نبرد خانم بریتانی و خانم کورتنی در مجموعه آزادی
درباره وفور بازیکنان خارجی در لیگ بسکتبال بانوان ایران
روزنامه هفت صبح| شاید باورتان نشود اما لیگ بسکتبال بانوان ایران به اندازه فوتبال حرفه ای بازیکن خارجی دارد ! اگر بازی فینال لیگ بسکتبال بین بهمن و مهرسان را دیده باشید یا لااقل عکسهایش را تورق کنید شاهد حضور دو بازیکن سیاهپوست در دو تیم میشوید.
یکی آمریکایی و یکی نیکاراگوئه ای! تا به امروز 19 زن غیرایرانی در مسابقات بسکتبال حضور داشته اند. قفل بازیکن خارجی را اولین بار زن اوکراینی به نام آنا شکست که وارد تیم برق شیراز شد. از قضا او چند سال پیش با مردی ایرانی ازدواج کرد و نام فامیلیاش را از کرینکو به بهشتیان تغییر داد.
سال 95 و 96 هم یک زن صربستانی با تیم پالایش نفت آبادان قرارداد بست. تا اینجا اتفاق ویژهای هنوز رخ نداده بود اما وقتی در پاییز سال 1399 برای اولین بار دو آمریکایی و یک روسی وارد یک تیم تهرانی به نام نارسینا شدند، ورق برگشت. بعد از این ترکیب، یکی یکی تیمهای دیگر هم از آمریکا و یونان تا بوسنی و مونته نگرو بازیکن خارجی وارد کردند.
در این جابهجایی خارجیها در تیمهای ایرانی، پاییز امسال هم برای همین لیگ، سه آمریکایی دیگر از آمریکا به تهران آمدند. بررسیهای هفت صبح نشان میدهد آنها با توجه به میانگین جهانی، دستمزد کمی هم نمیگرفتند. مثلا یکی از همین قدیمیها، امروز در لیگ آلمان بازی میکند و گفته رقمی که از آلمان میگیرد خیلی فرقی با ایران ندارد. یعنی لیگ بسکتبال زنان ما این قدر جذاب است؟ ماجرای ورود 19 بازیکن خارجی که یک یا دو فصل در تیمهای بسکتبال زنان ایران بازی کردند چیست؟
بازی آسمانخراشها بین زنان ایرانی
* سال 1394 برای اولین بار یک زن اوکراینی برای بازی در لیگ بسکتبال وارد ایران شد. او اول در تیم برق شیراز و بعد در تیم بهمن بازی کرد.
* سال 1395 و 1396 یک زن صربستانی (ولادینکا اِراک ) وارد تیم پالایش نفت آبادان شد.
* زمستان 1399 یک تیم تازه تاسیس در تهران (نارسیا) با یک زن بسکتبالیست قدرتمند آمریکایی قرارداد بست و این خبر مثل توپ در شهر صدا کرد. به دنبال او یک بسکتبالیست روس (کاترینا فولادوند) و یک زن آمریکایی-نیجریهای هم برای بازی در همین تیم وارد تهران شدند. زن روس که همسری ایرانی داشت و با او زندگی میکرد اما برای دو بازیکن دیگر یک سوییت نزدیک به نارمک، محل تمرینهای تیم، اجاره شد.
یکی از آمریکاییها بعد از پایان فصل کشور را ترک کرد و دیگری که مهره قدرتمندی هم بود سال بعد به یک تیم دیگر ایرانی (بهمن) پیوست. ورود آمریکاییها و روسیها در آن سال باعث شد که جذابیت قرارداد با خارجیها بالا برود. چه اتفاقی افتاد؟
همین سال تیم مهرام هم دو بازیکن از بوسنی و یونان ( به نامهای ساشا و ماریا) و یک مربی باز هم از یونان (به نام کاترینا حاجی داکی ) آورد. هم زمان تیم زنان شهرداری قزوین هم با یک بازیکن از آمریکا (دوونا استل میچل) قرارداد بست. نامینو و بهمن از دو بازیکن دیگر (به ترتیب به نام نیکولت فاگ و تیلر دیر) اهل ایالت متحده دعوت کردند که به ایران آمدند.
* در سال 1400 یک بازیکن از مونتهنگرو (به نام نیکپالویچ) وارد تیم بهمن شد و به شوماری هریس که فصل قبل در تیم ایرانی دیگری بازی میکرد پیوست. شوماری بعد از بازی در تیم بهمن از ایران رفت و حالا در لیگ آلمان بازی میکند.
