بازار پررونق پوشاک ورزشی «های‌کپی» در ایران
روزنامه هفت صبح، رضا فرزیان | ساعت ۲۳ و ۳۰دقیقه امشب در ورزشگاه خانگی بنفیکا پرتغال، بایرن‌مونیخ و پاری‌‌سن‌‌ژرمن فینال لیگ قهرمانان اروپا را برگزار می‌کنند. دو تیم با لباس‌های ۲۰۲۱ وارد زمین می‌شوند که جدیدترین طراحی برندهای مشهور دنیا یعنی آدیداس و نایکی است و در بازارهای جهانی باید برای‌شان به ترتیب ۷۰ و ۹۰ دلار پول داد. به پول ما هر کدام آنها می‌شود حدود یک میلیون و ۶۰۰هزار و دو میلیون تومان. زیاد است؛ خیلی زیاد!
اما ممکن است همین امروز در کوچه و خیابان یا محل کار، آدم‌هایی را ببینید که با یکی از همین لباس‌های فصل جدید راست راست راه می‌روند تا نشان دهند برای مسابقه امشب دل توی دل‌شان نیست. آنها طرفدار‌های واقعی فوتبال هستند و یک ۹۰دقیقه کامل تمام غم و غصه‌های جهان را پشت در اتاق می‌گذارند تا حواس‌شان فقط و فقط به فوتبال باشد. شاید به نظر شما خنده‌دار بیاید و پیش خودتان بگویید چه دل خوشی دارند.
احتمالا الان دارید آنها را به خاطر پول زیادی که خرج کرده‌اند تا هواداری‌شان را نشان دهند سرزنش می‌کنید اما در واقعیت آنها نهایتا حدود ۱۰،۱۱ دلار پول داد‌ه‌اند. چطوری؟ این اتفاق به‌لطف رونق بازار لباس‌های ورزشی فیک رخ داده است. فروشند‌‌ه‌های این بازار اصرار دارند به‌جای فیک از کلمه های‌کپی استفاده کنیم! امروز به بهانه فینال لیگ قهرمانان اروپا سری می‌زنیم به این بازار.
*** های‌کپی یا فیک؛ چه فرقی می‌کند؟
چند تکه پارچه که براساس الگو به هم دوخته می‌شوند و یکی دو تا لوگوی دست‌دوز و چاپی در کنار هم کافی است تا جدیدترین لباس تیم‌های فوتبال را تولید کنید. در ایران که مشمول قوانین کپی‌رایت نمی‌شود این کار ساده‌تر از بقیه کشورها دنیا خواهد بود اما مهد تولید لباس‌های ورزشی فیک در جنوب آسیا است. جایی که یک تولیدکننده می‌تواند با داشتن تنها یک لباس اصل دوخت چین، بقیه کارها را به بهترین نحو ممکن انجام دهد.
تایلند و مالزی در این کار مهارت فوق‌العاده‌ای دارند اما فرقی نمی‌کند لباس در کجا کپی شده باشد. به‌هرحال آن را لباس تایلندی صدا می‌زنند و اگر کپی‌کار ما محصول را با رعایت جزئیات دقیق انجام دهد، به چیزی که ساخته «های‌کپی» می‌گویند. این محصولات طرفداران زیادی در کشورهای جهان سوم دارند و از وقتی دلار در ایران گران شده، رونق آنها در کشورمان شدت گرفته است.
در ابتدای دهه ۹۰ می‌توانستید لباس اصل فوتبال را در فروشگاه‌هایی که ادعا می‌کردند نماینده آدیداس یا نایکی هستند، با قیمت ۱۰۰هزار تومان بخرید. آن موقع دلار هزار تومان قیمت داشت اما حالا که قیمت دلار به حدود ۲۲ تا ۲۳هزار تومان رسیده است، خرید چنین لباس‌هایی یک و نیم تا دو میلیون تومان پول می‌خواهد.
شاید به همین دلیل است که واردکننده‌ها دیگر جرات و جسارت ورود به بازار لباس‌های ورزشی را ندارند. کفش‌های ورزشی هم مثل لباس تیم‌های فوتبال اسیر این تورم شده‌اند. پس نوع دیگری از واردکننده‌ها تمرکز خود را روی بازار لباس‌های «های‌کپی» تایلندی گذاشته‌اند و اتفاقا بدون ترس و لرز به مشتری‌های‌شان می‌گویند دقیقا با چه چیزی روبه‌رو هستند.
*** چرا لباس‌های «های‌کپی» محبوب شدند؟
پوشیدن پیراهن تیم‌های باشگاهی و ملی در سراسر دنیا برای اثبات هوادار بودن کاربرد دارد. هواداران فوتبال در دنیا، روز بازی این لباس‌ها را می‌پوشند و به استادیوم می‌روند یا فردای روز مسابقه آن را به تن می‌کنند تا همه بدانند دیشب تیم‌شان چه افتخاری کسب کرده است. هواداران ایرانی از این لباس‌ها در مهمانی‌های دوستانه و غیررسمی استفاده می‌کنند.
