کرونا، اعتماد را برخواهد گرداند؟
روزنامه هفت صبح | حوادث آبان، دی و البته ماجرای هواپیما باعث شد که برخی از مردم، با حاکمیت زاویه پیدا کنند و شاید همین موضوع هم یکی از دلایلی بود که در نهایت باعث مشارکت پایین در انتخابات مجلس شورای اسلامی شد. مسئله اصلی این بود که این حوادث، عنصر اعتماد بین حاکمیت و مردم را لکه دار کرد.
این وضعیت میتوانست در اپیدمی کرونا نیز تشدید شود ولی تا به حال چنین نشده است. یکی از دلایل این موضوع آن بوده است که حاکمیت و به طور مشخص وزارت بهداشت از ابتدای به وجود آمدن بحران در روز اول اسفند ماه، آمارهای روزانهای در این زمینه اعلام کرده است.
البته کنفرانسهای خبری روزانه سخنگوی وزارت بهداشت و اطلاعرسانی او در خصوص آمار مبتلایان، فوت شدگان و بهبودیافتگان، اقدامی مناسب و گام نخست در مسیر بازسازی اعتماد عمومی است. البته تردیدی نیست که اعتماد مردم به اطلاعات و اخبار حاکمیتی بعد از حوادث مربوط به هواپیمای اوکراینی پایین آمده و در این شرایط که نمیتوان انکار کرد که برخی از رسانههای خارجی مثل ایران اینترنشنال یا بی. بی. سی. در حال انتشار آمار و ارقام متفاوت هستند و البته که شایعات زیادی در فضای مجازی وجود دارد.
اما به هر حال، ترندهای فضای مجازی نشان میدهد که میزان توجه مردم به این آمارها بیشتر از آمار رسانههای خارجی است. البته ممکن است این موضوع دلیلی روانی نیز داشته باشد چرا که بالا رفتن میزان آمار مرگ و میر در اپیدمی، به این معنا است که فرد خود نیز در خطر است و از این رو به طور ناخودآگاه در برابر آمار بالاتر، مقاومت میکند ولی هر چه که هست، تاکنون اتفاقی که در زمینه آمار وقایع آبان در جامعه افتاد؛ صورت نگرفت و آمارهای رسمی، هم مورد اعتماد مردم و هم مقامات جهانی است کما اینکه سازمان بهداشت جهانی نیز شامگاه دوشنبه گفت که حتی بررسیهای مستقل این سازمان نیز پنهانکاری ایران در زمینه کرونا را نشان نمیدهد.
عماد افروغ، جامعه شناس و نماینده سابق مجلس نیز در مصاحبهای با خبرگزاری ایرنا پیرامون فضای اجتماعی کشور در بحث ویروس کرونا مسئله احتمال ارتقای اعتماد عمومی بعد از گذر از این اپیدمی را مطرح کرده و گفته: «شروع کرونا در ایران، شاید با بیاعتمادی مردم نسبت به مسئولان ذیربط همراه بود.
اما مانند هر اتفاق غیرعادی تاریخی به تدریج که به سمت جلو حرکت کردیم و حوادثی را پشت سر گذاشتیم، اعتماد مردم به دولت و حاکمیت بیشتر میشود زیرا ایرانیان چه در موضع حکمران و چه در موضع مردم، کلا قوم شرایط غیرعادی و بحرانی هستند.» او در ادامه به انسجام و وحدت ایرانیان در دفاع مقدس، سیل و دیگر موضوعات مشابه اشاره و تصریح کرد:
«شاید اوایل آمدن کرونا با یک بیاعتمادی همراه بود که این بیاعتمادی تا حدودی توسط شبکههای اجتماعی هم پمپاژ میشد اما به مرور این بیاعتمادی ترمیم و به اعتماد تبدیل شد.» افروغ با یادآوری تجلیل سازمان بهداشت جهانی از ایران به خاطر کنترل کرونا تصریح کرد: «به نظر میرسد هرچه که جلوتر آمدیم این بی اعتمادی ترمیم شد و به اعتماد تبدیل شد یعنی مشاهده می کنیم که آمارهایی که مسئولان ذیربط می دهند نزدیک به همان آمارهایی است که سازمان بهداشت جهانی میدهد و وزارت بهداشت ما مورد تقدیر سازمان بهداشت جهانی هم قرار میگیرد.»