نحوه محاسبه قیمت خودروهای وارداتی
روزنامه هفت صبح، دکتر فرهاد احتشامزاد؛ کارشناس حوزه واردات خودرو| اولین پارامتر اصلی در محاسبه قیمت خودروهای وارداتی، حقوق ورودی است. حقوق ورودی عبارت است از مجموع حقوق گمرکی (عددی متغیر) و سود بازرگانی (ثابت و برابر با 4 درصد). لذا اگر تعرفه واردات خودرویی 70درصد است، 66 درصد آن حقوق گمرکی و 4 درصد آن سود بازرگانی است. بر اساس آخرین ابلاغیه دولت در خردادماه 1402، جدول خلاصهسازی شده حقوق ورودی خودروهای وارداتی به شرح ذیل است:
نحوه استفاده از این جدول به این صورت است که بهطور مثال برای خودروی وارداتی با حجم موتور 1800 سیسی با موتور بنزینی ابتدا در ردیف سبز، ردیف آن را تعیین (حجم موتور ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سیسی) و سپس از ستون زرد رنگ و براساس نوع سوخت خودرو، حقوق ورودی را مشخص میکنیم. لذا حقوق ورودی برای این خودروی مورد مثال، 95 درصد است.
حال برای ادامه فرآیند تعیین قیمت لازم است قیمت خرید خودرو در مبدا را مشخص کنیم. برای مثال اگر خودرویی در کشور امارات با قیمت 15 هزار دلار آمریکا خریداری شده باشد، با احتساب نرخ ارز آزاد برای این خودرو که در روز جاری (شنبه) قریب به 50 هزار تومان است، قیمت خرید این خودرو در امارات 750 میلیون تومان است( عامل اول).
اگر برای مثال، هزینه حمل این خودرو از امارات به بندرعباس را نیز عددی مانند هزار دلار منظور کنیم، هزینه تمام شده دلاری این خودرو 15+1 و برابر با 16 هزار دلار در گمرک ورودی ایران (در مثال ما بندرعباس) و این عدد مبنای محاسبه حقوق گمرکی است. از آنجا که نرخ ارز گمرکی در سال جاری برابر با 27500 تومان تعیین شده و حقوق ورودی خودروی مورد مثال را نیز پیشتر از جدول بالا 95 درصد به دست آوردهایم، لذا حقوق ورودی این خودرو برابر با 95 درصد 16 هزار دلار با نرخ دلار 27500 تومان و حقوق گمرکی این خودرو 418 میلیون تومان است (عامل دوم).
بخوانید:
قیمت قطعی و ویژگی خودروهایی که در تیر ۱۴۰۳ در سامانه فروش خودرو عرضه شدهاند
سایر هزینههای خودروی وارداتی
اکنون باید سایر عوامل هزینهای را به مجموع قیمتهای فوق اضافه کنیم. مبنای محاسبه هزینه در هر یک از این پارامترها عمدتا به صورت درصدی از عدد حقوق گمرکی خودرو است. اگرچه سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در سال 1393 ضوابط قیمتگذاری خودروهای وارداتی را به جز دو عامل اشاره شده در بالا، 13 پارامتر عنوان کرده بود اما به مرور زمان براساس اسناد مهم بالادستی مانند برنامه توسعه و برنامه بودجه سالانه این پارامترها تغییر و تعداد آنها افزایش یافتهاند.
طبق آخرین مطالعات انجام شده، این پارامترها اگرچه براساس نوع سوخت، میزان مصرف سوخت، نوع حمل، نوع گمرک و رتبه انرژی خودرو میتوانند متفاوت باشند اما در بیشترین حالت هزینهای، 20 پارامتر موثر دیگر علاوه بر دو عامل بالا وجود دارند که از مهمترین آنها میتوان گواهی اسقاط خودروی فرسوده - عوارض واردات خودروهای سواری - عوارض و هزینه شمارهگذاری و دارایی - عوارض توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی - هزینه بازرسی فنی خودرو - هزینه هلال احمر - هزینه استاندارد - هزینه نقل و انتقال دارایی - هزینه توزیع و کمیسیون فروش و سود واردکننده خودرو با تعهد ارائه گارانتی و توسعه شبکه خدمات را نام برد.سهم این هزینهها از قیمت نهایی برای خودرویی مانند خودروی مورد اشاره در این مثال، حدود 156 درصد حقوق گمرکی است و لذا سایر هزینههای واردات این خودرو مبلغی در حدود 654 میلیون تومان میشود. (عامل سوم).
حال متوجه خواهید شد که در نظر گرفتن قیمت خودرو در کشور دیگری مانند امارات، صرفا درنظرگیری بخشی از مسئله است که در صورت آدرس غلط دادن، سبب گمراهی مخاطبان خواهد شد. در مثال فوق، خودروی 15 هزار دلاری پس از فروش بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده، قیمتی معادل یک میلیارد و 822 میلیون تومان خواهد داشت که به معنای ارزش دلاری تقریبی قیمت تمام شده با نرخ حدود 122 هزار تومان است!
از آنجا که بر اساس توضیحات بالا متوجه شدیم که مبنای محاسبه هزینه در عامل دوم و سوم با سهم عمده این دو عامل در قیمت تمام شده، حقوق گمرکی خودرو است، لذا هرگونه تغییر در حقوق ورودی گمرکی یا ارز محاسباتی گمرکی، تاثیر مستقیم و متناظر در قیمت تمام شده خواهد داشت.
بر اساس ردیف بودجه 110402 با نام «حقوق ورودی خودرو» در بودجه سال 1402، متوجه میشویم درآمد انتظاری دولت صرفا از محل حقوق ورودی (عامل دوم) قریب به 32 هزار میلیارد تومان است. از آنجا که واردات خودروی بالای 2500 سیسی ( به دلیل تعریف غلط از خودروی لوکس) و نیز خودروی با ارزش بیش از 20 هزار یورو ممنوع است، لذا نرخ موثر حقوق ورودی گمرکی با درنظر گیری قیمت 15 هزار دلاری برای خودروهای وارداتی، در بالاترین مقدار 135درصد و در کمترین مقدار 15 درصد است که به ترتیب نمایانگر نیاز به واردات حداقل و حداکثری بین 57 هزار تا 517 هزار دستگاه خودرو در سال 1402 برای حصول این ردیف بودجه است!اگرچه آمار گمرک در هفت ماهه اول سال جاری عدد تقریبی 3400 دستگاه خودروی سواری را نشان میدهد اما هنوز تا پایان سال، چهار ماه و نیم دیگر زمان باقی است!
