فاصله میلیاردی فوتبال مردان و زنان در اروپا

بررسی درآمد آرسنال از قهرمانی در لیگ قهرمانان فوتبال زنان و مقایسه با درآمد تیمهای مردان از یوفا
هفت صبح، ایلیا بهزاداول| باوجود نابرابر بودن عرصه رقابت در فوتبالحرفهای مردان و زنان، بهنظر درفوتبال اروپا گامهای بزرگی برای پرکردن این فاصله زیاد برداشته شده است.رقابتهای لیگ قهرمانان زنان فوتبال اروپا روز شنبه با برگزاری دیدار نهایی بین آرسنال و بارسلونا به پایان رسید و در فوتبال زنان، دیگر خبری از ناکامیهای سریالی توپچیهای شمال لندن در رقابتهای اروپایی نبود.
نایبقهرمان سوپرلیگ زنان فوتبال انگلیس با گلی که استینا بلکاستنیوس مهاجم سوئدی به ثمر رساند، توانست برای نخستین بار پس از ۱۸ سال، عنوان قهرمانی در رقابتهای اروپایی را کسب کند. بر کسی پوشیده نیست که از لحاظ اقبال عمومی به فوتبال زنان و قراردادهای تجاری در این بخش از فوتبال، تحول بزرگی طی سالهای اخیر ایجاد شده است.
سال ۲۰۰۷ و زمانی که آرسنال با برتری مقابل تیم اومئا سوئد به قهرمانی در اروپا رسید، دیدار نهایی اروپا به میزبانی ورزشگاه دوم آرسنال در شمال لندن با حضور تنها ۳۴۶۷ نفر هوادار در یک ورزشگاه با ظرفیت ۴۵۰۰ نفر برگزار شد. حالا و پس از ۱۸ سال، آرسنال در شرایطی توانست قهرمانی در اروپا را کسب کند که دیدار نهایی، در ورزشگاه اصلی باشگاه اسپورتینگ لیسبون پرتغال و با حضور ۳۸۳۵۶ هوادار برگزار شد.
بخش بزرگی از جمعیت حاضر در ورزشگاه با توجه به هواداری از بارسلونا، با ناامیدی لیسبون را ترک کردند اما پیشرفت قابل توجه در میزان اقبال هواداران به تماشای رقابتهای فوتبال زنان، مسیر رو به پیشرفت و تحول در بخش همواره در سایه مستطیل سبز را نشان میدهد. با این حال مهمترین دغدغه بازیکنان، مربیان، هواداران و فعالین حقوق ورزشکاران زن در جهان نه مسئله اقبال عمومی و حضور هواداران، بلکه افزایش درآمد حاصل از برگزاری رقابتهای فوتبال زنان در بالاترین سطح است.
از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰، برای قهرمانی در رقابتهای لیگ قهرمانان فوتبال زنان اروپا که در آن زمان با نام دیگری برگزار میشد، هیچ پاداش مالی وجود نداشت و آرسنال پس از قهرمانی در رقابتهای سال ۲۰۰۷، هیچ درآمدی کسب نکرد. یوفا از سال ۲۰۱۰، جوایز مالی را به رقابتهای لیگ قهرمانان زنان اروپا اضافه کرد و این مبلغ با توجه به سیاستهای عدالتخواهانه یوفا و نهادهای اروپایی فصل به فصل در حال افزایش است.
در این فصل، یوفا به طور کلی ۲۴ میلیون یورو پاداش کلی را برای این مسابقات در نظر گرفته که ۴۸ درصد از این مبلغ، به تیمهای حاضر در مرحله اصلی، ۲۹ درصد به تیمهای غایب در مرحله اصلی و ۲۳ درصد به باشگاههایی که در لیگ قهرمانان اروپا حضور ندارند تعلق میگیرد. این مبلغ با توجه به گزارش مالی یوفا در دسامبر ۲۰۲۴، طی سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷، مبلغ اهدایی به تیمهای حاضر در مرحله لیگ به ۱۸ میلیون یورو افزایش پیدا میکند و از سال ۲۰۲۷ تا ۲۰۳۰، ۲۴ میلیون یورو درآمد صرفاً برای تیمهای حاضر در مرحله لیگ مسابقات در نظر گرفته شده است.
با این حال اگر این مبلغ را بین باشگاهها تقسیم کنیم، با رقمی مواجه خواهیم شد که تفاوت بزرگی با درآمدهای باشگاهها حاصل از حضور در لیگ قهرمانان مردان دارد. اگر تمام پاداشهای تیم زنان آرسنال از ابتدای مسابقات تا قهرمانی را جمع بزنیم، به مبلغی در حدود یکمیلیون و ۵۶۰ هزار یورو میرسیم؛ این در حالیست که تیم مردان آرسنال با وجود ناکامی در صعود به فینال لیگ قهرمانان اروپا، ۱۱۶ میلیون یورو درآمد از طریق حضور در این مسابقات و صعود به لیگ قهرمانان اروپا کسب کرده است و تنها دو تیم حاضر در فینال، درآمد بیشتری نسبت به آرسنال دارند.
نکته جالب اینکه ضعیفترین تیم این فصل لیگ قهرمانان اروپا یعنی اسلوان براتیسلاوا اسلواکی، مجموعا ۲۱ میلیون یورو درآمد از لیگ قهرمانان اروپا کسب کرده که به نسبت تیم قهرمان لیگ قهرمانان فوتبال زنان اروپا، رقم قابل توجهی محسوب میشود. یوفا در سالهای اخیر، سعی در هرچه نزدیکتر کردن درآمد باشگاهها و بازیکنان در فوتبال مردان و زنان داشته اما چالش بزرگ نابرابری در بحث حق پخش تلویزیونی، بلیتفروشی مسابقات، فروش پیراهن و قراردادهای تجاری، برابری در درآمدزایی فوتبال مردان و زنان اروپا را به یک مأموریت غیرممکن تبدیل میکند.
یوفا برای رقابتهای یورو ۲۰۲۵ زنان، جوایز مخصوص تیمهای ملی در این مسابقات را تا ۱۵۶ درصد افزایش داده و این اقدام، میتواند یکی از بزرگترین گامها برای رسیدن به درآمدی قابل توجه در فوتبال زنان نسبت به گذشته باشد؛ با این حال این تحولات بزرگ، لازم اما ناکافی به نظر میرسند.