چرا فوتبالیست‌ها اینقدر آب دهان می‌اندازند؟
چرا در فوتبال آب دهان انداختن قانونی است؟ یک بازیکن انگلیسی و کارشناسان دلایل فیزیولوژیکی و تقلیدی این رفتار ناپسند را بررسی کردند.
به گزارش هفت‌صبح ورزشی، در گفتگویی که متفاوت از آنچه تماشاگران فوتبال به آن عادت دارند ، جوردان گراهام، بازیکن تیم لیتون اورینت انگلستان، با صداقت کامل اعتراف کرد: «من قطعاً یکی از کسانی هستم که تف می‌اندازم... و هرگز به این فکر نکرده‌ام که از نظر دیگران چطور به نظر می‌رسد.»
این موضوع، توجه محققان و ورزشکاران را به یک اندازه برانگیخته است: چرا تف انداختن به یک رفتار رایج در فوتبال تبدیل شده، در حالی که در هر ورزش یا مکان دیگری امری زشت تلقی می‌شود؟
به گزارش اتلتیک، گراهام این پدیده را بیشتر از منظر فرهنگی و رفتاری، تا دیدگاه فیزیکی، توضیح می‌دهد: «بازیکن فرزند محیط خود می‌شود. وقتی ستاره‌های مورد علاقه‌اش را می‌بیند که این کار را انجام می‌دهند، او نیز بدون آگاهی این کار را می‌کند، سپس این رفتار به کودکان خردسالی که بازی‌ها را تماشا می‌کنند، منتقل می‌شود... و به مرور زمان، تف انداختن به بخشی از ماهیت بازی تبدیل می‌شود.»
از سوی دیگر، دیوید براتون، بازیکن سابق ساوتهمپتون و ناتینگهام فارست و تحلیلگر کنونی، معتقد است که تف انداختن شبیه به یک آداب تکراری شده است: «وقتی بازی متوقف می‌شود، بازیکن شروع به مرتب کردن جوراب‌ها و پیراهن خود می‌کند... سپس تف می‌اندازد. انگار یک عادت مرتبط با ریتم ذهنی بازی است.»
او با لبخندی اضافه می‌کند: «اگر کسی را ببینید که در خیابان تف می‌اندازد، فوراً ابراز انزجار می‌کنید، اما در زمین فوتبال این کار عادی می‌شود، انگار پیراهنی که پوشیده‌اید به شما مجوز می‌دهد تا قوانین رفتار را تغییر دهید.» از لحاظ علمی، پروفسور گای کارپنتر از کالج کینگز لندن یک توضیح بیولوژیکی جالب ارائه می‌دهد: «در طول تمرین، ترشح برخی پروتئین‌ها در غدد بزاقی افزایش می‌یابد که باعث غلظت بیشتر آب دهان می‌شود. با تنفس سریع و خشکی ناشی از تلاش زیاد، بازیکن احساس می‌کند دهانش (پر از بزاق سنگین) است و تمایل به بیرون ریختن آن دارد.»
این توضیح نشان می‌دهد که تف انداختن در فوتبال، بیشتر از آنکه یک رفتار عمدی باشد، با تلاش بدنی بالا و تنفس سریع مرتبط است. اما گراهام معتقد است که این موضوع همیشه مربوط به بزاق اضافی نیست، بلکه گاهی می‌تواند کمبود آب بدن باشد: «قبل از بازی‌ها مقدار زیادی کافئین یا ژل‌های ورزشی مصرف می‌کنم و این باعث خشکی دهان می‌شود. در برخی لحظات، سعی می‌کنم تف بیندازم تا حس رطوبت در دهانم بازگردد.» او با لبخند اضافه می‌کند: «شاید به دلیل استرس نیز باشد، مثلاً وقتی در شرف زدن یک پنالتی هستید یا برای اولین بار به‌عنوان بازیکن تعویضی وارد زمین می‌شوید... استرس دهان شما را خشک می‌کند و ناخودآگاه شروع به تف انداختن می‌کنید.»
این پدیده، ترکیبی از عرف فرهنگی و فیزیولوژی است، اما هر دو عامل، آن را به بخشی از هویت فوتبال تبدیل کرده‌اند. براتون می‌گوید: «وقتی اکنون با پسر ۱۳ ساله‌ام برای تماشای تمریناتش در آکادمی هادرزفیلد می‌روم، متوجه می‌شوم که بچه‌ها هنوز این عادت را کسب نکرده‌اند. به نظر می‌رسد تف انداختن بعداً ظاهر می‌شود، شاید تحت تأثیر آنچه در تلویزیون می‌بینند.»
او ادامه می‌دهد: «پدرم همیشه به من می‌گفت: پسرم، نیازی نیست ببینیم تف می‌اندازی. این یک مسئله تربیتی بود، مانند احترام به داور و حریف. اما امروز این رفتار پذیرفته شده و انگار بخشی از بازی است.»
گراهام اعتراف می‌کند که صحبت کردن در مورد این موضوع باعث شده در رفتار خود تجدید نظر کند: «شاید شروع کنم و دیگر تف نیندازم، مگر اینکه واقعاً ضروری باشد. ما به قدری به آن عادت می‌کنیم که متوجهش نمی‌شویم. اما وقتی مثلاً با مادرم مسابقه‌ای را تماشا می‌کنم و او می‌پرسد: چرا اینقدر تف می‌اندازند؟ متوجه می‌شوم که از بیرون چقدر عجیب به نظر می‌رسد.» خود بازیکنان نیز پاسخ قطعی ندارند: آیا این تأثیر جمعی و فرهنگی است که در محیط فوتبال به ارث رسیده است؟ یا پاسخی جسمی و طبیعی به تغییر بزاق با تلاش است؟ احتمالاً هر دو.
اما آنچه مسلم است این است که تف انداختن در زمین‌ها یک عادت دشوار برای از بین رفتن باقی خواهد ماند، مهم نیست که برای تماشاگران چقدر عجیب یا منزجرکننده به نظر برسد، زیرا، همانطور که گراهام می‌گوید: «در فوتبال... چیزهای غیرعادی کاملاً عادی می‌شوند.»
