کرونایی‌ها بالاخره واکسن بزنند یا نزنند؟!
روزنامه هفت صبح | فقط یک هفته گذشته را در نظر بگیرید؛ در همین مدت به طور میانگین روزی ۹هزار و ۴۰۰ نفر به کرونا مبتلا می‌شدند. تا همین اواخر مجموع مبتلایان نزدیک سه میلیون نفر بود. این یعنی چه؟ یعنی اینکه هر روز گروه زیادی از مردم که تازه از کرونا رها می‌شوند از خودشان می‌پرسند:«حالا ما واکسن بزنیم؟ نزنیم؟ آنتی بادی که داریم،دیگر برای چه واکسن بزنیم؟پس واکسنمان را چه کار کنیم؟»
یک گروه دیگر از مبتلایان به کرونا هم که حال عمومی‌شان آنقدرها بد نیست برایشان سوال شده که حین بیماری واکسن بزنند یا نه؟ اصلا اگر حین کرونا، واکسن بزنند اثر هم دارد؟ پزشکان برای این سوال جواب دارند.در این گزارش هم از جواب محققان استفاده کرده‌ایم و هم جواب این ابهام‌ها را از دکتر مسعود یونسیان، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گرفته‌ایم.
*** بهبودیافته‌ها واکسن بزنند؟
تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که به صورت طبیعی به ویروس کرونا مبتلا شده و بهبود یافته‌اند نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند و پادتن‌های تولید شده در بدن، ایمنی کامل آنها را فراهم نمی‌کند. پس جواب مثبت است. نتایج این تحقیق در مجله لنست که یک مجله معتبر پزشکی است هم منتشر شده و نباید آن را دست‌کم گرفت. فعلا یافته‌های موجود نشان می‌دهد حتی اگر افراد بالای ۶۵ سال به کووید-۱۹ مبتلا شده باشند همچنان باید واکسن بزنند زیرا احتمال دارد ایمنی ناشی از ابتلای طبیعی به بیماری به اندازه کافی قابل اتکا نباشد.
*** بهبودیافته‌ها چند وقت بعد از کرونا واکسن بزنند؟
دیروز رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان اینطور گفت که اگر فرد بهبودیافته در دوران ابتلا به بیماری، بستری نشده باشد حدود ۲۰روز پس از بهبودی و یک ماه پس از ابتلا می‌تواند واکسن کرونا تزریق کند و اگر در زمان ابتلا به بیماری بستری شده باشد نیز کمی دیرتر یعنی ۱.۵ تا دو ماه پس از بهبودی می‌تواند واکسن کرونا دریافت کند اما بررسی‌های بیشتر ما در گفت‌وگو با پزشکان نشان می‌دهد که فرقی ندارد چطور و چقدر بیمار بوده‌اید؛ دو ماه بعد از آن واکسن بزنید.
دکتر یونسیان می‌گوید: پاسخ دقیقی به این سوال نمی‌توانم بدهم که بهبودیافته‌ها بهتر است چه زمانی واکسن خود را تزریق کنند. ما منع واکسیناسیون نداریم.یعنی واکسن برای فردی که به تازگی از کرونا رها شده،خطری ندارد و به ضررش نیست ولی ممکن است بلافاصله بعد از بهبودی این واکسن کارایی نداشته باشد یا اینکه واکسن را هدر دهد.
بیشترین مسئله‌ای که در مورد فاصله زمانی و واکسیناسیون افراد تازه بهبودیافته مطرح می‌شود استفاده منطقی از واکسن است، آن هم در شرایطی که ما در کمبود شدید واکسن قرار داریم.به همین دلیل مراجع علمی مختلف توصیه می‌کنند که این گروه از افراد حداقل تا دو ماه در اولویت واکسن نیستند.یعنی فرقی ندارد که بیمار بستری شده یا نشده باشد یا حتی بدون ظهور علائم آلوده به کرونا شده باشد، بهتر است حداقل دو ماه بعد از بهبودی واکسن خود را تزریق کند.
