طرح کالابرگ در دور جدید چگونه اجرا می‌شود؟

به گزارش هفت صبح، طرح کالابرگ الکترونیک برای حمایت از سبد خوراکی خانوار از دی‌ماه ۱۴۰۱ تا اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ اجرا شده است؛ اگرچه این طرح کارایی یارانه تشویقی در پرداخت به دهک‌های پایین درآمدی را داشته، اما باتوجه به وجود چالش‌های اجرایی و تامین منابع مالی، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به دولت پیشنهاد کرده تا با استفاده از تبدیل یارانه‌ها به اعتبار یارانه‌ای، زنجیره تأمین کالایی را کامل کند و به جای پرداخت مبلغ به فروشگاه‌ها، اعتبار یارانه‌ای در نظر گیرد تا از این طریق انحرافات احتمالی یارانه و هزینه‌های نظارت برای جلوگیری از تخلفات و انحرافات را کاهش دهد.

یارانه تشویقی کالابرگ الکترونیک ابتدا افراد سه دهک پایین درآمدی و مددجویان نهادهای حمایتی را پوشش می‌داد، اما رفته‌رفته جامعه هدف گسترش یافته و تا پایان سال ۱۴۰۲ هفت دهک درآمدی تحت پوشش قرار گرفتند. این طرح در مرحله اجرا تجربه جدیدی را داشت و با کمی‌ها و کاستی‌هایی همراه بود، هرچند که مزایایی را نیز به دنبال داشت.

جبران رفاه دولت با اجرای کالابرگ الکترونیکی

کالابرگ الکترونیکی یکی از پاسخ‌های دولت برای جبران رفاه از دست رفته ناشی از تورم‌های سال‌های اخیر بوده است. کالابرگ الکترونیکی تلاش داشت یارانه نقدی را تبدیل به یارانه شبه نقدی کند؛ چراکه تصور آن است که ضمن کفایت پایین یارانه نقدی، به دلیل ترجیحات متفاوت خانوار، لزوماً یارانه نقدی صرف تهیه کالاهای خوراکی نمی‌شود؛ در نتیجه یارانه شبه‌نقدی برای فقرا با مشوق‌های اعتباری می‌تواند منجر به بهبود اوضاع تغذیه در گروه‌های هدف شود.

در این راستا طرح کالابرگ الکترونیک از دی ماه سال ۱۴۰۱ آغاز شد و تا اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ ادامه داشت و ۱۱ قلم کالای خوراکی به همراه مقدار هر یک که از نظر وزارت رفاه کالای اساسی تلقی می‌شد، تعیین شد تا از طریق طرح کالابرگ الکترونیک به دست مصرف‌کنندگان برسد.

مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیکی

طرح کالابرگ الکترونیکی که برای کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها و تأمین منابع غذایی ضروری به ویژه برای اقشار کم‌درآمد و گروه‌های آسیب‌پذیر معرفی شده است قرار است در هفته آینده اجرایی خواهد شد.

طرح کالابرگ الکترونیکی در راستای تأمین نیازهای غذایی و کاهش فشار اقتصادی بر خانوارها، به مرحله جدیدی وارد می‌شود. این طرح با هدف بهبود معیشت گروه‌های آسیب‌پذیر و تأمین کالاهای اساسی از جمله پروتئین و لبنیات طراحی شده است. جلسه‌ای با حضور مسئولین وزارت تعاون و نمایندگان مجلس در تاریخ ۸ اسفندماه برگزار شد تا جزئیات این مرحله مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

آغاز مرحله جدید طرح 

احد رستمی، سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان، اعلام کرد که تلاش‌ها برای آغاز این طرح از هفته آینده ادامه دارد و امیدوارند که قبل از ماه مبارک رمضان به مرحله اجرا برسد. با این حال، تأمین منابع مالی به عنوان یک چالش اصلی مطرح شده است. وی تأکید کرد که در صورت تأخیر در تأمین منابع، اجرای طرح ممکن است یک یا دو روز به تأخیر بیفتد.

تأمین منابع مالی 

شاهرخ رامین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، به تأمین منابع مالی اشاره کرد و گفت که ریاست جمهوری موافقت مقام معظم رهبری برای تخصیص یک میلیارد دلار به این طرح را دریافت کرده است. این منابع باید به ریال تبدیل و به وزارت رفاه واریز شود. رامین بیان کرد که تمامی اقدامات لازم برای اجرای طرح انجام شده و انتظار می‌رود که وزارت رفاه قبل از ماه رمضان آن را اجرایی کند.

مدیریت بازار و اجرای دو مرحله‌ای رستمی توضیح داد که طرح در دو مرحله اجرا خواهد شد. مرحله اول شامل خرید کالاهای اساسی برای خانوارها با اعتبار مشخص است که در یک بازه دوماهه قابل استفاده خواهد بود. در این مرحله، خانوارها می‌توانند حداقل سه قلم کالا را خریداری کنند و اعتبار تخصیص‌یافته به‌صورت غیرنقدی به حساب آنها واریز می‌شود.

اعتبار و اقلام قابل خرید اعتبار برای سه دهک اول درآمدی ۵۰۰ هزار تومان و برای دهک‌های چهارم تا هفتم ۳۵۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است. خانوارها می‌توانند با استفاده از کارت‌های بانکی خود از فروشگاه‌های طرف قرارداد خرید کنند و نیازی به پرداخت نقدی نخواهند داشت، به شرطی که کارت بانکی حداقل ۵ هزار تومان موجودی داشته باشد.

چالش‌ها و ظرفیت‌های قانونی

علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، به چالش‌های پیش‌روی اجرای طرح اشاره کرد و گفت که برای ادامه طرح در سال ۱۴۰۴ ظرفیت‌های قانونی در نظر گرفته شده است. حذف سه دهک بالای درآمدی از دریافت یارانه‌های مستقیم می‌تواند منابع مالی قابل‌توجهی ایجاد کند.

مزایای جدید طرح 

مرجان دبیری دلیجان، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی، به مزایای جدید این طرح اشاره کرد که شامل افزایش اعتبار تخصیص‌یافته به دهک‌های مختلف و امکان انتقال اعتبار بین مراحل است. همچنین، خانوارها از انتخاب آزادانه کالاها بدون الزامات خاص برخوردار خواهند بود.

و در آخر

طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف تأمین نیازهای غذایی و کاهش فشار اقتصادی بر خانوارها در حال اجراست. با تأمین منابع مالی و مدیریت صحیح، این طرح می‌تواند به بهبود وضعیت معیشتی گروه‌های آسیب‌پذیر کمک کند. انتظار می‌رود که اجرای این طرح قبل از ماه مبارک رمضان آغاز شود و به دنبال آن، مراحل بعدی نیز در فروردین‌ماه آغاز گردد.