تا یکی، دو سال پیش با توجه به قیمت دلار می‌توانستید با ۱۰۰ تا ۲۰۰هزار تومان یا نهایتا ۳۰۰هزار تومان در این تب پرهیجان فوتبالی سهیم شد اما حالا وضع فرق کرده. چون اگر فرض کنیم آن تیم فوتبال مال بابای پول‌دار شما بود، خرج کردن دو میلیون تومان بی‌زبان باز هم صرفه اقتصادی نداشت. خوشبختانه از وقتی بازار فروش لباس‌های «های‌کپی» رونق گرفته اوضاع کمی بهتر شده.
این لباس‌ها را می‌توان در مغازه‌های میدان منیریه برویم یا فروشگاه‌های اینترنتی فعال در اینستاگرام و تلگرام پیدا کرد و با پرداخت نهایتا ۲۰۰ تا ۳۰۰هزار تومان پول کار را به اصطلاح درآورد. این بازار ویژگی‌های مخصوص خودش را دارد. مثلا در بین پرفروش‌ترین پیراهنهای موجود در بازار یک نام عجیب و غیرمنتظره به‌چشم می‌خورد: تاتنهام! بله، پیراهنهای دوم و سوم تاتنهام در فصل ۱۹-۲۰۱۸ همچنان یکی از پرفروش‌ترین لباس‌های هواداری در بازار پوشاک فیک است.
علاوه بر درخشش این تیم انگلیسی در فصل گذشته لیگ قهرمانان، طراحی جالب لباس سبز تاتنهام را باید دلیل محبوبیت آن به‌حساب آورد. پیراهنهای اول و دوم رئال مادرید به رنگ سفید و مشکی هم پرفروش هستند و نشان‌‌دهنده محبوبیت بالای تیم مادریدی. پیراهن تیم‌های آرسنال (سورمه‌ای و قرمز) منچستریونایتد و حتی چلسی هم فروش خوبی دارند و البته باید به بارسلونا اشاره کرد که با وجود نتایج فاجعه‌بار اخیر آنها، لباس‌های‌شان همچنان پرفروش هستند. از لباس اصلی تیم گرفته تا پیراهن دوم به رنگ صورتی.
پیراهن رئال و بارسا در اسپانیا، یوونتوس، میلان و اینتر در ایتالیا، شش تیم بزرگ حاضر در لیگ انگلیس و پیراهنهای بایرن مونیخ و دورتموند در آلمان نسبت به سایر تیم‌ها و پیراهن‌ها محبوبیت بیشتری دارند اما نباید از خرید و فروش پیراهن تیم‌های ملی هم غافل باشیم. پیراهن آلمان و فرانسه قهرمان‌های دو دوره اخیر جام‌های جهانی، از جمله لباس‌های پرفروش در بازار پوشاک ورزشی فیک به‌حساب می‌آیند. به‌خصوص پیراهن سبزرنگ ژرمن‌ها!
*** شاید فیک به‌نظر بیاید اما من خاص می‌پوشم
برخی از هواداران هم به اصطلاح Player-Fan هستند و در انتخاب پیراهن، فقط دنبال نشانه‌ای از بازیکن مورد علاقه‌شان می‌روند. اتفاقی که برای فروش پیراهنهای شماره هفت یوونتوس رخ داده است. اگر ملاک‌مان پرفروش‌ترین پیراهن به همراه شماره‌ای خاص باشد، عنوان محبوب‌ترین پیراهن به شماره هفت یوونتوس با نام C.Ronaldo می‌رسد که با اختلاف پرفروش‌ترین پیراهن بازار است. بعد از آن لباس لیونل مسی دیگر فوق‌ستاره فوتبال جهان با شماره ۱۰ پرطرفدار است.
اصرار بر متفاوت بودن و متفاوت فکر کردن حتی در بازار پیراهن «های‌کپی» تیم‌های ورزشی هم به‌چشم می‌خورد. وقتی یک تیم کوچک در رقابت‌های اروپایی دست به کاری بزرگ می‌زند یا غول‌‌های فوتبال اروپا را شکست می‌دهد، فوتبالی‌ها توجه‌شان به آن باشگاه جلب می‌شود و همین موضوع می‌تواند بازار فروش پیراهن هواداری آن باشگاه را داغ کند.
مثلا آژاکس هلند با حذف رئال مادرید در فصل گذشته لیگ قهرمانان، هواداران خاصی در سراسر دنیا پیدا کرد و پیراهنهای مختلف این تیم پرفروش شد. بعضی تیم‌ها هم نه به‌خاطر خودشان، بلکه به‌خاطر طراحی خاص لباس‌شان مورد توجه قرار می‌گیرند. پیراهن تیم‌هایی مثل مونشن‌گلادباخ، وولفسبورگ و لایپزیش از آلمان، لس‌آنجلس گلکسی آمریکا، ولورهمپتون انگلیس، گالاتاسرای ترکیه، مارسی و لیون فرانسه و فیورنتینای ایتالیا مثال‌های خوبی برای این اتفاق هستند.
