یاماها به سرنوشت بوش دچار شد
روزنامه هفت صبح، نگین باقری| دو سال پیش یک محموله بار بزرگ به اندازه ۱۱ کانتینر آلات موسیقی وارد گمرک بوشهر شد. این بار زمانی به ایران رسید که چند ماهی از انتشار لیست کالاهای ممنوعه دولت میگذشت؛ لیستی که از قضا در آن نام وسایل موسیقی هم بهعنوان کالای ممنوعه و لوکس بهچشم میآمد.
با اینکه حالا از عمر رسوب این وسایل در گمرک دو سال دارد میگذرد، آنها همچنان توقیف هستند و هر از گاهی موضوعشان دوباره در راس اخبار رسانهها قرار میگیرد. این بار موضوع این ۱۱ کانتینر آلات موسیقی با مصاحبه رئیس گمرک دوباره خبری شد که گفته بود آلات موسیقی زیرمجموعه اقلام گروه چهار هستند و به همین خاطر از سال ۱۳۹۸ اجازه ورود به کشور پیدا نکردهاند.
حرف او این بود که «در حال حاضر جلوی ترخیص این کالاها گرفته شده و مرجع قضایی صادرکننده حکم آن را متوقف کرده است. در نتیجه هماکنون این آلات موسیقی متوقف هستند و باید آن چیزی که قانون تعیین کرده است، در این خصوص اجرا شود، مگر اینکه حکم جدیدی برای آن صادر شود.»
این گره از کجا شکل گرفت؟
اولینبار دولت در سال ۱۳۹۷ برای محدود کردن واردات، یک لیست بالابلند به گمرک داد که براساس آن مانع واردات حدود هزار قلم کالا شود. دلیل اصلی این تصمیم به اختلاف قیمت ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی مخصوص واردات با ارز بازار آزاد برمیگشت که آنزمان باعث دو اتفاق مهم شده بود: این ارز هم یک رانت برای واردکنندهها درست کرد و هم یکباره حجم واردات به کشور را افزایش داد.
بهخاطر همین دولت لیستی را به گمرک داد تا مانع ورود کالاهایی شود که از نظر آنها غیرضروری و لوکس هستند؛ مثل چه کالاهایی؟ آلات موسیقی. ماجرا از جایی بحرانی شد که برخی از واردکنندهها قبل از اینکه لیستی وجود داشته باشد، سفارشهای خود را ثبت کرده بودند که با ابلاغ این دستور، با دردسرهای زیادی برای ترخیص روبهرو شدند.
از قضا ۱۱ کانتینر آلات موسیقی از برند یاماها هم با همین مشکل روبهرو شده بودند. از دیگر اقلامی که در گمرک دپو شدند دو هزار دستگاه خودرو و همچنین ۴۲۰ کانتینر لوازم خانگی بوش بودند. از همانموقع واردکنندههای آنها دائم با دولت برای واردات این کالاها رایزنی کردند تا اینکه زمستان سال بعد دولت مصوبهای داد تا راه ورود این کالاهای دپو شده به کشور باز شود.
این مصوبه خرداد ماه ۱۳۹۹ هم تمدید شد ولی با این حال این کالاهای دپو شده بهخاطر ایرادهای بانک مرکزی و یک مشکل دیگر در ثبت سفارش وزارت صمت اجازه ترخیص پیدا نکردند. برای مثال واردکننده لوازم خانگی بوش حتی رای دیوان عدالت اداری را هم گرفت و باز امکان ترخیص پیدا نکرد. این اتفاق باعث شد که نزدیک به ۸۰ میلیون دلار کالای گروه چهار در گمرک رسوب کند.
چرا ادوات موسیقی آزاد نشدند؟
رئیس گمرک روز یکشنبه گفت که پیش از این به صاحبان این آلات موسیقی گفته شده بود که با پرداخت دو برابر حقوق و عوارض گمرکی میتوانند بار خود را ترخیص کنند ولی مشکل دیگری باز وجود داشت. بر اساس اعلام گمرک به دلیل مغایرت شرح کالا و کد تعرفه در ثبت سفارش و از سویی همخوانی شرح کالا با محموله وارده، این کالاها تنها با اصلاح ثبت سفارش از سوی وزارت صمت، اجازه ورود پیدا خواهند کرد و در غیر اینصورت باید مرجوع شوند.
ارزش این ادوات موسیقی دپو شده نامشخص است اما اینطور که قبلا خبرگزاری فارس گزارش داده بود در سال ۱۳۹۶ (قبل از تصویب لیست کالاهای غیرضروری)، رقمی معادل ۵.۵ میلیارد دلار ادوات موسیقی وارد کشور شده بود که در راس آن پیانو قرار داشت. حالا هم در نهایت حرف آخر گمرک تقریبا مشخص است؛
این سازمان ترخیص ادوات موسیقی را به وزارت صمت واگذار کرده تا درباره آن حرف نهایی را بزند؛ گره بزرگی که این وزارتخانه تا امروز درباره آن تصمیم قاطعی نگرفته است. و خب نگرانیهای اهالی و دوستداران موسیقی هم در کشور وجود دارد که چشم به راه سازهای جدید هستند و به رغم نگاه برخی از مقامات به مسئله موسیقی در مورد اهمیت این رشته هنری کوچکترین شک و شبههای ندارند.