چرخ‌وفلک قدرت در کاخ ماتینیون| لکورنو؛ رکورددار کوتاه‌ترین دولت
سباستین لکورنو تنها ۲۷ روز پس از انتصاب، به پنجمین «نخست‌وزیر سابق» فرانسه در دو سال گذشته تبدیل شد
هفت صبح| فرانسه دوباره در بحران سیاسی فرو رفت. سباستین لکورنو، چهره‌ای نزدیک به امانوئل مکرون که کمتر از یک ماه پیش به نخست‌وزیری رسیده بود، دوشنبه‌شب در اقدامی غیرمنتظره استعفای خود را تقدیم رئیس‌جمهور کرد. استعفایی که تنها چند ساعت پس از اعلام ترکیب کابینه جدیدش رخ داد و موجی از ناباوری رادر پاریس برانگیخت. لکورنو که پیش‌تر وزیر دفاع بود، پس از روزها رایزنی با احزاب و جناح‌های مختلف، شامگاه یکشنبه کابینه‌ای مشابه دولت پیشین را معرفی کرد؛ امری که به‌سرعت با واکنش تند همه جناح‌ها، از راست افراطی تا چپ میانه، روبه‌رو شد.
مخالفان این اقدام را «بازگشت به گذشته‌ای شکست‌خورده» توصیف کردند. در نخستین ساعات دوشنبه، لکورنو در سخنرانی کوتاهی در حیاط کاخ ماتینیون گفت: «من آماده سازش بودم اما هر حزب می‌خواست برنامه کامل خود را بر دیگری تحمیل کند. سیاست، بدون گفت‌وگو و مصالحه، فلج می‌شود. همیشه باید مصالح کشور را بر منافع حزبی ترجیح داد.» به این ترتیب، مکرون در حالی با پنجمین استعفای پیاپی نخست‌وزیر خود در دو سال گذشته مواجه شد که پارلمان فرانسه بیش از هر زمان دیگر دچار چنددستگی و فرسایش سیاسی است.
زلزله در بازارهای مالی پاریس
تنها ساعاتی پس از اعلام خبر استعفا، بازارهای مالی فرانسه واکنشی تند نشان دادند. شاخص بورس پاریس بیش از دو درصد سقوط کرد و سهام بانک‌های بزرگ همچون سوسیه‌ته‌ژِنِرال، بی‌اِن‌پی پاریبا و کردی آگریکول بین چهار تا شش درصد از ارزش خود را از دست دادند. بازده اوراق قرضه دولتی نیز هشت واحد پایه افزایش یافت و فاصله میان اوراق فرانسوی و آلمانی به بالاترین سطح از ژانویه رسید که نشانه‌ای از نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده سیاسی و اقتصادی این کشور است.
یورو نیز در برابر دلار افتی ۰.۶۵ درصدی را تجربه کرد و به پایین‌ترین سطح چندماهه خود رسید. تحلیلگران اقتصادی این نوسان را نه فقط واکنشی به استعفای ناگهانی لکورنو، بلکه نتیجه عدم اطمینان فزاینده نسبت به سیاست مالی دولت مکرون دانستند، دولتی که باید بودجه ریاضتی سال آینده را در پارلمانی ازهم‌گسیخته به تصویب برساند. گفتنی است، فرانسه هم‌اکنون سومین کشور بدهکار اتحادیه اروپا پس از یونان و ایتالیاست و نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی‌اش نزدیک به دو برابر سقف مجاز تعیین‌شده در مقررات اتحادیه است.
طوفان سیاسی در پاریس
در صحنه سیاسی، استعفای لکورنو فرصتی طلایی برای مخالفان فراهم کرد. مارین لوپن، رهبر جریان راست افراطی، سقوط و ظهور دولت‌های پیاپی در دوران مکرون را «نمایشی رقت‌انگیز از تکرار» خواند و خواستار انحلال فوری مجلس ملی و برگزاری انتخابات زودهنگام شد. هم‌حزبی او، ژوردن باردلا، نیز اعلام کرد: «بدون بازگشت به رأی مردم، بازگشت به ثبات ممکن نیست.»
در سوی دیگر، چپ‌گرایان نیز توپ را به زمین مکرون انداختند. ائتلاف چپ موسوم به «فرانسه نافرمان» خواستار تشکیل دولت ائتلافی جدیدی با حضور سوسیالیست‌ها، سبزها و کمونیست‌ها شد، پیشنهادی که تاکنون پاسخی از کاخ الیزه نگرفته است. با این حال، مکرون همچنان بر موضع خود ایستاده و تأکید کرده است: «استعفای یک نخست‌وزیر به معنای بحران نهاد نیست.» او بارها گفته قصد انحلال پارلمان یا استعفای خود را ندارد.
پژواک اروپا از پاریس تا برلین
در برلین، سخنگوی دولت آلمان گفت: «فرانسه باثبات، ضامن اروپای باثبات است.» هرچند او افزود که دلیلی برای تردید در ثبات فرانسه نمی‌بیند اما لحن محتاطانه‌اش نشان از نگرانی شرکای اروپایی از خلأ سیاسی در قلب اتحادیه اروپا داشت. از رم تا مادرید نیز، رهبران اروپایی خواستار حفظ آرامش در بازارها و تداوم گفت‌وگو میان جناح‌های فرانسوی شدند. تحلیلگران در بروکسل هشدار می‌دهند که هرگونه بی‌ثباتی در دومین اقتصاد منطقه یورو می‌تواند بر اعتماد سرمایه‌گذاران به کل اتحادیه تأثیر منفی بگذارد.
لکورنو؛ رکورددار کوتاه‌ترین دولت
با استعفای لکورنو، او سه رکورد تاریخی ثبت کرد: کوتاه‌ترین دوران نخست‌وزیری در تاریخ فرانسه با ۲۷ روز در قدرت، طولانی‌ترین دوران بدون تشکیل دولت (۲۶ روز از زمان انتصاب تا اعلام کابینه) و تنها نخست‌وزیری که حتی فرصت ارائه بیانیه سیاست‌های کلی خود را نیافت. کارشناسان سیاسی فرانسه معتقدند استعفای لکورنو نه نتیجه ضعف شخصی او، بلکه محصول ساختار شکننده‌ای است که از انتخابات زودهنگام پارلمانی سال گذشته به‌جا مانده؛ انتخاباتی که مکرون را از اکثریت مطلق در مجلس محروم کرد و کشور را به صحنه‌ای از ائتلاف‌های موقتی، رأی‌گیری‌های شکننده و بن‌بست‌های مزمن تبدیل ساخت.
پایان باز، بحران ادامه‌دار
اکنون، فرانسه در انتظار تصمیم بعدی مکرون است. آنچه مسلم است اینکه مردم از آشفتگی سیاسی خسته‌اند. روزنامه‌ها تیتر زده‌اند: «دولت‌ها می‌روند، مشکلات و گرانی‌ها می‌ماند.» در فضای مجازی، موجی از طنز و طعنه نسبت به تکرار استعفاها به راه افتاده است. اما ورای شوخی‌ها، واقعیت‌هایی تلخ نهفته است: کشوری که زمانی نماد ثبات سیاسی و دموکراسی مدرن بود، امروز در چنبره اختلافات حزبی، بدهی فزاینده و خستگی اجتماعی گرفتار شده است.
