سقوط عجیب و غریب بورس در روزهای پایانی شهریور
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | بازار بورس چهارشنبه آن روی سکه را برای سهامداران تازهوارد نشان داد. کسانی که در دوران اوجگیری شاخص کل به بازار بورس آمده بودند، دیروز با سقوط هشتهزار واحدی بورس حساب کار دستشان آمد و دیدند که در همیشه روی یک پاشنه نمیچرخد! در این گزارش به این سقوط عجیب و غریب بورس در روزهای پایانی شهریورماه پرداختهایم.
این اتفاق هرچند اتفاق بزرگی است، اما طبیعت بازار بورس همین است. حتی با این وضعیت وحشتناک که عمده نمادها قرمزپوش بودند، سرمایهگذارهای حرفهای سودهای کلانی به جیب زدند. نمونهاش یکی از دوستانم که توانست با وجود سقوط بازار، در دوروز، حدود هفتدرصد سود نصیب سرمایهاش کند.
*** وضعیت وحشتناک بورس در هفته آخر شهریور
شاید فکر کنید صفت وحشتناک مبالغه باشد، اما وضعیت بورس سهشنبه و چهارشنبه به معنی واقعی کلمه وحشتناک بود! فکرش را بکنید، در یک روز شاخص کل حدود هشتهزار واحد سقوط کرد. این یعنی کل سرمایهای که سهامداران وارد بورس کردهاند در یکروز معادل ۲٫۶۲درصد ارزش خود را از دست داد. شاید فکر کنید این رقم زیاد قابل توجه نیست، اما وقتی نگاهی به ارزش کل بازار سرمایه که به یکمیلیون میلیارد تومان میرسد بیندازید، خواهید دید که ۲٫۶۲درصد یعنی رقمی درحدود ۲۶هزار میلیارد تومان!
شاخص کل بورس تهران چهارشنبه با سقوط هفتهزار و ۹۱۵واحدی به رقم ۲۹۴هزار و ۱۶۷واحد رسید. فرابورس هم وضعیت مشابهی داشت. شاخص کل این بازار دیروز ۱۰۴واحد افت کرد و به سههزار و ۸۸۷واحد رسید. معاملات روز سهشنبه آغازگر این کاهش عجیب و غریب بودند. سهشنبه هم وضعیت بورس چندان مطلوب نبود و شاخص کل با کاهش سههزار و ۸۳۵واحدی، به رقم ۳۰۲هزار و ۸۲واحد رسیده بود. شاخص کل نماگر کل بازار است.
شاید در این بین چندنماد بتوانند سود خوبی نصیب سرمایهگذاران کنند، اما در کل روند بازار منفی است. برای مثال چهارشنبه در بازار بورس از کل ۳۵۵نماد حاضر در بازار، تنها ۷۶نماد نسبت به روز قبل افزایش قیمت داشتند. قیمت سهام چهارنماد ثابت ماند و ارزش سهام در ۲۷۵نماد روند کاهشی داشت. همچنین از کل ۲۵۵نماد فعال در فرابورس، ۸۴نماد سبزپوش و ۱۷۱نماد قرمزپوش شدند.
دیروز هیچکدام از نمادهای صعودی نتوانستند تاثیر زیادی روی شاخص کل بگذارند. عمده نمادهای تاثیرگذار در شاخص دیروز قرمزپوش بودند. برای مثال نماد فولاد متعلق به شرکت فولاد مبارکه اصفهان با تاثیر ۳۹۵واحدی، بیشترین سهم را از کاهش شاخص کل به خود اختصاص داد. شتران متعلق به پالایش نفت تهران با تاثیر منفی ۳۵۵واحدی دومیننماد تاثیرگذار و شپنا متعلق به پالایش نفت اصفهان، سومیننماد تاثیرگذار در کاهش شاخص کل به حساب میآمد.
*** همیشه در روی یک پاشنه نمیچرخد!
سقوط شاخص کل در دوروز پایانی هفته درحالی رقم خورد که این نماگر برای چندروز متوالی رشد عجیبی را رقم زده بود و با ورود به ابرکانال ۳۰۰هزار واحدی، رکورد جدیدی را در بازار به ثبت رساند. طوری که از ۱۱شهریور که شاخص کل روی ۲۸۳هزار و ۵۷۴واحد قرار داشت، یک هفته تمام شاخص کل هر روز افزایش دو تا چهارهزار واحدی را تجربه کرد. طوری که تا پایان هفته گذشته شاخص کل با افزایش ۱۶هزار و ۳۵۷واحدی، به رقم ۲۹۹هزار و ۹۳۱واحد رسید.
توجه داشته باشید که این رشد کمسابقه بدون هیچ وقفهای اتفاق افتاد. رفتار بورس نشان داده هر افزایشی، یک اصلاح در پیش رو دارد. وقتی قیمت یا شاخص در این بازار افزایش ناگهانی و متوالی پیدا میکند، دستکم برای مدتی شاهد کاهش خواهیم بود. بعد از فتح ابرکانال ۳۰۰هزار واحدی در روز شنبه و رسیدن شاخص کل به رقم ۳۰۴هزار و ۴۶۰واحد، اصلاح قیمت آغاز شد.