* در سال 1401 شهرداری گرگان دو بازیکن خارجی به این شهر آورد. همچنین تیروژ حیات دو بازیکن زن خارجی (به نامهای تیلر دیر که قبلا در تیم بهمن حضور داشت و اوجندو )جذب کردستان کرد.
* حالا امسال اول آکادمی سحر دو بازیکن آورد، بعد تیم مهرسان و تیم بهمن هر کدام یکی دیگر به ترکیب خود اضافه کردند.
خیلی خوبیم ما؟
پنجشنبهای که گذشت دختران بسکتبالی فینال لیگ خود را برگزار کردند. لیگ از اواسط پاییز شروع شد و از آنجایی که کلا 9 تیم بیشتر نبودند همین پنجشنبه هم قهرمان لیگ مشخص شد. یعنی در لیگ بسکتبال زنان کشور خبر خاصی نیست. یکی از مربیان تیمها که نمیخواهد نامی از او بیاوریم میگوید: « بازیکن خارجی آوردن برای لیگی که به زور و ضرب در 9 تیم خلاصه میشود خیلی اتفاق جالبی نیست.»
چند نفر از علاقمندان بسکتبال میگویند سالهای اول ورود خارجیها به تیمهای ایرانی شبیه به شوکی بود که کمک بزرگی به تیم میکرد. یک کارشناس بسکتبال توضیح دیگری دارد که به فهمیدن ماجرا کمک میکند: «هم از نظر فیزیکی و تجربی بازی کردن کنار آنها آموزنده و مفید بود و هم اینکه حس افتخار به بازیکن ایرانی میداد. چرا که احساس میکرد سطح بازی او به جایی رسیده که با خارجیها همبازی میشود.
به خصوص اینکه برخلاف فوتبال زنان ما بازیکن لژیونر نداریم و برای همین هم حضور خارجیها قبل از اینکه به کل کل تیمها تبدیل شود، حضور ارزنده و مثبتی بود.» اما این جریان از جایی به بعد قطع شد و تیمها کم کم صرفا برای تهدید روانی همدیگر و مهمتر از آن به خاطر نبودن بازیکن خبره ایرانی، مجبور به قرارداد با خارجیها شدند. «درواقع کسی نبود که تیم خود را با آن ببندند و برای همین با بازیکنهای خارجی قرارداد میبستند.»
دستمزدها چطور بود؟
به گفته مربیان، دو مورد بازیکن زن اعجوبه داشتیم که دستمزد یکی از آنها حدود ماهی سه هزار دلار و دیگری 1000 تا 1500 دلار بود. ولی بقیه بازیکنان دستمزدهای نجومی به بازیکنان خارجی نمیدادند. از سمت دیگر یک بازیکن بسکتبال نهایتا سه تا چهار ماه در ایران بماند. برای همین اسپانسرها هم خیلی از خودشان مخالفت نشان نمیدادند.
بازیکنان خارجی لیگ امسال شامل چه زنانی از کدام کشورها میشدند؟ جی کلمن در تیم مهرسان بازی میکند. او اهل آمریکاست و تا امروز در فنلاند، ایرلند، لوکزامبورگ و رومانی بازی کرده. بریتانی بریانا در تیم بهمن بازی میکند. او اهل نیکاراگوئه است و قبلا به جز کشور خود در ایرلند، مکزیک و آمریکا هم بازی کرده. آکادمی سحر هم دوبازیکن خارجی به نام کورتنی و میریام داشته. کورتنی پری اهل آمریکاست و میریام از کشور گویان (آمریکای جنوبی) به ایران آمده است.
اولین بسکتبالیست آمریکایی که بود؟
هریس که با شماره دو برای نارسینا به میدان رفت در پست گارد رأس بازی میکرد. او به عنوان اولین بازیکن آمریکایی سابقه بازی در لیگهای کشور خودش، اسپانیا و یونان را هم داشت. هریس سال ۱۹۹۵ به دنیا آمده و زمانی که به ایران رسید ۲۵ ساله بود. بازیکن روسی هم دوتابعیتی محسوب میشد و به واسطه همسر ورزشکار خود شناخته شده بود. کاترینا زمانی که وارد لیگ ایران شد 29 سال داشت. او بعد از آنا بهشتیان، دومین بسکتبالیست خارجی بود که با مردی ایرانی ازدواج کرد.