هرچه باید درباره سوپرجام فوتبال ایران بدانید؛ جامی که استقلال و تراکتور برایش می‌جنگند
استقلال و تراکتور در پایان بیست و چهارمین فصل فوتبال حرفه‌ای در ایران، برگزارکننده یازدهمین دوره رسمی سوپرجام در کشور هستند.
به گزارش هفت صبح ورزشی، دیدار سوپرجام بین تیم‌های تراکتور و استقلال، رسما فصل جدید فوتبالی ایران را آغاز می‌کند. مصافی که بین قهرمانان دو جام معتبر فوتبال ایران در فصل قبل برگزار می‌شود.
بازی سوپرجام تاریخچه‌ای نه‌چندان طولانی اما پر از اتفاقات مختلف در فوتبال ایران دارد. هرچند از 24 فصل سپری شده از فوتبال «حرفه‌ای» در ایران، تنها در 10 سال، چیزی به اسم سوپرجام در ادبیات فوتبالی ایران وجود داشته، اما همین تاریخ کوتاه و منقطع نیز همراه با حواشی زیادی بوده است.
در اینجا به پیشینه سوپرجام در فوتبال ایران نگاهی می‌اندازیم:
اولین بازی رسمی برگزار شده تحت عنوان سوپرجام فوتبال ایران در تاریخ 6 شهریور 1384 بین تیم‌های فولاد خوزستان (قهرمان لیگ برتر) و صباباتری (قهرمان جام حذفی) در ورزشگاه شهید دستگردی تهران برگزار شد و در آن مسابقه صباباتری با نتیجه 4-0 فولاد را شکست داد تا علی دایی نخستین کاپیتانی باشد که جام قهرمانی سوپرجام فوتبال ایران را بالای سر می‌برد.
چراغ سوپرجام اما خیلی زود در فوتبال ایران خاموش شد و به مدت 10 سال (یعنی از لیگ پنجم تا چهاردهم) فرصت کسب دومین جام قهرمانی از قهرمانان لیگ و حذفی ایران گرفته شد.
بازگشت سوپرجام سرانجام در سال 95 رقم خورد و قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی در در فصل پانزدهم به مصاف هم رفتند تا بار دیگر این جام تک مسابقه‌ای در ایران رونق بگیرد. در روز 29 تیر 1395 تیم های استقلال خوزستان و ذوب آهن در ورزشگاه فولادشهر اصفهان با هم دیدار کردند و باز هم قهرمان جام حذفی، یعنی تیم ذوب آهن با یک پیروزی 4 گله و با نتیجه 4-2 بر قهرمان لیگ غلبه کرد و فاتح سوپرجام شد.
از این تاریخ به بعد شاهد برگزاری منظم و هرساله سوپرجام بودیم. پس از پایان فصل شانزدهم لیگ برتر، تیم‌های پرسپولیس و نفت تهران بازی سوپرجام را در تاریخ 30 تیر 96 در ورزشگاه برگزار کردند و سرخ‌های پایتخت با برد 3-0 قهرمان شدند.
یک سال بعد، قرار بود پرسپولیس و استقلال در بازی سوپرجام به مصاف هم بروند که پس از جنجال‌های فراوان، به دلیل حاضر نشدن آبی‌های پایتخت در زمین، فدراسیون رای به برتری 3-0 پرسپولیس و قهرمانی سرخپوشان در سوپرجام داد. استقلال همزمان با سوپرجام، در ترکیه اردو زده بود.
سوپرجام در سال 98 هم برگزار نشد؛ اما این‌بار به دلیل اینکه پرسپولیس هم در لیگ و هم در حذفی به قهرمانی رسیده بود. فدراسیون و سازمان لیگ قانونی وضع کردند که اگر یک تیم در لیگ و حذفی قهرمان شود، به‌صورت اتوماتیک قهرمانی سوپرجام را نیز به دست می‌آورد و در نتیجه، پرسپولیس باز هم بدون اینکه در زمین بازی کرده باشد، فاتح سوپرجام شد.