یکشنبه شاخص دوهزار واحد افت کرد. هرچند روز دوشنبه بورس تحت تاثیر اتفاقات سیاسی با افزایش سههزار و ۵۰۰واحدی به رقم بالاتر یعنی ۳۰۵هزار و ۹۱۷واحد رسید، اما سهشنبه با کاهش سههزار و ۸۳۵ و چهارشنبه با کاهش هفتهزار و ۹۱۵واحدی، شاخص کل به ابرکانال ۲۰۰هزار واحدی برگشت. خیلی از کارشناسان بازار بورس، این اصلاح قیمت را پیشبینی کرده بودند و این اتفاق را در بازار بورس کاملا طبیعی میدانند.
علاوه بر این، فعالان بازار سرمایه، تسویهحساب اعتباری را دیگر عامل سقوط شاخص کل میدانند. آنها میگویند چهارشنبه آخرین روز تسویه اعتبارات شهریورماه بود. هرکدام از سهامداران میتوانند از کارگزارشان اعتبار کسب کنند. با کسب اعتبار آنها میتوانند با پول کارگزاری کار کرده و بعد از پایان مهلت، اصل پول را به کارگزاری برگردانند. چهارشنبه آخرین روز تسویه اعتبارات شهریورماه بود. همین اتفاق باعث شد که سرمایهگذارها سهامشان را به فروش بگذارند تا بتوانند پول کارگزاری را برگردانند.
چراکه تعدادی از کارگزاریها با پایان دوره مالیشان روبهرو هستند. افزایش عرضه در بازار باعث کاهش قیمتها و در نتیجه سقوط هشتهزار واحدی شاخص کل شده است. خیلی از فعالان بازار سرمایه، این مورد را به عنوان دلیل اصلی سقوط شاخص در روزهای پایانی شهریور میدانند و پیشبینی میکنند بازار بورس از فردا دوباره به روال صعودی گذشته باز خواهد گشت.
*** مایکل شوماخر؛ یک سهامدار حرفهای!
چندسال متوالی در مسابقات رالی مقام اول دنیا را کسب کرد. وقتی رمز موفقیتش را پرسیدند، گفت تنها رمز موفقیت من این است که زمانی که دیگران ترمز میگیرند، من گاز میدهم! احتمالا شوماخر اگر به بازار بورس وارد میشد، میتوانست سود زیادی به جیب بزند. چراکه سهامدارهای حرفهای دقیقا مثل شوماخر عمل میکنند. آنها بهترین زمان برای خرید سهام را وقتی میدانند که همه درحال فروختن سهام هستند.
در این مواقع آنها سراغ شرکتهایی میروند که از قبل آنها را شناسایی کرده بودند و میدانند سهامشان آیندهدار است. وقتی یک سهام ارزشمند، در ظاهر و در روزهای عجیب و غریب بورس با کاهش قیمت روبهرو میشود، بهترین زمان برای خرید کردن است. خیلیها به محض اینکه کمی ارزش سهام پایین میآید آن را برای فروش میگذارند. وقتی قیمت پایین آمد، سهامدارهای حرفهای وارد عمل میشوند و سهام شرکتهای آیندهدار را میخرند. چنین سهمهایی به محض ورود بورس به کانال صعودی، حسابی رشد میکنند و سود زیادی نصیب سرمایهگذاران میکنند.
*** توصیه برای سهامدارهای تازهکار: استراحت کنید
بهترین کار برای سرمایهگذاران مبتدی بورس در روزهایی مثل چهارشنبه که اغلب نمادها ارزششان را از دست میدهند، خاموش کردن سیستم است. مشاهده ضررهایی که در بورس میکنید، هیچ نکته مثبتی برایتان ندارد و صرفا شما را احساسیتر میکند. خرید و فروش احساسی هم بزرگترین اشتباهی است که یک سهامدار میتواند در بازار بورس مرتکب آن شود. پس برای همین باتجربهترها توصیه میکنند اگر شناخت کاملی در بازار بورس ندارید، برای اینکه احساسی نشوید و آرامش خود را حفظ کنید، بورس را کنار بگذارید.
ضررکردن در بورس اصلا چیز عجیبی نیست و در چنین شرایطی همه ضرر میکنند. فروش سهام روی قیمت پایین کمکی به شما نخواهد کرد. البته توجه داشته باشید که این توصیه اصلا برای سهامدارهای حرفهای عملی نیست. اگر شناخت کاملی نسبت به چندسهم دارید و از آیندهدار بودن آنها مطمئن هستید، بهتر است برخلاف بقیه که سهامشان را به فروش گذاشتهاند، خرید کنید.