به گزارش هفت صبح زمان در مریخ کمی متفاوت از زمین میگذرد؛ آنقدر که اگر روزی شبکههای ارتباطی و ناوبری میان دو سیاره راهاندازی شود، نادیده گرفتنش میتواند دردسرساز باشد. براساس محاسبات دانشمندان، ساعتها روی مریخ بهطور میانگین هر روز ۴۷۷ میکروثانیه از ساعتهای روی زمین جلو میافتند. این اختلاف بسیار کوچک به نظر میرسد، اما ریشهای کاملاً بنیادی دارد: نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین.
نسبیت عام توضیح میدهد که زمان برای همهجا و همهکس یکسان نمیگذرد. سرعت حرکت و شدت میدان گرانشی تعیین میکنند که ساعتها چطور کار کنند. به این پدیده «اتساع زمان» گفته میشود؛ یعنی کشآمدن یا فشردهشدن زمان بسته به شرایط.
یکی از معروفترین مثالهای اتساع زمان، «پارادوکس دوقلوها» است: یکی از دوقلوها با فضاپیمایی که نزدیک به سرعت نور حرکت میکند به فضا میرود و دیگری روی زمین میماند. وقتی فضانورد برمیگردد، جوانتر است، چون ساعت او در سفر سریعش کندتر کار کرده است. همین اتفاق، در مقیاسی دیگر، نزدیک سیاهچالهها هم رخ میدهد؛ جایی که میدان گرانشی آنقدر قوی است که زمان بهشدت کند میشود.
در مورد مریخ، داستان کمی پیچیدهتر است. از یک سو، مریخ از خورشید دورتر از زمین قرار دارد و به همین دلیل با سرعت کمتری به دور خورشید میچرخد. این موضوع بهتنهایی باعث میشود ساعتها روی مریخ کندتر از زمین کار کنند. اما این تمام ماجرا نیست. مدار مریخ بیضویتر از مدار زمین است. یعنی مریخ در بخشی از سال کمی به خورشید نزدیکتر میشود و سرعتش بالا میرود و در بخشی دیگر، وقتی دورتر است، آهستهتر حرکت میکند.