نسخه بعدی سوپرجام با تاخیر در تاریخ 30 خرداد 1400 برگزار شد و باز هم پرسپولیس قهرمانی سوپرجام را به دست آورد؛ اما این‌بار پس از برگزاری بازی و پیروزی یک بر صفر مقابل تراکتورسازی تبریز. عیسی آل‌کثیر گل قهرمانی پرسپولیس در این بازی را به ثمر رساند.
روز 18 بهمن همان سال، هفتمین سوپرجام فوتبال ایران برگزار شد و پرسپولیسی که سال‌های درخشانی را پشت سر می‌گذاشت، باز هم یک پای این بازی بود. حریف پرسپولیس در این سوپرجام اما تیم سرسخت فولاد تحت هدایت جواد نکونام بود که نهایتا توانست طعم شکست در این بازی بزرگ را به پرسپولیس بچشاند. در این دیدار که در شهر سیرجان و بدون تماشاگر برگزار شد، فولاد با تک گل موسی کولیبالی به برتری و قهرمانی رسید.
هشتمین ورژن سوپرجام ایران بین تیم‌های استقلال تهران و نساجی قائمشهر برگزار شد. استقلالی که با فرهاد مجیدی به قهرمانی بدون باخت در لیگ برتر رسیده بود، در تاریخ 11 آبان 1401 با هدایت ریکاردو ساپینتو به مصاف نساجی رفت و توانست در ورزشگاه خالی از تماشاگر باهنر کرمان با تک گل امیر ارسلان مطهری حریف خود را شکست دهد و به قهرمانی برسد.
دوره نهم سوپرجام باز هم برگزار نشد. پس از اینکه پرسپولیس یک بار دیگر موفق به قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی شد، طبق قانون قهرمانی سوپرجام نیز به سرخپوشان تعلق گرفت و دیدار سوپرجام انجام نشد.
سرانجام در آخرین دوره، پرسپولیس و سپاهان در شهر اراک به مصاف هم رفتند و باز هم یک خارجی، توانست قهرمانی سوپرجام را از قرمزها بگیرد. این‌بار استیون انزونزی بود که در تاریخ 28 دی 1403 با تک گل خود سپاهان را مقابل پرسپولیس به پیروزی رساند و نخستین قهرمانی طلایی پوشان اصفهان را در سوپرجام رقم زد.
حالا تیم‌های تراکتور و استقلال برای یازدهمین سوپرجام (و البته هشتمین تقابل با این عنوان در زمین فوتبال) به مصاف هم خواهند رفت. تراکتور تا به حال فقط یک حضور توام با شکست در این جام داشته و استقلال نیز به جز یک شکست انضباطی، سابقه یک قهرمانی با خود ریکاردو ساپینتو در سوپرجام دارد.
نکات ویژه سوپرجام:
- این دومین سوپرجامی است که در اصفهان برگزار می‌شود. تنها یک‌بار در سال 1395 این بازی در اصفهان انجام شد که در ورزشگاه فولادشهر بود. به عبارت دیگر، این نخستین میزبانی ورزشگاه بزرگ نقش جهان در سوپرجام خواهد بود.
- تا به حال 4 بار قهرمان لیگ برتر و 4 بار قهرمان جام حذفی موفق به فتح سوپرجام در فوتبال ایران شده‌اند. قهرمانی 2 دوره نیز به‌صورت اتوماتیک به پرسپولیس، که قهرمان لیگ و حذفی بود، رسیده است.
- پرافتخارترین مربیان سوپرجام یحیی گل‌محمدی و برانکو ایوانکوویچ با 3 قهرمانی هستند.
- به جز برانکو که سه بار با پرسپولیس سوپرجام برد، ریکاردو ساپینتو و پاتریس کارترون نیز دیگر مربیان خارجی هستند که هر کدام یک سوپرجام را برده‌اند. امسال نیز با حضور اسکوچیچ و ساپینتو روی نیمکت دو تیم، به تعداد قهرمانی‌های مربیان خارجی در این جام افزوده خواهد شد.
- این اولین دوره سوپرجام ایران است که بین دو سرمربی خارجی برگزار می‌شود.
- بهترین گلزنان سوپرجام، علی دایی و مهدی مهدی‌پور با 2 گل هستند. از بین بازیکنان حاضر در سوپرجام امسال نیز کسی سابقه گلزنی در سوپرجام را ندارد.
