تحلیلی جزئی برعملکرد مجری و داوران عصر جدید
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | دو طیف مقابل عصر جدید قرار دارند؛ عده‌ای که آن را برنامه‌ای سرگرم‌کننده می‌دانند و معتقدند فرصتی برای ارائه استعدادها فراهم کرده است و عده‌ای که می‌گویند این برنامه امید واهی ایجاد می‌کند و «سراب» است. در صفحه تلویزیون هفت صبح کاری به فرامتن عصر جدید نداشته‌ایم و معتقدیم این برنامه اتفاقی مهم در تلویزیون است. عصر جدید توانسته خیلی‌ها را با خود همراه و ساعتی سرگرم کند. با این حال، در کنار قوت‌ها، هیچگاه ایرادهای آن را فراموش نمی‌کنیم و بارها درباره آن نوشته‌ایم. گزارش امروز مروری جزئی است بر قسمت اخیر این برنامه که در دو بخش، شنبه و یکشنبه روی آنتن شبکه سه رفت.
با دقت در اعداد و ارقام پی می‌برید بخش زیادی از عصر جدید اضافه است و با کوتاه شدن، صاحب ریتم و ضرباهنگی مناسب‌تر می‌شود. روی دیگر گزارش به میزان صحبت‌های مجری و شوخی‌های او اشاره دارد. عجب آن‌که احسان علیخانی در همین برنامه بارها خودش را به‌خاطر مطول‌گویی نقد کرده است. در خلال گزارش عیار داوران هم محک خورده است. اشاره به این نکته لازم است که زمان‌بندی اشاره شده در گزارش را ملاک قرار ندهید؛ چون مراد از این تقسیم، صرفا میزان اتفاق‌هایی است که در هر اجرا رخ می‌دهد .
بخش اول
دقیقه ۱ تا ۳۰
- تیتراژ و تیزر ابتدایی: ۴ دقیقه و ۳۰ ثانیه
- اجرای گروه اول: ۶ دقیقه
-نظر داوران: ۴ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۴ دقیقه
- تبلیغ اسپانسر برنامه: ۲ دقیقه
عملکرد داوران: نخستین قسمت عصر جدید که یکشنبه ۲۷ فروردین روی آنتن رفت، با اجرای گروه ووشو به نام دوئلین شروع شد. ژاله صامتی به گروه خدا قوت گفت و از تعبیر «عین فیلم‌ها بود» بهره برد. در عین حال به این نکته اشاره کرد که می‌توان از یک ورزش به ظاهر خشن، آرامش ایجاد کرد. کارن همایون‌فر هم حرف صامتی را تایید کرد و کار گروهی آن را ستود. مجید اسماعیلی ترکیب کار هنری و رزمی را نقطه قوت اجرا دانست و نتیجه گرفت این نمایش می‌گوید باید از استاد تبعیت کرد. امین حیایی هم اجرا را تمیز و منظم با مهارت و دقت بالا توصیف کرد. زمان‌بندی اجرا را هم از امتیاز آنها دانست. در مجموع داوران در این بخش نکاتی جزئی درباره اجرا بیان کردند.
عملکرد مجری: در این بخش احسان علیخانی، تعبیر صامتی که گفت از این خشونت به آرامش رسیدیم را دستمایه شوخی قرار داد. او شوخی‌اش را با درآوردن صدای رزمی‌کارها تکمیل کرد و نتیجه گرفت که : کدام آرامش؟! در جای دیگر هم به مادرانی اشاره کرد که اجازه می‌دهند فرزندان آنقدر جیغ بزنند که «بکپند!». یعنی بخوابند. او این مادران را بنیانگذار آرامش قلمداد کرد. شوخی علیخانی به دل ننشست و کمی بعد یک شوخی نه‌چندان با مزه دیگر با این موضوع که «مردم چین می‌شکنن» انجام داد.
نکته ویژه : تقلید حرکت رزمی‌کاران توسط عوامل صحنه، موقع جمع کردن وسایل آنها پس از ارجا اتفاقی بامزه بود که تدوینگر عصر جدید آن را در زمانی کمتر از یک دقیقه در برنامه جانمایی کرده بود. این اتفاق نمونه‌ای از شوخی‌های بجا است که می‌تواند الگوی مجری این برنامه باشد!
