آمار واقعی مرگ و میر کرونا بالاخره چقدر است؟
روزنامه هفت صبح | آمار وزارت بهداشت حالا به ۴۳۴ فوت در شبانهروز رسیده است. مهرماه حرف از این بود که عدد واقعی دو برابر بیشتر است اما حالا کارشناسان و مسئولان (و نه شایعهپردازان وکانالهای تلگرامی!) میگویند تعداد واقعی فوتشدهها با آمار رسمی سه، چهاربرابر اختلاف دارد. آنها میگویند اگر آمار فوتشدهها را هم کنار بگذاریم و فقط مبتلایان را درنظر بگیریم، باز هم تعداد مبتلایان ۴۸ برابر بیشتر از تعدادی است که وزارت بهداشت هر روز اعلام میکند.
چالشها برای به دست آوردن عدد اصلی از فروردینماه شروع شد. وزارت بهداشت هر روز عددی را به عنوان تعداد تلفات و مبتلایان اعلام میکرد اما مسئولانی داخل و خارج از این وزارتخانه آن را رد کرده و به زبان بیزبانی میگفتند که این عددها اعتبار ندارند. حالا به جای اینکه خبرنگاران تعداد کشته شدهها را زیر سوال ببرند، این خود مسئولان هستند که نسبت به آمار رسمی تردید دارند.
*** اولین تردیدها از کجا شروع شد؟
اولین بار نوزدهم فروردین محمدجواد حقشناس، عضو شورای شهر تهران با تردید به همه این آمارها نگاه کرد. او چند بار در جلسات شورا درخواست کرد که آمار دقیق و تفکیک شده مبتلایان کرونا حداقل در تهران را اعلام کنند. البته بعد هم گفته شد که بابت این حرفها به دادسرای کارمندان دولت رفته و جواب پس داده است. یک هفته بعد، یعنی بیست و ششم فروردین، مرکز پژوهشهای مجلس آمار مبتلایان را بین هشت تا ۱۰ برابر بیشتر تخمین زد و گفت تعداد افراد جانباخته دو برابر بیشتر است.
همین خبر باعث شد که سرانجام وزارت بهداشت بپذیرد که آمارشان شامل همه مبتلایان و فوت شدهها نمیشود. معاون بهداشت وزیر بهداشت بالاخره بیست و هفتم فروردین در لفافه تایید کرد که ممکن است آمار مرگ و میر چند برابر بیشتر باشد. حالا بماند که سرپرست مرکز پژوهشهای مجلس هم از پژوهش خود کوتاه آمد و گفت اصلا مرجع اعلام آمار، همان ستاد ملی مقابله با کروناست.
با این حال شورای شهر کوتاه نیامد و بارها اعضای مختلف آن تاکید کردند که آمار ابتلا به کرونا «بسیار بیشتر از عدد اعلام شده رسمی است». استدلال آنها این بود که آن زمان در موج اول این بیماری در اعلام ورود کرونا به کشور تاخیر اتفاق افتاده و تعداد قربانیان قبل از آن، محاسبه نشده است. همچنین پاسخ تست برخی از جانباختگان بعد از دفن مشخص میشود و از طرف دیگر هم دلیل فوت برخی از این افراد «دیسترس تنفسی یا همان رنج تنفسی» قید میشود.
*** نفر دوم وزارت بهداشت: دو برابر بیشتر از آمار رسمی
موج بعدی همراه با موج سوم کرونا یعنی از مهرماه شروع شد. اواسط مهر ایرج حریرچی، نفر دوم وزارت بهداشت یکی از افرادی بود که به صورت رسمی بیاعتمادی نسبت به آمار این وزارتخانه را تایید کرد. معاون کل وزارت بهداشت گفت تعداد واقعی قربانیان کرونا در ایران حدود دو برابر بیشتر از آمار رسمی است. استدلال او البته این بود که این آمار فقط شامل کسانی میشود که آزمایش کرونای آنها پیش از مرگ مثبت بوده باشد.
*** معاون تحقیقات وزارت بهداشت: آمار واقعی دو و نیم برابر بیشتر است
یکی از افرادی که آمار اعلام شده از سوی سخنگوی وزارت بهداشت را زیر سوال برد، معاون تحقیقات همین وزارتخانه بود. رضا ملکزاده بیست و هفتم مهرماه یعنی وقتی که عدد مرگ و میر روزانه روی عدد ۲۵۲ بیمار ایستاده بود، گفته بود که برای به دست آوردن تعداد واقعی فوتیها باید این عدد را دو و نیم برابر کنیم. توضیح او این بود که تستهای تشخیصی فقط بین ۳۰ تا ۵۰ درصد قادر به تشخیص ویروس این بیماری در بدن افراد هستند.