*** با واکسن در مقابل چه چیزی ایمن می‌شویم؟ مرگ یا بیماری؟
دکتر یونسیان صریحا می‌گوید: مرگ. همه واکسن‌هایی که امروز دارد در مراکز سلامت و بیمارستان‌ها و شعب تزریق می‌شود در مطالعات خود به یک نتیجه یکسان رسیدند.آن هم اینکه این واکسن شما را از مرگ نجات می‌دهد.اما اگر روزی هم از بداقبالی با وجود واکسن، کرونا گرفتید، این کرونا خیلی کم درد و آسان‌تر خواهد بود.
*** بعد از واکسن اول چقدر ایمن می‌شویم؟
بعضی از افراد بعد از زدن واکسن احساس ایمنی کاذب می‌گیرند، اما نخیر این حرف‌ها نیست. این ایمنی حداقل دو هفته بعد از تزریق دوم اتفاق خواهد افتاد. واکسن‌هایی که الان زده می‌شوند بین ۷۰ (سینوفارم) تا ۹۲ (اسپوتنیک) ایمنی متفاوتی دارند. «نیویورک‌تایمز» با انتشار گزارشی اعلام کرده است که هشت درصد از مردم آمریکا پس از دریافت نوبت نخست واکسن کرونا، تزریق نوبت دوم را ضروری نمی‌بینند.
نه فقط آمریکایی‌ها بلکه آخرین مطالعات سازمان نظام پزشکی ایران هم نشان می‌داد که تعداد محدودی از زنانی که دُز اولشان را تزریق کرده بودند، دُز دوم را دیگر نزدند. البته تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که یک‌بار واکسن کرونا دریافت کرده‌اند، در برابر این ویروس از ایمنی برخوردارند، اما روشن نیست که ایمن بودن بدن این دسته از افراد تا چه زمانی به قوت خود باقی است.
*** و اما پاسخ دکتر یونسیان رابخوانیم: با دُز اول حدود ۹۰درصد یا کمتر از آن، پوششی که واکسن قرار است به فرد بدهد ایجاد می‌شود.دُز دوم برای افزایش پوشش‌دهی و ضمنا افزایش ماندگاری آن است. به‌خصوص واکسن اسپوتنیک که در دُز اول و دوم خود از دو حامل مختلف تهیه شده،تزریق دُز دوم ممکن است اهمیت بیشتری داشته باشد اما واکسن‌های دیگر مانند آسترازنکا و سینوفارم هم بعد از دُز دوم به پوشش کامل و حداکثر ماندگاری خواهند رسید.
* این ۹هزار نفری که هر روز دارند مبتلا می‌شوند چطور؟ اگه حین ابتلا، نوبت واکسن‌شان هم از راه برسد، آنها باید واکسن‌شان را بزنند یا نه؟
دکتر یونسیان می‌گوید: توصیه می‌شود که کسی که در حال حاضر مبتلا به کروناست واکسن تزریق نکند. سیستم ایمنی کسی که مبتلاست به خودی خود با ویروس در تماس است. ضمن اینکه عوارض کرونا ناشی از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی ما در پاسخ به ویروس است.در مراحل پیشرفته بیماری،خود ویروس آسیب آنچنانی ایجاد نمی‌کند بلکه پاسخ سیستم ایمنی میزبان است که باعث درگیری شدید ریه می‌شود. برای مثال برای آنهایی که وارد آی سی یو می‌شوند، داروی ضد ویروس دیگر کمکی نمی‌کند. به همین دلیل هم آنهایی که هم اکنون مبتلا هستند بهتر است واکسن نزنند.
*** نکته
* با دُز اول حدود ۹۰درصد یا کمتر از آن، پوششی که واکسن قرار است به فرد بدهد ایجاد می‌شود.دُز دوم برای افزایش پوشش‌دهی و ضمنا افزایش ماندگاری آن است
* واکسن برای فردی که به تازگی از کرونا رها شده،خطری ندارد و به ضررش نیست ولی ممکن است بلافاصله بعد از بهبودی این واکسن کارایی نداشته باشد یا اینکه واکسن را هدر دهد این گروه از افراد حداقل تا دو ماه در اولویت واکسن نیستند
