کدام مناطق افغانستان در تصرف طالبان نیست؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: هر چند افغانستان بهطور کامل به دست نیروهای طالبان افتاده و آنها در حال تدوین قوانینشان هستند و بهصورت فرمالیته با برخی از مقامات پیشین این کشور یا رهبران جهادی چانهزنی میکنند، اما هنوز برخی از مناطق در دست نیروهای مردمی قرار دارد یا مدام در حال دست به دست شدن از سوی دو طرف است. مهمترین آنها پنجشیر است که این بار هم مثل دهه نود میلادی زیر بار حضور طالبان در کشور نرفته و تبدیل به الگوی مقاومت افغانستان شده است. اما پنجشیر تنها نیست.
دو: بغلان یکی از مناطقی است که در روزهای اخیر دست به مقاومت زده. «بسمالله محمدی» وزیر دفاع در دولت سابق افغانستان دیروز اعلام کرد که نیروهای مقاومت موفق شدند ۳ منطقه را از گروه طالبان پاکسازی کنند و این سه منطقه را به کنترل خود درآوردند. محمدی گفت که ولسوالیهای «پل حصار، دهصلاح و بنو» در ولایت «بغلان» از کنترل طالبان خارج و به کنترل نیروهای مقاومت درآمد.
در همین حال برخی از کاربران در شبکههای اجتماعی نوشتند که مردم منطقه «اندراب» در ولایت بغلان با افراد مسلح گروه طالبان در پی رسیدن گروهی از این افراد مسلح به منطقه برای یورش به خانههای مردم درگیر شدند.به گفته کاربران مردم توانستند که ۷ فرد مسلح طالبان را بکشند و ۱۳ نفر دیگر از آنها را به اسارت و دو خودروی مجهز به تیربار را نیز به غنیمت بگیرند.
بغلان منطقهای در شمال افغانستان و ولایتی صنعتی است و بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد و از این بابت برای طالبان منطقهای اساسی بهحساب میآید. اندراب که حالا صحنه درگیری شدید شده از مهمترین مناطق گردشگری افغانستان است. ولایت بغلان از طرف شمال شرق با ولایات پنجشیر، تخار و کندز، از غرب با ولایات سمنگان و بامیان و از جنوب با ولایت پروان همسایه است. بغلان نیمهکوهستانی است و همین به مدافعان این ولایت کمک میکند تا در مقابل طالبان دست بالا را داشته باشند.
در جنوب و شرق کوههای مشهور هندوکش قرار دارند. شهروندان ولایت را بیشتر اقوام تاجیک، هزاره، ازبیک، پشتون و عرب تشکیل میدهند که اقلیتی از بلوچ گ و گوجر نیز در این ولایت زندگی میکنند. ۸۰درصد از مردم بغلان در روستاها زندگی مینمایند، درحالیکه ۲۰درصد آن در مناطق شهری زندگی میکنند.
سه: بهسود دیگر منطقهای است که توانسته از دسترس طالبان دور بماند. بهسود شهری در مناطق مرکزی افغانستان است که در ولایت میدان وردک واقع شده است. این منطقه مرکز اداری ولسوالی مرکز بهسود بهشمار میرود و در ارتفاع ۰۶۸/۳ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است. اما برخلاف پنجشیر و بغلان اطراف بهسود با کوه پوشیده نیست و همین امر کار را برای نیروهای مقاومت مشکل کرده و باعث شده تا تعدادی از آنها در مقابله با طالبان جان خود را از دست بدهند.
اغلب شهروندان این ولایت هزاره هستند و به همین خاطر در صورتیکه طالبان بتواند بهطور یکدست این منطقه را تصرف کند، جان بسیاری از آنها به خطر میافتد. فرماندهی افراد را در این ولایت عبدالغنی علیپور ملقب به فرمانده شمشیر یک فرمانده نظامی از ولسوالی بهسود، میدان وردک، افغانستان بر عهده دارد. پیش از اتفاقات اخیر نیروهای علیپور در مناطق هزارهنشین گشتزنی کرده و با تامین امنیت مردم خود در مقابل طالبان و گروگان گرفتن بستگان فرماندهان طالب، از آنها برای تبادل افرادی که طالبان در شاهراهها دستگیر و زندانی کردهاند، استفاده میکردند.
چهار: پنجشیر همان ولایتی است که چشمها به آن دوخته شده تا احمد مسعود، پسر شیر پنجشیر راهی برای مقاومت علیه طالبان بیابد. این ولایت در دورههای قبل هم هیچگاه به تصرف طالبان در نیامد. شمالشرقی افغانستان واقع است. و مطابق احصائیه سال ۱۳۹۹ جمعیتش ۸۹۵/ ۱۷۲ نفر بوده و ۶۱۰/۳ کیلومتر مربع پهناوری دارد. مرکز این ولایت، شهر بازارک است. باشندگان پنجشیر فارسیزبان و اکثرا از قوم تاجیک هستند.
پنجشیر به فاصله ۱۲۰ کیلومتری به طرف شمال شرق کابل در بین دو شاخه جنوبی هندوکش، از شمال شرق به جنوب غرب، موازی به امتداد هندوکش واقع است و درههای فرعی آن از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد داشته و به دره عمومی پنجشیر وصل میشود. به همین خاطر دسترسی به این منطقه در طول درگیریهای فراوان در خاک افغانستان، بسیار دشوار بوده و آن را تبدیل به محل مناسبی برای پناه گرفتن مخالفان کرده است.