بخش دوم
دقیقه ۳۰ تا ۶۰
- تیزر معرفی : ۲ دقیقه
- زمان اجرا: ۱۳ دقیقه
- نظر داوران: ۴ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۴ دقیقه
- آیتم دعوت به‌کار خیر: ۲ دقیقه
عملکرد داوران: دومین اجرای شب اول متعلق به امید حمیدی بود که نمایشی درباره زیارت امام رضا(ع) به نمایش گذاشت. این اجرا البته کمی پیش از دقیقه سی‌ام برنامه آغاز شد که زمان آن حدود ۱۳ دقیقه بود. ژاله صامتی اولین زنگ قرمز را به‌صدا درآورده بود و بدون رودربایستی نظرش را درباره مطول بودن اجرا به زبان آورد. او که در نوروز به دلیل ابراز نظر درباره لهجه با موجی از حمله مواجه شد، این‌بار لهجه شرکت‌کننده را نقطه قوت دانست، در عین حال تاکید کرد از شیرینی آن استفاده‌ای درست نشده. صامتی این را هم گفت که رای قرمز به این اجرا به‌معنای نادیده گرفتن توانایی بازیگری حمیدی نیست. حیایی انتقادهای خود را مطرح کرد و در خلال آن از متن و اجرا تعریف کرد. اسماعیلی که مثل حیایی رای سفید داده بود هم طولانی بودن نمایش و ضعیف بودن احساس متن را نقطه ضعف دانست.
عملکرد مجری: سوالاتی که علیخانی درباره شغل و محل زندگی شرکت‌کننده پرسید، به‌جا و به‌اندازه بود. اینکه چرا علاقه‌مند به تئاتر شده، چگونه خرج زندگی را تامین می‌کند و… این پرسش‌ها کمکی است به شرکت‌کننده‌ها تا «دیگران» برای همکاری در صورت نیاز سراغ آنها بروند. بعد از پایان صحبت مجری، ایمان قیاسی هم گفت‌و‌گویی کوتاه با شرکت‌کننده انجام داد که به‌رغم کوتاه بودن، نیاز به آن احساس نمی‌شد.
نکته ویژه: یکی از ایراداتی که به علیخانی وارد است، مطول‌گویی اوست. بعد از اجرای حمیدی نیز نظر داوران را تبیین کرد و حرف‌هایی که آنها بیان کرده بودند را دوباره به زبان آورد. در شرایطی که همه‌چیز گویاست چرا مجری عصر جدید همان حرف‌ها را یک‌بار دیگر مطرح می‌کند؟ این اتفاق بارها از سوی علیخانی افتاده.
بخش سوم
دقیقه ۶۰ تا ۹۰
- تیزر معرفی : ۲ دقیقه
- زمان اجرا: ۴ دقیقه
- نظر داوران: ۳ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۳ دقیقه
- آیتم دعوت به کار خیر: نداشت
عملکرد داوران: احسان ممبینی آخرین شرکت‌کننده شب اول عصر جدید بود که قطعه‌ای براساس یکی از ساخته‌های زنده‌یاد بابک بیات را خواند. امین حیایی و ژاله صامتی رای سفید دادند اما نظرشان مثل همیشه درباره خوانندگی تخصصی نبود. حیایی اینطور گفت که :«رنگ صدا و جنس صداتو دوست دارم؛ اجرای کوکی داشتی.» ژاله صامتی هم اینگونه نظرش را بیان کرد: «من هم حس صداتو دوست داشتم و توصیه‌ام این است که این حس را در صورت نشان بدهی.» بار بخش اجرای خواننده‌ها بر دوش همایون‌فر است. او از دستکاری در قطعه بابک بیات انتقاد کرد و پرسید «از خانواده مولف اجازه کتبی گرفته‌ای؟» اسماعیلی که سعی می‌کند نکته‌ای متفاوت پیدا کند، سوالی رندانه از همایون‌فر پرسید: « اگر مشکل کپی نبود باز هم این اجرا را دوست نداشتی؟»
عملکرد مجری: زمانی که همایون‌فر شروع به انتقاد کرد، علیخانی هم وارد بحث شد و با او همراه شد. او سعی می‌کند منفعل نباشد و نظرات خود را به فراخور به زبان می‌آورد. اتفاق عجیب وقتی رخ داد که ایمان قیاسی، ممبینی را به انتقاد گرفت و یک دادگاه تک نفره در محکومیت او شکل داد! او صلاحیت نظر دادن درباره موسیقی و نحوه استفاده از قطعات را دارد؟ اگر نظر همایون‌فر منفی نبود باز قیاسی این چنین بی‌رحمانه حرف می‌زد؟
نکته ویژه: ۱۰ دقیقه پایانی برنامه یکشنبه به اجرایی خارج از برنامه اختصاص داشت. علیخانی از یک جوان مبتلا به اوتیسم به همراه مربی او دعوت کرد روی صحنه بیایند. صدای این جوان و صحبت‌های او دلنشین بود و می‌تواند واجد نکته‌هایی در باب توجه بیشتر و اصولی به این بیماران عزیز باشد. منتها جای چنین کارهایی در «هشتگ عصر جدید» است نه در عصر جدید.
