به گزارش هفت صبح، در ادامه تشدید تنش‌ها میان واشینگتن و کاراکاس، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از صدور دستور «محاصره کامل و همه‌جانبه» نفتکش‌هایی خبر داد که به ونزوئلا وارد می‌شوند یا از این کشور خارج می‌شوند؛ اقدامی که فشار بر دولت نیکلاس مادورو را به سطحی بی‌سابقه رسانده و نگرانی‌ها درباره احتمال رویارویی نظامی را افزایش داده است.

ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» با تأکید چندباره بر عبارت «محاصره کامل و همه‌جانبه»، اعلام کرد که نیروها و تجهیزات نظامی آمریکا به‌طور گسترده در منطقه مستقر شده‌اند و این حضور می‌تواند بیش از پیش گسترش یابد. او هدف این اقدام را وادار کردن ونزوئلا به بازگرداندن «نفت، زمین و دارایی‌هایی» دانست که به ادعای او از آمریکا «دزدیده شده‌اند».

رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد ونزوئلا اکنون «به‌طور کامل توسط بزرگ‌ترین ناوگان نظامی تاریخ آمریکای جنوبی محاصره شده» و هشدار داد این فشارها تا زمان بازگرداندن دارایی‌های مورد ادعای واشینگتن ادامه خواهد داشت. این مواضع، فراتر از ادعاهای پیشین آمریکا درباره مقابله با قاچاق مواد مخدر، به‌طور آشکار بر منافع اقتصادی، به‌ویژه نفت، تمرکز دارد.

ترامپ همچنین در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: «آمریکا دیگر به هیچ‌کس اجازه عبور نخواهد داد. دولت ونزوئلا به‌طور غیرقانونی حقوق نفتی آمریکا را تصاحب کرده است. آن‌ها نفت ما و حقوق انرژی ما را گرفتند؛ ما آن را می‌خواهیم و پس می‌گیریم.»

این تصمیم در حالی اعلام شده که اقتصاد ونزوئلا پیش‌تر نیز تحت فشار شدید تحریم‌های نفتی آمریکا قرار داشت و در ماه‌های اخیر، با توقیف یک نفتکش حامل نفت ونزوئلا و تشدید محدودیت‌ها علیه بخش انرژی این کشور، وضعیت بحرانی‌تر شده است. ترامپ همچنین تهدید کرده که گزینه حملات نظامی در خاک ونزوئلا نیز می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.

واکنش ونزوئلا

دولت ونزوئلا در واکنش، این اقدام را «تهدیدی خطرناک و بی‌پروا» توصیف کرد. کاراکاس در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که ترامپ در پی تحمیل یک «محاصره نظامی دریایی» با هدف غارت منابع این کشور است و این اقدام را نقض آشکار حقوق بین‌الملل دانست. دولت ونزوئلا همچنین اعلام کرد نماینده این کشور در سازمان ملل، این موضوع را به‌طور رسمی پیگیری خواهد کرد.

وزیر خارجه ونزوئلا نیز در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل خواستار محکومیت توقیف نفتکش و بازگرداندن نفت مصادره‌شده شد و تأکید کرد هیچ مجوزی از سوی شورای امنیت برای اقدام علیه ونزوئلا یا تجارت نفت این کشور صادر نشده است.

نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، با اشاره به سخنان ترامپ درباره «نفت و زمین» گفت این اظهارات «چهره واقعی» سیاست آمریکا را آشکار می‌کند. به گفته او، هدف اصلی واشینگتن نه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، بلکه تغییر رژیم و تسلط بر منابع طبیعی ونزوئلاست. مادورو تأکید کرد آمریکا به‌دنبال روی کار آوردن «دولتی دست‌نشانده» است که حاکمیت و ثروت ملی کشور را واگذار کند؛ سناریویی که به گفته او «هرگز محقق نخواهد شد».

افزایش حضور نظامی و نگرانی از تشدید تنش

این تحولات هم‌زمان با افزایش چشمگیر حضور نظامی آمریکا در اطراف ونزوئلا رخ داده است. هفته گذشته نیروهای آمریکایی یک نفتکش را در نزدیکی سواحل ونزوئلا توقیف کردند و یک ناو هواپیمابر پیشرفته نیروی دریایی آمریکا نیز در منطقه مستقر شده است. دولت ترامپ همچنین مجموعه‌ای از حملات هوایی و دریایی علیه شناورهایی را که «قایق‌های قاچاق مواد مخدر» خوانده شده‌اند، در دریای کارائیب و شرق اقیانوس آرام انجام داده که بنا بر گزارش‌ها دست‌کم ۹۵ کشته بر جا گذاشته است.

ترامپ گفته است که حملات زمینی علیه اهدافی در ونزوئلا نیز «در حال بررسی» است؛ موضوعی که واکنش انتقادی برخی قانون‌گذاران و کارشناسان حقوقی در آمریکا را به دنبال داشته است.

در همین حال، کارشناسان حقوق بین‌الملل هشدار داده‌اند که محاصره دریایی، بر اساس برخی معاهدات بین‌المللی، می‌تواند به‌عنوان «اقدام جنگی» تلقی شود؛ اقدامی که طبق اسناد تاریخی آمریکا، معمولاً تنها در شرایط جنگ رسمی یا عملی قابل توجیه است.