کدنویسی آینده در کلاس‌های درس| هوش مصنوعی در برنامه درسی مدارس امارات
کدام کشورها در مسیر آموزش هوش مصنوعی گام برداشته‌اند؟
هفت صبح| وزارت آموزش و پرورش امارات متحده عربی اعلام کرده است که از سال تحصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۶، هوش مصنوعی (AI) به‌عنوان یک درس رسمی در برنامه آموزشی مدارس دولتی از مهدکودک تا پایه دوازدهم گنجانده خواهد شد. این ابتکار، گامی مهم در راستای آماده‌سازی دانش‌آموزان برای آینده‌ای مبتنی بر فناوری و نوآوری است و امارات را در زمره پیشگامان جهانی در آموزش هوش مصنوعی قرار می‌دهد.
این برنامه با هدف تقویت مهارت‌های دانش‌آموزان در درک مفاهیم هوش مصنوعی و کاربرد آن در زندگی روزمره طراحی شده است. این اقدام، بخشی از استراتژی کلان امارات برای تبدیل شدن به رهبر جهانی در حوزه هوش مصنوعی و تحول دیجیتال محسوب می‌شود. وزارت آموزش و پرورش با همکاری شرکت‌های برجسته‌ای مانند پره‌سایت (Presight)، زیرمجموعه گروه 42 (G42)، هوش مصنوعی 71 (AI71)، دانشگاه هوش مصنوعی محمد بن زاید و کالج پیشرفته آموزش امارات، این طرح را اجرا خواهد کرد تا سیستم آموزشی آینده‌محوری را برای توسعه پایدار ملی ایجاد کند.
سارا العمیری، وزیر آموزش و پرورش امارات، در این باره اظهار داشت: «معرفی هوش مصنوعی در تمامی مقاطع تحصیلی دولتی، گامی استراتژیک برای مدرن‌سازی ابزارهای آموزشی و پرورش نسلی از جوانان است که با اخلاق فناوری آشنا بوده و قادر به خلق راه‌حل‌های هوشمند و متناسب با نیازهای محلی باشند. این اقدام، تعهد دولت امارات به پیشتازی در آموزش مبتنی بر نوآوری و فناوری را نشان می‌دهد و به ساخت جامعه‌ای دانش‌محور و اقتصاد دیجیتالی رقابتی کمک خواهد کرد.»
مزایای آموزش هوش مصنوعی در مدارس
برنامه درسی هوش مصنوعی امارات شامل هفت حوزه کلیدی است: مفاهیم پایه، داده‌ها و الگوریتم‌ها، استفاده از نرم‌افزار، آگاهی اخلاقی، کاربردهای واقعی، طراحی پروژه‌های نوآورانه و سیاست‌ها و تعاملات اجتماعی. این برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده که دانش‌آموزان در هر مقطع تحصیلی، مهارت‌های متناسب با سن خود را کسب کنند.
از مهدکودک، جایی که کودکان از طریق بازی و داستان با فناوری‌های دیجیتال آشنا می‌شوند، تا پایه‌های بالاتر که دانش‌آموزان به طراحی سیستم‌های هوش مصنوعی و بررسی مسائل اخلاقی مرتبط با آن می‌پردازند، این برنامه به پرورش تفکر دیجیتال و خلاقیت کمک می‌کند و بدون نیاز به افزایش ساعات آموزشی، در چارچوب درس‌های موجود مانند «محاسبات، طراحی خلاق و نوآوری» ادغام خواهد شد. معلمان منتخب با استفاده از راهنماهای جامع، فعالیت‌ها و طرح‌های درسی منعطف، این آموزش‌ها را ارائه خواهند داد. این رویکرد نه‌تنها دانش‌آموزان را برای مشاغل آینده آماده می‌کند، بلکه به آنها توانایی حل مسائل پیچیده و نوآوری در حوزه‌های مختلف را می‌بخشد.
کدام کشورها در مسیر آموزش هوش مصنوعی گام برداشته‌اند؟
امارات متحده عربی یکی از اولین کشورهایی است که هوش مصنوعی را به‌صورت جامع در برنامه درسی مدارس خود ادغام می‌کند اما کشورهای دیگر نیز در این مسیر گام‌هایی برداشته‌اند. در چین، از سال ۲۰۱۸ آموزش هوش مصنوعی در برخی مدارس متوسطه آغاز شده و کتاب‌های درسی ویژه‌ای برای تدریس مفاهیم اولیه هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی و الگوریتم‌ها منتشر شده است. این کشور همچنین برنامه‌های آموزشی برخط (آنلاین) و اردوهای تابستانی برای دانش‌آموزان برگزار می‌کند تا مهارت‌های پیشرفته‌تری در این حوزه کسب کنند.
سنگاپور نیز از سال ۲۰۱۹ آموزش هوش مصنوعی را در برنامه درسی مدارس متوسطه خود گنجانده و بر آموزش مهارت‌های تفکر محاسباتی، کدنویسی و کاربردهای عملی هوش مصنوعی در زندگی روزمره تمرکز دارد. این کشور از سکوهای دیجیتال تعاملی (پلتفرم‌های دیجیتال) برای آموزش دانش‌آموزان استفاده می‌کند. در ایالات متحده، ایالت‌هایی مانند کالیفرنیا و ویرجینیا دوره‌های اختیاری هوش مصنوعی را در برخی مدارس متوسطه ارائه می‌دهند که شامل آموزش برنامه‌نویسی پایتون (Python)، یادگیری ماشین (Machine Learning) و اخلاق هوش مصنوعی است.
همچنین، ابتکارات ملی مانند «هوش مصنوعی برای پایه‌های تحصیلی تا دوازدهم» (AI4K12) در آمریکا برای توسعه چارچوب‌های آموزشی هوش مصنوعی در مدارس در حال اجراست. کشورهای اروپایی مانند فنلاند و استونی نیز برنامه‌هایی برای ادغام هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال در سیستم آموزشی خود آغاز کرده‌اند، با تمرکز بر آموزش معلمان و توسعه محتوای دیجیتال. این تلاش‌های جهانی نشان‌دهنده درک فزاینده از نقش هوش مصنوعی در آماده‌سازی دانش‌آموزان برای اقتصاد و جامعه آینده است.