یعنی به ادعای او «بسیاری از افراد ناقل این ویروس هستند در حالی که تست این افراد منفی بوده است.» دو روز بعد هم مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا همین ضریب را تایید کرد و گفته بود برای اینکه بدانیم در واقعیت چند نفر روزانه میمیرند، باید آمار تلفات را ضربدر ۲٫۵ کنیم تا عدد اصلی به دست بیاید. اگر فکر میکنید این ضریب بیشتر نمیشود، در اشتباه هستید و باید ادامه دهید تا ببینید چطور در ماه آبان به ضریبهای چهار تا شش برابر بیشتر رسیدهایم.
*** یک عضو شورای عالی نظام پزشکی: آمار رسمی را سه تا چهار برابر کنید
یک عضو شورای عالی نظام پزشکی هم بعد از این افراد آمار واقعی مرگ بر اثر کرونا را سه تا چهار برابر بیشتر از آمار رسمی اعلام کرده بود. این ضریب هم عددی دور از ذهن نبود. حسین قشلاقی در این گزارش به گزارشهای میدانی کادر درمان استناد کرد و با ارجاع به آمار دفنشدگان میگفت که فوتهایی که بر اساس یافتههای پاراکلینیکی و بالینی رخ میدهد و بر تیم درمان کاملاً محرز است، در لیست فوتیهای وزارت بهداشت قرار نمیگیرند و بر این اساس به عدد سه تا چهار برابر بیشتر رسیده بود.
*** رئیس سازمان نظام پزشکی: همه میدانند که تعداد واقعی فوتشدهها سه برابر آمار رسمی است
رئیس سازمان نظام پزشکی هم روز گذشته به آفتابنیوز گفته همه میدانند آمار واقعی بیشتر از این حرفهاست. چراکه این آمار فقط تعداد بیماران ثبت شده است و آمار بالاتر از اینهاست. بعد هم تاکید کرده که اگر دنبال آمار واقعی باشید باید این عدد رسمی را سه برابر کنید. به گفته او ۱۵درصد از بیماران کرونایی که در بیمارستانهای ایران بستری میشوند، فوت میکنند ( در حالیکه در دنیا این رقم حدود ۵ درصد است) ۴۰ تا ۵۰ درصد هم پیش از رسیدن به آیسییو یعنی در اورژانس یا در بخشهای کرونا فوت میکنند.
*** رئیس شورای شهر تهران: تلفات کرونا، هماندازه با جنگ و انقلاب
محسن هاشمی همچنان تاکید دارد که تلفات کرونا بیشتر از این حرفهاست که وزارت بهداشت اعلام میکند. او روز گذشته در صحن شورا گفت که تلفات کرونا در هشت ماهه نخست سال جاری در تهران، بسیار بیشتر از میزان متوسط شهدای جنگ تحمیلی و ماههای اوج انقلاب اسلامی بوده است. تعداد شهدای جنگ تحمیلی در طی هشت سال در برخی از آمارهای رسمی ۲۲۰ هزار نفر اعلام شده یعنی سالی حدود ۲۷ هزار نفر.
اما این در حالی است که آمار رسمی تلفات کرونا تا امروز ۳۵ هزار و ۲۹۸ نفر بوده است. یعنی طی ۸ ماه. یعنی با همین آمار رسمی و زیر سئوال رفته در پایان سال به عدد ۵۵ هزار نفر خواهیم رسید که دقیقا دو برابر آمار شهدای سالانه جنگ است. اگر ضریب دو و یا سه برابر بودن آمار کرونا را در نظر بگیریم متوجه می شویم که تلفات کرونا شاید چهاربرابر تلفات سالیانه جنگ باشد. شاید هم بیشتر.
*** رئیس کمیته علمی کرونا: آمار مبتلایان ۴۸ برابر بیشتر از آمار رسمی
از طرف دیگر مصطفی قانعی، رئیس کمیته علمی کرونا میگوید تا امروز بین ۲۵ تا ۳۵ میلیون نفر به کرونا مبتلا شدهاند. این یعنی تعداد مبتلایان حدودا ۴۸ برابر بیشتر از عددی است که روز گذشته وزارت بهداشت اعلام کرده! در حالی که هفت ماه پیش مرکز پژوهشهای مجلس اختلاف آمارهای رسمی با واقعیت را حدودا ۱۰ برابر میدانست.
که البته آمار وزارت بهداشت برپایه تست های رسمی محاسبه می شود و رئیس کمیته علمی کرونا بر مبنای مشاهدات و برخی شواهد دیگر این استدلال را انجام داده است .. آمارهای رسمی کمکم تبدیل به یک واقعیت مجازی شدهاند که در دنیای موازی هر روز اعلام میشوند اما تا واقعیت فاصله زیادی دارند. فاصلهای که احتمال داده میشود با خرید ۳۰ میلیون کیت تشخیص به دستور رئیس جمهور و ارزانتر شدن آزمایش کرونا اختلاف کمتری تا واقعیت پیدا کند.