بخش چهارم
دقیقه ۹۰ تا ۱۲۰
-تیتراژ ابتدایی: ۱ دقیقه
- تیزر معرفی : ۲ دقیقه
- زمان اجرا: ۷ دقیقه
- نظر داوران: ۸ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۱۲ دقیقه
- آیتم دعوت به کار خیر: نداشت
عملکرد داوران: اشاره به این نکته لازم است که ۱۵ دقیقه‌ای که در این گزارش مد نظر است، در شب دوم روی آنتن رفت . این شب با اجرای سینا و رضا، دو موتور‌سوار در کره مرگ شروع شد. شیرین‌زبانی نوجوانان میمندی (از شهرهای استان فارس) باعث شد داوران هم سر ذوق بیایند. از آن سو بحثی که اسماعیلی مطرح کرد عامل طولانی شدن این بخش بود. او تنها کسی است که رای قرمز داد و دلیل خود را احتمال بدآموزی دانست. او در این برنامه گفت که گواهینامه بین‌المللی چتربازی دارد و همین زمینه شوخی حیایی را به‌وجود آورد. او به این نکته اشاره کرد که «آپشن‌های اسماعیلی بیش از سید بشیر حسینی است». این شوخی بامزه بود و از جنس عصر جدید. دیگر داوران صحبت ویژه‌ای درباره اجرا نداشتند و همگی از نگرانی خود گفتند و کار دو نوجوان را ستودند.
عملکرد مجری: علیخانی وقتی زمینه فراهم است، سعی می‌کند ماهی خود را بگیرد. او بارها سر به سر بچه‌ها گذاشت و در چند مورد هم توانست تماشاچیان را به خنده وادارد. مجری عصر جدید خیلی زود در این بخش وارد بحث شد؛ درست از زمانی که اسماعیلی نظرش را بیان کرد . علیخانی سوالاتی درباره شیوه تمرین دو نوجوان پرسید و در نهایت تاکید کرد که بچه‌ها در منزل دست به چنین کاری نزنند. او در این بخش عملکردی قابل قبول داشت.
نکته ویژه: ۱۰ دقیقه از شب دوم عصر جدید اختصاص به مرور اجراهای شب گذشته داشت. در این کار اما انصاف رعایت نشده بود و بیشترین زمان به نمایش امید حمیدی درباره امام رضا(ع) تعلق گرفت. این نظر خود سازندگان عصر جدید بوده است یا شبکه سه را نمی‌دانیم. هر چه هست تقسیم زمان به مرور اجراهای شب قبل عادلانه انجام نشده بود.
بخش پنجم
دقیقه ۱۲۰ تا ۱۵۰
- تیزر معرفی : ۲ دقیقه
- زمان اجرا: ۳ دقیقه
- نظر داوران: ۴ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۲ دقیقه
- آیتم دعوت به کار خیر: ۲ دقیقه
عملکرد داوران: علیرضا برنجیان چند قطعه خواند که توانست نظر داوران را جلب کند. اجرای او با لالایی کردی شروع شد و با ترانه‌ای فارسی به پایان رسید. مثل همیشه باز هم این کارن همایون‌فر بود که درباره موسیقی نظر تخصصی داشت. او شرکت‌کننده را تحسین کرد و گفت که قطعات سخت بودند اما خارج نخوانده است. ژاله صامتی فقط به این نکته اشاره کرد که اجرا را خیلی دوست داشته. امین حیایی هم رعایت تکنیک و رنگ صدا را دو فاکتور مهم اجرا دانست. این بار نیز مجید اسماعیلی با یک نکته خود را از بیان نظر تخصصی نجات داد. او خواهان ترجمه لالایی کردی به فارسی بود. بعد هم بحث اینکه چرا لالایی‌ها دارای یک حزن است را پیش کشید و نظر همایون‌فر را جویا شد.