خرید پیراهن هواداری حتما نباید مربوط به کیت‌های سال‌های فعلی باشد؛ گاهی یک پیراهن کلاسیک، می‌تواند گزینه خوبی برای خرید باشد. مخصوصا اگر فوتبال را از سال‌های دورتر دنبال کرده باشیم. چه در مغازه‌های خیابان منیریه و چه در سایت‌ها، پیراهنهای کلاسیک زیادی وجود دارد. از پیراهنهای کلاسیک باشگاهی تا تیم‌های ملی در ادوار مختلف جام‌های جهانی.
یکی از این پیراهن‌ها، کیت نارنجی‌رنگ هلند در دهه ۷۰ میلادی است. گاهی هم خریداران نام‌های بزرگی مثل زیدان و رونالدو برزیلی را سفارش می‌دهند. اگر به خیابان منیریه سر بزنیم، پیراهن سال‌های نه‌چندان دور تیم‌های مورد علاقه‌مان توجه‌مان را جلب می‌کند. مثلا اگر پیراهنهای های‌کپی بارسلونا و رئال مادرید مربوط به سال‌های ۲۰۱۵ به قبل را پیدا کنیم، با قیمت کمتری نسبت به کیت‌های امسال می‌توانیم خریداری کنیم. این پیراهن‌ها تعدادشان کم هم نیست و از تیم‌های مختلفی می‌توانیم قدرت انتخاب داشته باشیم.
*** مدل ۲۰۲۱؛ تحویل فوری با پیک موتوری
هنوز فصل جدید رقابت‌های اروپایی آغاز نشده است و فقط تیم‌های حاضر در لیگ قهرمانان یا لیگ اروپا لباس‌های جدید خود را رونمایی کرده‌اند اما در بازار پوشاک ورزشی «های‌کپی» تا دلتان بخواهد به کیت‌های فصل ۲۱-۲۰ دسترسی دارید. الان پیراهن تیم‌های بارسلونا، چلسی، رُم و حتی پیراهن‌ها دوم و سوم نیز در سایت‌های فروش پیراهن هواداری قابل خریداری است. خرید پیراهنی که هنوز به‌تن بازیکنان و تیم‌های مورد علاقه‌مان نرفته می‌تواند یک انتخاب وسوسه‌کننده باشد.
ضمن اینکه خریداران می‌توانند پیراهن تیم‌های بزرگ اروپایی را با نام و شماره دلخواه خودشان سفارش دهیم. این وسط بعضی‌ها دست به ابتکار می‌زنند. مثلا هفته گذشته و پس از شکست سنگین بارسلونا مقابل بایرن‌مونیخ یک هوادار رئال مادرید لباس بارسا را سفارش داد و از فروشنده درخواست کرد پشت لباس عدد ۸بر۲ و اسم بایرن را حک کند. انتشار این عکس در اینترنت بین فوتبالی‌ها کلی جنجال درست کرد.
فروشنده‌ها به هفت‌صبح می‌گویند قیمت کیت‌های هواداری «های‌کپی» فصل جدید با چاپ شماره و اسم در حال حاضر نهایتا ۳۰۰هزار تومان است اما چون فوتبال برای مدتی تعطیل بوده و فروشنده‌ها می‌خواهند کسب و کارشان رونق داشته باشد، فعلا آنها را با حدود ۵۰درصد تخفیف عرضه می‌کنند. تفاوت برند در بین لباس‌های های‌کپی هم به‌چشم می‌خورد؛ مثلا لباس‌های پوما و آدیداس تا حدودی ارزان‌تر از نایکی هستند. چون جزئیات این لباس‌ها بیشتر و دقیق‌تر است.
در نهایت امشب می‌توانید لباس تیم باشگاهی مورد علاقه‌تان را سفارش دهید و آن را با پیک موتوری جلوی در خانه یا محل‌کار تحویل بگیرید. لازم نیست حتما ۷۰ و ۹۰ دلار هم پول بدهید. در بازار پوشاک «های‌کپی» لباس جدید تیم‌های بایرن‌مونیخ و پاری سن‌ژرمن تنها ۱۰ تا ۱۱ دلار است که به پول ما می‌شود نهایتا ۳۰۰هزار تومان. امکان انتخاب لباس‌های ارزان‌تر هم وجود دارد. مثل کیت‌های سال ۲۰۲۰ که در برای ۲۴ساعت با حراج فوق‌العاده حدود ۸۰ تا ۹۰هزار تومان فروخته می‌شوند.
