60 صنعت دیگر هم با آن درگیر هستند. وقتی یک خودروی معمولی مثل پراید فقط 4500 قطعه دارد، یعنی اگر می‌خواهید تحول ایجاد کنید، باید یک سال تیم تحقیقاتی کار کند، برنامه بچیند، آزمون و خطا کند تا بعد از سه تا پنج سال تلاش بلکه تحول ایجاد شود؛ که این هم در بستر یک اقتصاد باثبات اتفاق خواهد افتاد.
از سوی دیگر، این صنعت به‌طور عمده دولتی بوده و بخشی خصوصی هم متاثر از تصمیمات دولتی است. پس وقتی می‌خواهیم تحول ایجاد کنیم، نیاز به سرمایه‌گذاری و نقشه استراتژیک بلند‌مدت داریم که بخش دولتی باید این موضوع را برعهده بگیرد. حالا چگونه می‌شود ظرف یک سال این صنعت پیچیده دچار تحول شود؟
خودروهای امسال با سال گذشته چه تفاوتی دارند؟
این واقعیت را نمی‌شود منکر شد، خودروهایی که امسال به نمایشگاه می‌آیند همان خودروهای پارسال هستند؛ برخی خودروسازان خصوصی فقط پلتفرم را جلو برده‌اند. البته که برای خودروسازان بزرگ بخش خصوصی این نمایشگاه مناسب است اما خودروساز خصوصی‌ای که فقط یک محصول در سبدش دارد، چرا باید در این نمایشگاه غرفه بگیرد؟
غرفه‌ای که فقط نزدیک به یک میلیارد تومان با هزینه‌ها برایش آب می‌خورد. در حالی که پلتفرم ماشین‌هایش همان است و تغییری نکرده . چه اتفاق عجیبی رخ داده که بگوییم متحول شده‌اند. دو خودروساز دولتی جاده مخصوص هر‌چه در مرکز تحقیقات‌شان داشتند، سال قبل به نمایشگاه آوردند. پلتفرم‌ها هم که تعریف چندانی ندارند که بگوییم دچار تحول شده‌اند. خودروساز کوچک خصوصی هم که مونتاژکاری می‌کند داخلی‌سازی نشده، پس درنتیجه تحولی ایجاد نشده است.
ورود خودروهای برقی
فشار وزارت صمت برای برقی‌سازی خودروها تنها دلیل آمدن به این نمایشگاه است که خودروهای برقی طبق اعلان‌ها به این نمایشگاه خواهند آمد اما به این نکته‌ای که در ذیل اشاره خواهیم کرد که نه خودروساز بخش خصوصی که چاره‌ای جز شرکت در این نمایشگاه ندارد، بلکه وزارت صمت باید توجه کند.
اگر قرار بر داشتن خودروی برقی است باید زیرساخت‌ها در ابتدا حاضر کنید که براساس استانداردهای معتبرترین موسسات دنیا باشد. برقی کردن خودروها به این سادگی بدون زیرساخت ممکن نیست. حالا چند خودرو هم به اجبار به نمایش دربیاید؛ آیا زیرساخت‌ها حاضر است؟
نمایشگاه پشت نمایشگاه چه تحولی دارد
چهار نمایشگاه از اول سال در کشور داشتیم. هنوز جوهر نمایشگاه اصفهان خشک نشده می‌گویند بیایید نمایشگاه تحول صنعت خودرو؛ همه این خودروها در نمایشگاه‌ها فقط نمایش داده می‌شوند. این نمایشگاه منبع درآمدزایی وزارت صمت شده است.وزارتخانه برای هر متر غرفه 980 هزار تومان پول گرفته است.
در حال حاضر که وضع اقتصاد به این شکل است و به گفته فرهاد به‌نیا، سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو در نشست خبری روز دوشنبه، (صنعت خودروسازی امروز ۲۰۰ همت زیان انباشته، ۱۸۰ همت بدهی بانکی، ۵۰ همت بدهی به قطعه‌سازان و ۲۰ همت خرید دین به قطعه‌سازان دارند.) چرا هزینه روی شانه‌های خودروسازان گذاشته می‌شود. از نمایشگاه تحول پارسال تا امسال 30 هزار میلیارد تومان زیاد انباشته خودروسازان زیاد شده است.
این گزینه‌ها خبری از تحول نمی‌دهد
فقط کافیست وضعیت صنعت خودرو را بررسی کنیم تا ببینیم کدام وعده و خبردرمانی محقق شده است.
1/ زیان انباشته خودروسازان افزایش پیدا کرده است
2/ میزان تولید کاهش پیدا کرده و در بهترین حالت مشابه سال گذشته است
3/ بدهی قطعه‌سازان افزایش یافته است
4/ تعمیق داخلی‌سازی هم افزایش پیدا نکرده است
5/ میزان صادرات هم مشابه سال قبل است
6/ خصوصی‌سازی هم که نشد
7/ واردات هم قطره‌چکانی است
8/ خودروهای دست‌دوم هم در سایه اخبار پلاک کردن وارداتی‌ها گم شدند و می‌گویند آیین‌نامه تحت بررسی کارشناسان است
9/ در بخش دریافت ارز هم خودروساز بخش خصوصی و هم دولتی هردو دچار مشکل هستند و صف دریافت ارز تشکیل شده است.
پس دقیقا از سال گذشته تاکنون چه چیزی در این صنعت متحول شده است. در پایان باید گفت متری یک میلیون تومان غرفه فروختن برای اینکه در نمایشگاه باشید، تحول نیست؛ با اجبار به نمایشگاه آوردن خودروسازان هم تحول محسوب نمی‌شود. در انتها هر دو وزیر سابق و فعلی انگار با یکدیگر فرق چندانی ندارند و فقط به خبردرمانی روی آورده‌اند.
