۱۰۰ فیلم شخصیِ شخصیِ شخصی
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | میخواهم ۱۰۰تا فیلم معرفی کنم. اما نه ۱۰۰تا فیلم برتر تاریخ سینما. هرچند شماری از برترین فیلمهای تاریخ سینما هم در این ۱۰۰فیلم هست. نه الزاما فیلمهای هالیوودی که البته نصف فیلمها هالیوودیاند در این فهرست و نه الزاما سینمای روشنفکرانه که خب در این فهرست حضور پررنگی دارند.
نه، میخواهم ۱۰۰تا فیلم مورد علاقه خودم را معرفی کنم. به هردلیلی. فیلمهایی که در یک پکیج ۱۰۰تایی برای من جای گرفتهاند و طی سالهای اخیر ۹۵درصدشان ثابت باقی ماندهاند. پس این یک ۱۰۰تایی دلبخواهی است برای ثبت علایق یک نویسنده سینمایی که از شانس بد شما سردبیر این روزنامه هم هست. تنها ضابطه حاکم بر این نوشتار شمارش معکوس آن است. هر پنجشنبه…
*** ۸۹-کلکسیونر/ La Collectionneuse / 1967 / کارگردان اریک رومر
یکی از فیلمهای مجموعه داستانهای اخلاقی و به زعم من بهترین و البته ناشناختهترینش را ساخته. داستان دو دوست روشنفکر که برای تعطیلات ویلای دوستشان در جنوب فرانسه را در اختیار میگیرند و از روز دوم با حضور دختری زیبا و جوان روبهرو میشوند که او هم به شکل موقت درآن ویلا مستقر است. بین دو دوست و در میانه بحثهای روشنفکرانهشان، رقابتی برای دل بردن از این دختر هم شکل میگیرد اما در انتها متوجه میشوند که مسئولیت اخلاقیشان باید به شکل دیگری باشد. فیلمی جذاب، پرحرف و حکمت آموز با فیلمبرداری خوب نستورآلمندروس.شب من با ماد و یا زانوی کلر فیلمهای مشهورتری از رومر هستند اما در این صدتا من همین یک فیلم رومر را قرار دادهام.
*** ۸۸-عشق در بعد از ظهر / Love in afternoon / 1957 / کارگردان بیلی وایلدر / بتزیگران: ادری هپبورن و گری کوپر
یکی از همان افسانه پریانهای نه چندان پاکیزه که بیلی وایلدر متخصص آنها بود. کارآگاهی که مامور پیدا کردن زنان و مردان خیانتکار در هتلهای پاریس است، مرد میلیونری را زیر نظر میگیرد اما دخترش که از او کنجکاوتر است درگیر ماجرایی نزدیکتر با همین میلیونر آمریکایی میشود. پر از شوخی، پر از ملاحت و پر از ادری هپبورن… بیلی وایلدر از محبوبترین فیلمسازان کلاسیک در میان سینمادوستان ایرانی است و بیشتر اورا به خاطر بعضی داغشو دوست دارند ستایش میکنند. شخصا آپارتمان و همین عشق در بعد از ظهر و حتی ماجرای خارجی را به بعضی داغشو دوست دارند ترجیح میدهم.
*** ۸۷- قربانی هفتم / ۷th victim / 1946 / کارگردان: مارک رابسون / بازیگران: کیمهانتر
فیلمیترسناک و با ظرافت و زیبایی کارگردانی شده. فیلمیکه فضای رازآلود وداستان دلهره آورش آن را پدرجد بچه رزماری پولانسکی قرار میدهد. داستان حلقهای که سرسپرده شیطان هستند و ورود دختری نوجوان به این حلقه مخاطرات بزرگی را به همراه میآورد. یکی از مجموعه فیلمهایی که آرک او به تهیه کنندگی وال لیوتن در حوزه فیلمهای ترسناک ساخت. فیلمهایی مثل آدمهای گربهای، من با زامبی قدم زدم، دزدان جسد و جزیره مردگان و چند فیلم دیگر.
*** ۸۶-خداحافظی طولانی / Long goodbye / 1972 / کاگردان: رابرت آلتمن / بازیگران: الیوت گولد
اقتباس آلتمن از رمان مشهور کارآگاهی ریموند چندلر که پر از نوآوری و ابداعات روایتی و مضمونی بود تاآنجا که فریاد طرفداران نویسنده فقید را به هوا بلند کرد و آلتمن با دقت و زیرکی قواعد سینمای نوآر را به بازی میگیرد و آنها را واژگون میسازد و تماشاگر را با آشفتگی در انتظارات و توقعاتش رها میسازد.
همین انتخاب بازیگری مثل الیوت گولد برای ایفای نقش فیلیپ مارلو کارآگاه اسطورهای ادبیات وسینمای سیاه نشانگر زلزلهای است که آلتمن بزرگ در عرصه سینمای نوآر ایجاد کرد. کاری که در سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۷ با شاهکارهایی مثل نشویل، مک کیب و خانم میلر، دزدانی مثل ما، سه زن و کالیفرنیا نصف به نصف در دیگر ژانرها و کهن الگوهای سینمای آمریکا نیز به انجام رساند. متاسفانه فیلم دیگری از آلتمن در این لیست نیست اما برشهای کوتاه، گاسفوردپارک و نشویل از دیگر فیلمهای آلتمن هستند که دوستشان دارم.