۶۵درصد مردم ایران واکسن کرونا بزنند کافی است
روزنامه هفت صبح | چند روز پیش وقتی خبر رفع مشکل واردات واکسن کرونای خارجی منتشر شد و رئیس کل بانک مرکزی گفت که مقدمات دریافت ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن کرونای خارجی فراهم شده، وزارت بهداشت اعلام کرد که چون هر نفر باید دو دوز واکسن دریافت کند، این مقدار فقط برای نزدیک به ۱۰ درصد ایرانی‌ها کافی است. این حرف‌ها باعث شد که خیلی‌ها بپرسند پس ۹۰ درصد باقی‌مانده چه می‌شوند و آنها کی واکسن را دریافت خواهند کرد؟
آنها حین همین سوال یک حساب‌وکتاب سرانگشتی هم کردند و به این نتیجه رسیدند که ما حداقل ۳۵ میلیون دوز دیگر واکسن نیاز داریم. این ماجرا یک‌بار دیگر هم تکرار شده بود. وقتی که مینو محرز، چهره آشنای سیستم سلامت در ماه‌های اخیر، اعلام کرد که ایران در بهترین حالت توان تولید انبوه ماهانه ۱۰ میلیون دوز واکسن دارد.
عده‌ای اینطور حساب کردند که اگر اول تابستان واکسن به تولید انبوه برسد، رساندن واکسن به همه ایرانی‌ها بیشتر از هشت ماه طول می‌کشد، غافل از اینکه گویا لازم نیست همه ایرانی‌ها واکسن دریافت کنند تا کابوس کرونا تمام شود. اینطور که محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام پزشکی اعلام کرده، زدن واکسن به ۶۵ درصد مردم کافی است.
او گفته: «برای قطع زنجیره انتقال کرونا باید ۶۵ درصد مردم کشور واکسن بزنند. بنابراین نباید وارد جوسازی مسموم شویم، رسانه‌های خارجی به دنبال جوسازی هستند و اینجاست که نهاد‌های مدنی مانند نظام پزشکی باید ورود کنند. همچنین انجمن علمی عفونی باید درباره واکسن توضیحات لازم را بدهد تا آگاهی مردم دراین‌باره افزایش یابد.»قبلا هم حرف‌های سومیا سوامیناتان، دانشمند ارشد سازمان بهداشت جهانی در کنفرانسی آنلاین خبری شد که گفته بود:«تقریبا۷۰ درصد جمعیت جهان باید واکسن کرونا دریافت کنند تا پاندمی تمام و بیماری از حالت تهدید خارج شود.»
*** چرا همه نزنیم؟
دکتر حسین مسجدی، فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی در جواب این سوال که چرا تزریق واکسن به دوسوم افراد کافی است، می‌گوید: «تزریق واکسن به نزدیک به ۷۰ درصد یک جمعیت باعث می‌شود که زنجیره انتقال قطع شود، به این شکل که احتمال وجود افراد آلوده در یک محیط کاهش پیدا می‌کند و انتقال هم متوقف می‌شود؛ یعنی ویروس در نقاط زیادی متوقف می‌شود. درواقع می‌توان گفت در جمعیتی که بیشتر اعضای آن مصونیت داشته باشند ویروس نمی‌تواند آزادانه بچرخد، از طرفی ویروس یک دوره ماندگاری محدود دارد و بدون میزبان دوام نمی‌آورد.»
او در مورد اینکه عدد ۷۰ درصد یا همان دوسوم جمعیت چطور به دست می‌آید و آیا در مورد همه ویروس‌ها مشترک است؟ می‌گوید: « تا اندازه‌ای این عدد ثابت است، اما به‌سرعت انتقال ویروس و چند فاکتور دیگر هم ارتباط پیدا می‌کند.»
مسجدی به طرح واکسیناسیون ویروس هپاتیت اشاره می‌کند و می‌گوید: «یک زمانی تصمیم گرفته شد که جمعیت نوجوان از یک سنی به بعد واکسینه شوند، ممکن است گفته شود چرا بزرگترها واکسینه نشدند و آیا این واکسیناسیون تا ابد ادامه پیدا می‌کند؟ جواب این است که سیاست‌گذار سلامت با نظر متخصص‌ها تصمیم می‌گیرد که از یک جایی زنجیره انتقال را قطع کند و مانع از شیوع ویروس شود و به‌این‌ترتیب تا چندسال بعد نه‌تنها آنها که واکسینه هستند از خطر دور می‌مانند، بلکه کسانی که با آنها در ارتباط هستند هم بیمار نمی‌شوند، به‌این‌ترتیب برای هر دو گروه مصونیت ایجاد شده است.»
*** چیزی شبیه ایمنی گله‌ای؟
جالب اینکه سیاست مصون‌سازی کل جمعیت از طریق مصون‌سازی گروهی از افراد، پایه استدلال گروهی از طرفداران ایمنی گله‌ای هم بود. آنها وقتی در برابر این پرسش قرار می‌گرفتند که آیا باید بگذاریم تمام مردم مبتلا شوند و آنها که قوی هستند باقی بمانند تا پاندمی تمام شود؟ راه‌حل قرنطینه افراد آسیب‌پذیر و برداشتن محدودیت‌ها برای مردم عادی را پیش می‌کشیدند و می‌گفتند اگر مدتی این سیاست اجرا شود، افراد عادی که بدن قوی‌تری دارند مبتلا شده و بعد مصون می‌شوند، به‌این‌ترتیب بعد از مدتی عده قابل‌قبولی از جمعیت مصون هستند و زنجیره انتقال قطع می‌شود.
*** دوسوم چه کسانی هستند؟
احتمالا هرچقدر هم منطقی باشیم و با شنیدن این استدلال‌ها قبول کنیم که مصونیت دوسوم جامعه برای قطع شدن زنجیره کرونا کافی است، باز هم دلمان می‌خواهد ما جزو آن ۶۵ درصدی باشیم که واکسن را دریافت می‌کنیم، بنابراین کنجکاویم که بدانیم این افراد چطور انتخاب می‌شوند؟ دکتر مسجدی در جواب این سوال می‌گوید:
«طبیعتا پروتکل‌هایی برای مرحله‌بندی واکسیناسیون وجود دارد؛ مثلا در همه‌جای دنیا کارکنان سیستم بهداشت و درمان در خط اول دریافت واکسن هستند. بعد از آنها نوبت به افراد مسن و بعد هم کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند می‌رسد. از آنجایی که در مورد بیماری کرونا شرط سن اهمیت زیادی دارد، طبیعتا طبق اولویت سن، واکسیناسیون ادامه پیدا می‌کند.
در همین حین میزان ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از بیماری تا جایی پایین می‌آید که جامعه تا اندازه زیادی آرامش پیدا می‌کند و خود مردم قبول می‌کنند که اوضاع در حال درست شدن است و لازم نیست که حتما برای واکسن زدن اصرار کنند، ضمن اینکه بخش بزرگی از جمعیت ایران را نوجوانان و کودکان تشکیل می‌دهند که شاید زدن واکسن کرونا برای آنها چندان ضروری نباشد، بنابراین فکر نمی‌کنم در این مورد مشکل چندانی وجود داشته باشد.»