عملکرد مجری: وقتی اسماعیلی یک بحث جدی درباره چرایی محزون بودن لالایی را مطرح کرد، احسان علیخانی از در شوخی وارد شد. او اینطور نظر داد که بچه‌ها با لالایی شاد نمی‌خوابند. بلافاصله هم یک ملودی را در مایه رپ اجرا کرد اما سالن با او همراه نشد و تماشاچیان نخندیدند. کاش علیخانی اجازه می‌داد همایون‌فر چند نکته تخصصی درباره لالایی به زبان بیاورد اما برای او شوخی ارجحیت داشت. مجری عصر جدید از برنجیان سوالاتی پرسید که مشخص شد او برای رسیدن به موقعیت کنونی چه مشکلاتی را پشت سر گذاشته.
نکته ویژه: آیتم گپ و گفت ایمان قیاسی با شرکت‌کننده‌ها اگرچه کوتاه است اما غالبا فاقد نکته‌ای تازه است. او بعد از اجرای برنجیان هم با او صحبت کرد اما حرفی نو در این مصاحبه وجود نداشت. قیاسی در عصر جدید حامی مالی برنامه را هم تبلیغ می‌کند و وظیفه دعوت مردم به مشارکت در کارهای خیر بر دوش علیخانی است.
بخش ششم
دقیقه ۱۵۰ تا پایان
- تیزر معرفی : ۲ دقیقه
- زمان اجرا: ۴ دقیقه
- نظر داوران: ۳ دقیقه
- مصاحبه مجری: ۱۲ دقیقه
- آیتم دعوت به کار خیر: ۲ دقیقه
عملکرد داوران: آخرین اجرای این قسمت از عصر جدید را گروه جریان ریشه انجام داد؛ گروهی که با موسیقی و حرکات نمایشی به کمک آتش لحظه‌های مهیجی خلق می‌کنند. در این بخش شاهد نظر تخصصی نبودیم و همه داوران از هماهنگی خوب، آرامش ایجاد شده و موسیقی دلنشین به عنوان نکات مثبت یاد کردند. در عین حال چند ایراد اجرا را هم از یاد نبردند. همه داوران به این گروه رای سفید دادند. در این میان باز هم مجید اسماعیلی رندی کرد و پرسید نام جریان ریشه یعنی چه که سرفصل یک صحبت شد و او از نظر دادن تخصصی فرار کرد.
عملکرد مجری: یکی از شرکت‌کنندکان گروه جریان ریشه به دلیل فراموشکاری (به‌رغم اینکه فقط ۱۸ سال دارد) زمینه شوخی مجری و داوران را فراهم کرد. از آن سو، درگیر کردن پدر شرکت‌کننده اصلی و مصاحبه مجری با او باعث مطول شدن این بخش شد. البته شوخی‌ها و صحبت‌ها ضرباهنگ داشت و تنها ایراد آن تلاش ناکام علیخانی در شوخی کردن بود. مثلا در جایی گفت :«این باباهای ایرانی چقدر گوگولی و ناز هستند!» در عوض چند شوخی کلامی حیایی خنده تماشاچیان را به همراه داشت. مثل جایی که برای اشاره به استفاده شرکت‌کننده از گازوئیل ماشین پدر، این تعبیر را به کار برد که «می‌ره سر باک باباش». نوع بیان و قرینه‌سازی به‌جای جمله «رفتن سر جیب بابا» باعث خنده شد.
نکته ویژه: ۱۰ دقیقه پایانی برنامه به مرور اجراها (۲ دقیقه) و صحبت مجری (نزدیک ۲ دقیقه) اختصاص یافت. بعد از آن علیخانی نظر شرکت‌کننده‌ها را جویا شد . (۳ دقیقه). با این حساب ۵ دقیقه زمان برد تا نام فینالیست خوانده شود. بعد از یک فاصله کوتاه نام دومین فینالیست بیان شد و بقیه زمان باقی‌مانده در اختیار فینالیست‌ها و صحبت پایانی مجری قرار گرفت.
